ولایت فقیه نظریه مرکزی گفتمان سیاسی فقهی شیعه در عصر غیبت است. با وجود روایت های مختلف از این نظریه، تبیین حضرت امام خمینی در میان سایر تبیین ها جامعیت و عمق نظری و کارکردی خاص دارد.ایننظریه با اندیشه ایشان آغاز نشده، بلکه توسط ایشان  به تکامل رسیده است. تأملات ایشان هرچند ظاهراً با تحولات و تطوراتی همراه بوده، لیکن گذر زمان و مهم‌تر از آن تأسیس نخستین حکومت  اسلامی مبتنی ب...

چکیده: بررسی تأثیر متقابل فقه سیاسی و جمهوری اسلامی ایران مقایسه نمودن دو مولفه ای است که یکی از آنها از جنس علم و دیگری یک عینیت اجتماعی است. و سوال اساسی تحقیق این است با توجه به شکل گیری جمهوری اسلامی ایران بر اساس فقه سیاسی شیعه و تئوری ولایت فقیه تحولات دهه اول انقلاب اسلامی و شکل گیری جمهوری اسلامی چه تأثیری در فقه سیاسی شیعه داشته و از سوی دیگر ساختارها، قوانین و خط مشی ها در جمهوری اسل...

شریعت انسان ساز و تکامل آفرین اسلام، کامل ترین و جامع ترین دین آسمانی است که در قالب «مدیریت اسلامی- فقهی» به اداره ی جامعه می پردازد و نیاز های اساسی بشر را پاسخ می گوید. در همین راستا، پردازش های تحلیل گرایانه حرکت علمی و نهضت فقهی اسلام، به خاطر جامعیت و قابلیت آن در پاسخ گویی به نیازهای افراد و وجوب ایجاد نظام مدیریت فقهی در زندگی بشر، از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. با توجه به مطالعات گستر...

یکی از ارکان پایه ای دموکراسی، مشارکت همه آحاد ملت، اعم از زن و مرد، در تعیین سرنوشت سیاسی و اجتماعی خودشان و به تعبیر دیگر حق انتخاب کردن و انتخاب شدن در همه نهادهای دموکراتیک است که در قانون اساسی ایران نیز این موضوع مورد پذیرش قرار گرفته و به آن اشاره گردیده است. اما با این وجود، در خصوص انتخاب پذیری زنان در پست ریاست جمهوری در ایران، به دلیل وجود عبارت «رجال مذهبی و سیاسی» مندرج در اصل 115 ...

ولایت فقیه، ابعاد ووجوه مختلفی دارد: از یک سو ولایت فقیه مقوله ای فقهی است وازسوی دیگر، مقوله ای معرفتی) فلسفی عرفانی( است. گرچه مبنای اصلی اثبات ولایت فقیه منابع فقهی است لکن در این میان - منابع روایی، عرفانی، کلامی، حکمت، فلسفه، تاریخ و حقوق نیزبه عنوان منابع فرعی درمسأله ولایت فقیه مورد استفاده واقع شده است. وازآنجا که در باب مبانی فقهی وروایی ولایت فقیه، تحقیقات بسیاری صورت گرفته وکتابه...

در جمهوری اسلامی ایران، رئیس جمهور باید علاوه بر طی کردن مراحل مختلف؛ ثبت نام و تأیید صلاحیت و کسب اکثریت آراء مردم، طبق بند 9 اصل110 قانون اساسی یک مرحله ی دیگری هم وجود دارد و آن امضاء حکم ریاست جمهوری توسط ولی فقیه است. تاکنون درباره مفهوم و ماهیت فقهی و حقوقی این امضاء پژوهشی صورت نگرفته و همین امر باعث شده تا افرادی درباره آن شک و تردید و شبهه هایی را مطرح و آن را تا حد یک امضای صوری و تشر...

ویژگی خاص محقق کرکی ، حضور ایشان در متن کارهای حکومتی است. در این رساله نظرات خاص محقق کرکی در هر یک از ابواب فقهی پس از بیان نر علماء پیشین آورده شده است و در صورت ارائه دلیل ، اصل آن با ارجاع به مأخذ اصلی ذکر گردیده است. نظریات مشتمل بر چند دسته است: 1- ابزار نظر جدید درباره یکی از فروع فقهی از بیش عنوان شده 2- طرح شقّ جدید از فرعی که حکم آن معلوم نشده است. 3- طرح فروع مستحدثه . 4- طرح فر...

     در مورد گستره اختیارات فقیه و ولی فقیه اختلاف در میان فقیهان موافق نظریه ولایت فقیه وجود دارد. در نتیجه با این پرسش روبرو هستیم که، سه فقیه تقریباً معاصر، یعنی صاحب جواهر، ملااحمد نراقی و امام خمینی(ره) از حدود و دامنه اختیارات فقیه و ولی فقیه چه نوع خوانش هایی داشته‌اند؟ هر سه فقیه مذکور با توجه به مبانی فقهی خود و با بهره گیری از ادله عقلی و نقلی، فقیه و ولی فقیه را جانشین پیامبر(ص) و اما...

دیدگاه ها و آرای صاحبنظران و عالمان دینی در خصوص ماهیت نظام اسلامی براساس اینکه چه مبنایی را برای مشروعیت حکومت به رسمیت شناخته باشند، چه صفات و شرایطی برای حاکم و زمامدار اسلامی ضروری است و وی مطابق با ادله شرعیه زمامدار اسلامی باید واجد چه شرایط و صلاحیتهایی باشد متفاوت است. یکی از فراگیرترین این دیدگاهها به فقیه و مجتهد بودن به عنوان یکی از ویژگی های حاکم و زمامدار اسلامی تأکید دارد؛ دیدگاهی...

اهمیت قانون اساسی و ولایت فقیه در نظام جمهوری اسلامی، سبب شکل گیری دیدگاه های متعددی در خصوص میزان اختیارات ولی فقیه و قانون اساسی شده است. در این راستا: گروهی با تکیه بر مشروعیت الهی ولایت فقیه، ولی فقیه را فوق قانون می دانند؛ برخی دیگر با فرض تعارض اندیشه کلامی یا فقهی شیعه درباره ولایت فقیه با قانون اساسی، اولویت را به قانون اساسی می دهند؛ گروه سوم، با نگاه جامعه شناختی به قانون اساسی، معتقد...