در این مقاله ابتدا غزل اجتماعی تعریف گردیده و سپس سبک غزلیات اجتماعی دورة مشروطه، پهلوی اول و دوم بررسی و مقایسه شده است. بیشتر غزلیات اجتماعی دورة مشروطه، پهلوی اول و دوم در سطح زبانی با اوزان متوسط خفیف و متوسط ثقیل -که اوزانی جویباری و حزن‌آور است- سروده شده است. بیشترِ غزلیات مردّف و ردیف‌ها بیشتر پویاست(فعلی). همچنین آرایه‌های لفظی مانند جناس، سجع، تکرار واژه و واج در این غزلیات به کار رفته ...

در این مقاله مجموعه‎یاشعار کودکانه‌ی پروین دولت‌آبادی از کتاب بر قایق ابرها و گل بادام (مجموعه 284 شعر برای کودکان) بررسی و تحلیل محتوایی شده و مفاهیم گوناگون در آن مشخص گردیده است. مجموعه‌ی مضامین موجود در شش محور اصلی خلاصه شده است: مضامین طبیعت‌گرایانه، مضامین سرگرم‌کننده و لذت‌بخش، مضامین سیاسی- اجتماعی، مضامین دینی، مضامین آموزشی- علمی و مضامین‌تربیتی- اخلاقی. فراوانی هر مضمون در اشعار این...

بررسی نو آوریهای مضمونی درشعرجوان دهه ی هشتادخراسان این پژوهش پاسخ به ضرورتی تاریخی برای معرفی استعدادهای نوظهوروسرمایه های ارزشمند بعضا مغفول مانده ی شعروادب خراسان است.پژوهش مذکور؛ابتداباگزینش نه تن ازشاخص ترین چهره های شعرجوان دهه ی هشتاد خراسان بستری برای معرفی وشناخت بیشتر شعر این دوره فراهم کرده وسپس به بررسی نوآوریهای مضمونی درآثار شاعران یادشده پرداخته است . دراین پژوهش آثارچاپ شده وب...

شعر اجتماعی شعری است که محتوا و مضمون آن مسائل اجتماعی را در بر داشته باشد. در این گونه شعر، شاعر دغدغه ها، تحولات و معضلات اجتماعی را با ذهن خلاق خویش به رشته شعر در می آورد تا از رهگذر آن، عواطف و اندیشه های اجتماعی-سیاسی را با ذهن خلاق و بینش شاعرانه، مورد پالایش و استحاله ی هنری قرار دهد و به آفرینش اصیل هنری دست یابد. سعاد الصباح (...-1942م) و پروین اعتصامی (1320-1285ش) از جمله شاعرانی هست...

زنان، به عنوان نیمی از جمعیت، تاثیر مستقیمی در توسعه جامعه دارند. زیرا هدف هر جامعه ای، به حداکثر رساندن رفاه اجتماعی است و رفاه اجتماعی تابعی از درآمد سرانه، توزیع عادلانه درآمد، بهبود سطح امکانات آموزشی، بهداشتی، رفاهی و میزان مشارکت اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی مردان و زنان و ... می باشد. با توجه به اهمیت نقش اجتماعی زنان هدف اصلی این پژوهش تبیین نقش اجتماعی زنان در آثار داستانی بیژن نجدی...

تضاد و تقابل از جمله آرایه‌های بدیعی و زیبایی‌شناسی و از شاخصه‌های مهم در غزلیات حافظ است. حافظ با استفاده از عنصر «تقابل» به بزرگ‌نمایی و کوچک‌نمایی مضامین مورد نظر خود می‌پردازد و بیت را در یک چالش «فراز و فرود» قرار می‌دهد. منظور از بزرگ‌نمایی و کوچک‌نمایی بیان شگردیست که در راستای آن تقابل در ابیات بهتر می‌تواند اشخاص، مفاهیم و مضامین را در فراز و فرود ادبی نشان دهد. در این ترفند که از جمله...

در این مقاله با مقایسه یافته‌های دو تحقیق در مورد نمایش‌نامه‌های ایرانی در دو دوره متفاوت نشان داده شده است که چگونه شرایط اجتماعی بر روی سبک و مضمون نمایش‌نامه‌های نوشته شده در هر دوره تاثیر گذاشته و آن‌ها را تغییر داده است. این تحقیق در حوزه نظری جامعه‌شناسی هنر نوشته شده است و چهارچوب نظری آن، رویکرد بازتاب است. روش به کار رفته در هر دو تحقیق، ترکیبی از پیمایش و مطالعه اسنادی بوده است که در ...

محمد مهدی جواهری -یکی از بزرگترین شعرای معاصر عراق در نیمه قرن چهاردهم-شاعری شیعه مذهب بود. او در خانواده ای روحانی و مذهبی رشد یافت و بر بسیاری از علوم دینی احاطه پیدا کرد که تأثیر بسیاری بر سروده هایش داشت لذا بر آن شد تا به بررسی این تأثیرات در مجلد اول دیوان وی پرداخته شود.پایان نامه حاضر به بررسی ابیاتی از مجلد اول دیوان که به طور مستقیم اقتباسی از آیه ای از قرآن کریم یا احادیث و ادعیه پرد...

چکیده بینامتنی یا تناص، امروزه از مباحثی است که در تحلیل متون ادبی اهمیت فراوانی دارد. یکی از این متن ها که همیشه، در طی چهارده قرن، به آن مراجعه می شده، سخنان علی (ع) است. این سخنان، مانند یک دایرةالمعارف است. سخنان امام علی  (ع)، نمایشی زیبا و دل انگیز از رابطۀ انسان با خداوند است و ازجمله مباحث آن، الهیات، سلوک، عبادت، دعا، مناجات، نفی دنیاپرستی، حماسه، شجاعت، اخلاق، تهذیب نفس، و اصول و مواز...

بی شک ادبیات مانند آیینه‎ای است که با نگریستن در آن می‎توان به حقایق اجتماعی بسیاری پی‎برد. آثار ادبی هر دوره، اوضاع و احوال اجتماعی و جنبه‌های مختلف فرهنگ جاری در جامعه را بازتاب می‎دهد، به همین سبب است که ادبیات یکی از بهترین و قابل اطمینان‎ترین اسناد شناخت وضعیت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه محسوب می‎شود. جامعه‎شناسی ادبیات یکی از شاخه‎های علوم ادبی است که به بررسی محتوای اثر ادبی و رابطة آ...