محل استقرار هر سکونتگاه انسانی تحت تأثیر عوامل محیطی به ویژه توپوگرافی و مورفولوژی زمین است که سکونتگاه بر مبنای آن محیط و وضعیت شکل گرفته و باعث مکان گزینی کاربری اراضی شهری با مورفولوژی خاص شده است. شناخت وضع موجود و مشکلات فعلی شهر و پیش بینی تغییرات آتی آن در گرو شناخت این عوامل، نیروها و مکانیزم عمل آنها است. پژوهش حاضر با هدف بررسی محیط طبیعی رودخانه های موقت شهری (هیدروژئومورفولوژی) و فر...

جایگاه محله‌ها در سطح شهرها، همواره بسیار مهم و تأثیرگذار بوده است و محله‌های سنتی به علت داشتن قدمت طولانی در معادله‌های شهری، اهمیت بیشتری داشته‌اند. امروزه به علت توسعه‌های شهری بی‌برنامه، لجام‌گسیخته و منقطع، محله‌های سنتی نیز کارکردهای پیشین، پویایی، سرزندگی و منحصربه‌فردی خود را ندارند؛ ازاین‌رو، بازگرداندن کیفیت‌های مطلوب محلی، رونق فعالیت‌های منسجم اجتماعی و بهبود شرایط کالبدی، اقتصادی ...

این مقاله به‌دنبال تمایزات منحصربه‌فرد کالبدی شهرسازی ایرانی-اسلامی در مقایسه با شهرسازی مقارن آن در اروپای قرون‌وسطی (قرن 7-14 میلادی) است که در اثر توسعة وضع موجود پدید آمده‌اند. فضاهای معماری و شهری پدیده‌هایی کالبدی هستند که بسیاری از ویژگی‌های فرهنگی، اجتماعی و تمدنی یک جامعه را بازتاب می‌دهند؛ از این‌رو می‌توان آن...

ساخت و سیمای کالبدی- فضایی شهر بازتابی از ساختار جمعیتی و بافت اجتماعی- اقتصادی ساکنان آن می باشد. در بافت های کهن شهری، یکی از فرایندهای اجتماعی، روند تغییرات و تحولات طبیعی ساخت اکولوژی اجتماعی ناشی از نوسانات جمعیتی(مهاجرت) می باشد. این مهاجرت ها، جغرافیای اجتماعی شهرها را دستخوش دگرگونی نموده و سبب جدایی گزینی اجتماعی و به تبع آن انگیزه مهاجرت ساکنان بافت را تشدید نموده و نهایتاً باعث تسریع ...

شهر کرمانشاه بعنوان مرکز اداری – سیاسی استان و یکی از کلانشهرهای کشور با آغاز قرن چهاردهم شمسی، به واسطه تحولات اقتصادی – اجتماعی و سیاسی رخ داده، از رشد کالبدی – فضایی سریع و شتابانی برخوردار بوده است. بطوریکه جمعیت و مساحت شهر به ترتیب 7 و 17 برابر شده است. در این پژوهش که در چهارچوب روش تحقیق تکوینی و علی انجام پذیرفته، روند تحولات کالبدی – فضایی شهر کرمانشاه از سال 1335 تا 1385 با استفاده ...

خیابان قزوین که امروز با نام خیابان سپه در شهر قزوین به آن اشاره می‌شود از مستحدثات شاه‌طهماسب صفوی در شهر قزوین به‌شمار می‌رود. بسیاری خیابان قزوین را نیای خیابان چهار باغ صفوی (شاه‌عباسی) اصفهان برشمرده و گروهی حتی از آن به عنوان اولین خیابان در فضای شهری ایران یاد می‌کنند1.  در این میان آنچه کمتر به آن پرداخته شده است، شناخت و معرفی ساختار فضایی خیابان قزوین است. اینکه خیابان قزوی...

روند توسعه کالبدی - فضایی شهرهای ایران، دغدغه اکثر صاحبنظران و کارشناسان مسائل شهری و شهرسازی است . در این پایان نامه که موضوع آن تحلیلی بر روند توسعه کالبدی -فضایی شهر قوچان و برنامه ریزی آتی آن است ، سعی شده است تا روند تاریخی شکل گیری این شهر از ابتدا تا دوره زمانی کنونی براساس روش مطالعاتی و تحقیقی ( تحلیلی -تاریخی ) با تاکید بر مدلها و آمار و اطلاعات گوناگون مورد نظر قرار گیرد و با ارائه ف...

سناریونویسی روشی جدید در برنامه ریزی است که به عنوان ابزاری در برنامه ریزی استراتژیک کارآ برای برنامه ریزی بلند مدت در شرایط عدم قطعیت مورد استفاده قرار می گیرد. هدف اصلی سناریو بالا بردن کارآیی و کیفیت برنامه ریزی ها در شرایط عدم اطمینان در آینده می باشد. پیچیده گی و افزایش عدم قطعیت در محیط های شهری موجب شده است تا برنامه-ریزان و مدیران شهری در چنین شرایطی به برنامه ریزی سناریو روی آورند. انط...

این تحقیق در خصوص برنامه ریزی توسعه فضایی -کالبدی مناطق روستایی بخش درودزن شهرستان مرودشت صورت گرفته است و در پی آن می باشد که با ارائه یک برنامه مدون و مناسب برای توسعه فضایی-کالبدی زمینه های دستیابی به توسعه پایدار را در منطقه مورد مطالعه فراهم نماید.سوالاتی که در این راستا مطرح می شوند و مورد بررسی قرار می گیرند عبارتند از : 1-جایگاه سکونت گاههای منطقه در نظام سلسله مراتبی چگونه است؟ 2-چه نو...

مراکز شهری در ایران نه‌تنها از تحولات مدرنیته به دور نبوده‌اند بلکه بیشترین میزان تحولات و مسائل شهری را به خود دیده‌اند. امروزه محدوده مرکزی شهر زنجان با مسائل و مشکلات عدیده‌ای از جمله تمرکز و اختلاط بی‌برنامه انواع کاربری‌ها، آلودگی صوتی و ازدحام جمعیت، کمبود فضاها و سرانه‌های خدمات عمومی و وجود ترافیک در ساختار فضایی _کالبدی خود مواجهه می‌باشد. وجود پیوندهای چند سویه بین قابلیت‌ها و محدودیت...