سالها دل طلــب جـــام جم از ما میکرد                                                وان چه خود داشت ز بیگانه تمنا میکرد گوهری کز صدف کون و مکان بیرون اسـت                                                        طلب از گمشــدگان لــب دریا میکرد مشـکل خویش بر پیــر مغـــان بردم دوش                                                       کـو به تاییـــد نظر حل معــــما میکرد دیدمش خرم و خندان قـدح با...

رمان «عصفور من الشرق» از توفیق الحکیم و داستان بلند «قندیل ام هاشم» از یحیی حقی هر دو از آثار به نام ادبیات معاصر عرب هستند که اتفاقا هر دو، چالش های روابط میان شرق و غرب ر ا به تصویر کشیده اند. اما علی رغم نگارش این دو رمان به فاصله ای نزدیک از یکدیگر (دهه 40 و آغاز دهه ی 50) و همچنین محوریت روابط شرق و غرب در هر دو، تفاوت های زیادی در ساختار هر دو رمان و نحوه ی ارائه ی مضمون اصلی در آنها، به ...

مسئله اصلی این پژوهش، بازنمایی مفهوم طنز، هزل و هجو درروزنامه ی توفیق در سه دوره ی انتشار این نشریه است.در این تحقیق، از هر دوره ی روزنامه ی توفیق، ده شماره به عنوان نمونه به روش تحلیل محتوای کیفی مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از نظریات مربوط به کارناوال، رمان رابله ای وخنده باختین به این سوال پاسخ خواهیم داد که "مجله ی توفیق چگونه شرایط اجتماعی و سیاسی جامعه ی ایران را در غالب طنز یا هزل و...

ادبیات مقاومت فلسطین که به دنبال اشغال این سرزمین شکل گرفت، به عرصه ای برای ظهور و فعالیت بسیاری از شاعران تبدیل شد. هر کس که در خود اندک مایه ای شاعرانه دید برای نشان دادن احساس خود نسبت به اشغال فلسطین به سرودن شعر در این باره پرداخت. میزان موفّقیت هر شاعری به اقبال شعرش از سوی مردم و تأثیرگذاری او بر مخاطبان بستگی دارد و این موفّقیت در میان شاعران مشهور مقاومت متفاوت است. توفیق زیّاد از جمله اد...

«توفیق الحکیم» یکی از نویسندگان نام آور معاصر و چیره دست در ادبیات نمایشی عرب به شمار می رود. و از آنجایی که آثار او در این زمینه از کیفیت شایانی برخوردار است این انگیزه را برای بررسی آنها ایجاد می کند. یکی از این آثار ارزشمند وی در زمینه ادبیات نمایشی "الخروج من الجنه" است که بررسی آن می تواند آشنایی هرچه بیشتر با آثار او را به عنوان یک هدف تا حدودی برآورده سازد. در روند بررسی اثر وی در این پ...

چکیده در همه مکاتب عرفانی، به ویژه در عرفان اسلامی بر لزوم راهنما و مرشد تاکید شده است. اهل طریقت را اعتقاد براین است که بی وجود واسطه، توفیق در سلوک میسر نیست ومبتدیان را بدون هدایت پیری منتهی راه پرفراز ونشیب طریقت پیمودنی نیست.در دیوان خواجه شیراز هیچ سند قاطعی که حکایت از سرسپردگی حافظ به یک پیر واقعی یعنی مشایخ طریقت داشته باشد در دست نیست.ولی با این وجود به لزوم داشتن پیر و آرزوی یافتن د...

هنر نمایش را می توان بدون تردید در زمره ی دستاوردهای عظیم فرهن گی بشر در طولتاریخ قلمداد نمود . برخی تاریخ نویسان پیدایش این هنر را در اشکال اولیه آن، به مصریانباستان نسبت می دهند، هر چند که این عقیده در تاریخ مکتوب هنر نمایش جایی ندارد .آنچه بر هم گان مسلّم است ظهور این هنر برای او لین بار در ادبیات یونان باستان است،زمانی که یونان در قرن ششم قبل از میلاد شاهد دوره ای از شکوفایی و پیشرفت در عر...

یکی از وظایف ادبیات تطبیقی، بررسی و تجزیه و تحلیل ارتباط­ها و شباهت­های بین ادبیات زبان­ها و ملیّت­های مختلف است. «اقتباس» نیز از مهم­ترین موضوعات پژوهش­های ادبیات تطبیقی است که در آن، نویسنده به تفسیر یا بازآفرینی اثر هنری دیگر می­پردازد. توفیق الحکیم و غلامحسین ساعدی، دو نمایشنامه­نویس مطرح در ادبیات عربی و فارسی هستند که به ترتیب در نگارش نمایشنامة بجمالیون و پیگمالیون به اقتباس از اسطورة یون...

در این جستار، ضمن بیان دغدغه‌های مشترک حکیم ترمذی و ابن‌عربی حول مسائلی نظیر حکمت، ولایت، تأویل و منازل قرب، به دیدگاه‌هایی که نخستین بار حکیم ترمذی مطرح نموده و ابن‌عربی برمبنای آن‌ها نظریه‌پردازی کرده، اشاره شده است. مفاهیمی مانند منازله، مُلک‌الملک، عبودت و ختم ولایت در آثار حکیم ذکر شده و ابن‌عربی به شرح آن‌ها پرداخته است. همچنین، طرح بحث از اجزای نبوت و تحدث برای ابن‌عربی زمینه‌ساز پیدایش ا...