قراردادهای بیعمتقابل در پروژه­های بالادستی صنعت نفت و گاز ایران از زمان انعقاد اولین قرارداد در سال 1373 هجری شمسی تاکنون که صنعت نفت و گاز جمهوری اسلامی ایران نسل سوم این نوع قراردادها را در دستور کار خود قرار داده، مواجه با انتقادهای عدیده­ای بوده است که بعضی از انتقادها از جانب پیمانکاران بین­المللی نفتی و یا سرمایه­گذاران خارجی و برخی دیگر از طرف کارشناسان و صاحبنظران منتقد داخل کشور د...

ایران با داشتن ذخایر عظیم هیدروکربوری جهان، با گذشت بیش از یک قرن از نخستین استخراج و بهره­برداری نفت در قلمرو خود، تا امروز به یک قرارداد جامع که زمینه­ساز پیشرفت دانش فنی کشور و سوق­دهنده به حداکثرسازی ظرفیت اقتصادی میادین هیدروکربوری باشد، دست نیافته است. در این پژوهش ضمن نگاهی اجمالی به دانش و مدیریت آن، به عنوان شرط لازم انتقال فناوری، قراردادهای نفتی امتیازی، مشارکتی و خدماتی پیش و پس از ...

در دهۀ 1990، با کم رنگ شدن نقش شرکت های بین المللی نفت در توسعۀ فناوری در حوزۀ بالادستی صنعت نفت، شرکت های خدمات میدان های نفتی مسئولیت شناسایی و تأمین نیازهای فناورانۀ حوزۀ بالادستی صنعت نفت را عهده دار شدند. با توجه به ریسک و هزینۀ بالای توسعه و تجاری سازی فناوری های دارای نوآوری بنیادی، شرکت های خدمات میادین نفتی پیشرو به نوآوری های تدریجی روی آوردند. این امر زمینه را برای ورود استارت آپ های...

ایران به عنوان یکی از بزرگترین دارندگان و صادر کنندگان منابع نفت وگاز جهان شناخته می شود. اما متاسفانه صنایع نفت وگاز آن،همانند اکثر کشورهای در حال توسعه وابسته به دانش فنی شرکت های فراملی خارجی است. مهمترین راه پیش رو در جهت خودکفایی و افزایش توان فنی داخلی ، انتقال دانش فنی از شرکت های فراملی متخصص در صنعت نفت و گاز به صنایع داخل است. می دانیم که دانش فنی مهمترین سرمایه و مزیت رقابتی شرکت های...

سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، بخصوص توسط خارجی‌ها، امری حیاتی برای اکتشاف و توسعه در صنعت نفت و گاز است. ازآنجایی‌که عمده میدان‌های نفتی در کشورهای توسعه‌نیافته است که مهم‌ترین ویژگی‌شان، کمبود بودجه‌ دولتی و ضعف بخش خصوصی داخلی در تأمین منابع مالی لازم است، جذب سرمایه‌گذاری خارجی بسیار اهمیت دارد. کمبود این امر یا حتی فقدان آن، مشکلاتی برای این کشورها ایجاد کرده است. قراردادهای مشارکت در تولید، همچو...

تلاش­های کشورهای واردکننده نفت در زمینه سرمایه­گذاری جهت انتقال از سوخت­های فسیلی به غیر فسیلی و امکان‌پذیری بهره­برداری تجاری از ذخایر نفت و گاز غیرمتعارف، امنیت تقاضای نفت خام کشورهای صادرکننده را می­تواند با خطر جدی مواجه ­کند. در این مطالعه با محاسبه شاخص ریسک تقاضای صادرات نفت­خام از کشورهای عضو اوپک طی سال­های 2014-2000 به بررسی رابطه این متغیر و قیمت نفت با سرمایه­گذاری در بخش بالادستی ص...

در حوزه بالادستی صنعت نفت شرکت‌های نوآور تمایلی به حفاظت از دستاوردهای فناورانه خود از طریق پتنت به منظور تصاحب منافع اقتصادی آنها ندارند. این عدم تمایل بازیگران حوزه بالادستی صنعت نفت به حفاظت از نوآوری‌های فناورانه خود از طریق پتنت می‌تواند به ویژگی‌ها و میزان اثربخشی پتنت برای حفاظت از فناوری با توجه به تفاوت‌های موجود در حوزه بالادستی صنعت نفت با سایر صنایع مرتبط باشد. البته میزان این عدم ت...

قراردادهای بیع متقابل یکی از معمول­ترین قراردادهای نفتی ایران به ویژه بعد از انقلاب اسلامی است که موافقان و مخالفان متعددی دارد. یکی از اشکالات رایج بیع متقابل، ناظر به ضعف انتقال فناوری از طریق این قراردادهاست. ادعای مخالفان این است که در این نوع قراردادها، به علت ساختار خود قرارداد، دانش فنی به صورت مناسب و کامل به کشور میزبان منتقل نمی­شود. در مقابل، موافقان معتقدند که اشکالی به خود قرارداد...

قراردادهای بیع متقابل یکی از معمول­ترین قراردادهای نفتی ایران به ویژه بعد از انقلاب اسلامی است که موافقان و مخالفان متعددی دارد. یکی از اشکالات رایج بیع متقابل، ناظر به ضعف انتقال فناوری از طریق این قراردادهاست. ادعای مخالفان این است که در این نوع قراردادها، به علت ساختار خود قرارداد، دانش فنی به صورت مناسب و کامل به کشور میزبان منتقل نمی­شود. در مقابل، موافقان معتقدند که اشکالی به خود قرارداد...