این پایان نامه که عنوان آن بررسی جلوه های تجسمی در مثنوی معنوی است ، ابتدا در فصل اول به معرفی نمادهای تعدادی از ابیات و داستان های مثنوی می پردازد و سپس در فصل دوم کاربرد کلمه هنر را در مثنوی بررسی می کند، و پس از آن زیبائی و زشتی را از دیدگاه مولوی معرفی کرده، به مصادیق زشتی و زیبائی می پردازد. در فصلی دیگر عناصر هنرهای تجسمی(عناصر دیداری) نقطه، خط، سطح، نقش ، رنگ و نور(سایه روشن) را در مثنوی...

داستان عرفانی «گنج­نامه» از جمله اقوال شمس است که به شکل محاوره­ای و بسیار کوتاه در مقالات آمده که مولوی با تأثر از ساختار و محتوای این حکایت، داستان طولانی و ساختارمندی خلق کرده است. البته اگرچه تأثیر نقش بسیاری از حکایات و قصه­های مقالات شمس بر مثنوی معنوی امری است که محققان فراوانی به آن اشاره کرده­اند؛ تأثیر داستان یادشده بر داستان موردنظر در مثنوی (گنج­نامه مثنوی) به میزانی است که می­تواند...

اخلاق یکی از دغدغه های زندگی بشر بوده و هست. حجم زیادی از کتاب های آسمانی و غیر آسمانی را در بر دارد. از آنجا که در اخلاق با رویکردهای عقلی، عرفانی و نقلی روبرو هستیم و چون به نظر می رسد که اخلاق عرفانی برآمده از عرفان عملی باشد، در رساله حاضر پس از بررسی رابطه اخلاق عرفانی و عرفان عملی روشن می گردد که اگر چه این دو علم اختلاف ماهوی ندارند ولی در تمایز اساسی آنها می توان گفت: که دغدغه اصلی عرفا...

مثنوی مولوی یکی از مهمترین آثار ادبیات فارسی به شمار می آید که علاوه بر شهرت جهانی سهم بسیاری در معرفی اسلام و هویت ایرانی در جهان داشته است. درباره مولوی جلال الدین محمد بلخی تحقیقات بسیاری انجام شده است. در این پژوهش، تحقیقات مربوط به عناصر داستان های دفتر اول مثنوی که از سال 1300 تا 1385 چاپ و منتشر شده، بررسی و تحلیل گردیده و از لحاظ شکل و معنا مورد مقایسه قرار گرفته است.در این بررسی ابتدا ...

مولوی پرآوازه ترین شاعری است که لطیف ترین و با شکوه ترین معانی زندگی را در قالب مثنوی به جهانیان عرضه کرده است. مثنوی را به عنوان گنجینه ای از تصاویر بی پایان و مولوی را با قدرت تصویرگری بی مانند، می شناسیم. مولوی از ساده ترین جلوه های زندگی و مظاهر بی مانند عالم طبیعت از جمله کوه، نفیس ترین و ناشنیده ترین درس ها را به ما می آموزد و به دنیای کهنه و غم زده­ی درون ما، جامه­ای از طراوت و تازگی می ...

شرح و تفسیر مثنوی جلال الدّین محمد مولوی سابقه ای دیرین دارد، اما نکته حائز اهمیّت در شیوه شرح این تفاسیر، گرایش عرفانی آنها در توضیح محتوایی ابیات است. در شیوه تفسیری که برای تحلیل یکی از مشکلات مثنوی در این مقاله به کار گرفته شده است، کوشیده ایم تا حوزه معانی ابیات را از میان مباحث برون متنی نظیر مباحث و مسائل عرفانی، به الفاظ آن محدود و مدلّل سازیم. در این شیوه، مبنای معنایابی در شعر توجّه به صن...

فروریزی تقابل‌ها و اصالت نگرش نسبی در دستگاه فکری مولوی چکیده ساختار نامتعارف و نوآیین مثنوی ایجاب می‌کند که خواننده برای فهم عمیق‌تر و التذاذ هنری بیشتر از کلام مولوی، با الگوهای مأنوس و متعارف زبانی و ذهنی خود با جهان متن مثنوی روبه‌رو نشود. شاکله معنایی مثنوی نیز در خوانش جز‌ء-نگرانه و بدون توجه به بسترهای معنایی و پیوند اندام‌وار پاره‌ها و اجزاء متن، مغفول و پنهان می‌ماند. بر این اساس، ...

رابطه میان نفس و بدن از جمله مهم‌ترین موضوعات مثنوی معنوی اثر ماندگار جلال‌الدین محمدبلخی است که بیش از هزار بیت را به خود اختصاص داده است. واژگان نفس، تن‌، بدن، جسم، روح، روان، جان و مرگ کاربرد‌های فراوانی در مثنوی دارند. اصطلاح نفس در مولوی بیشتر کاربرد اخلاقی دارد و واژگانی چون روح، جان و روان به جای نفس فلسفی نشسته‌اند، و کاربست تن، جسم و بدن در مقابل جان و روان در اغلب ابیات مثنوی، و تفکیک...

چکیده پایان نامه(شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج بدست آمده) این رساله به بررسی رویا و خیال در مثنوی اختصاص دارد و در مقدمه ی آن دو موضوع رویا و خیال به طور کلی تعریف شدهاند. در کنار آن به دو اصطلاح مرتبط وحی و الهام نیز پرداخته شده است. در فصل اول کلّیات طرح ارائه شده است. فصل دوم به بررسی پیشینه ی بحث رویا وخیال نزد متفکّران اسلامی اختصاص دارد. در این فصل ابتدا قرآن و احادیث به عنوان م...

چکیده  گفتار پیش رو، بحثی است پیرامون عقل و ایمان در مثنوی؛ این پژوهش بر آن است که حقیقت عقل و ایمان را از نظر مولوی بکاود و پرده از چند و چون ارتباط آن دو کنار زند و بررسی نماید که ارتباط عقل و ایمان، از دیدگاه شاعر، کلامی است یا فلسفی یا عرفانی، سپس روشن نماید که عقل و ایمان در رسیدن به وحدت عرفانی چه نقشی دارند. نکتۀ شایان توجّه این است که جایگاه عقل در سخن، اندیشه و جان مولانا، مقدّم بر ایمان...