زمان پیدایش شعر پارسی دری یکی از مهم ترین موضوعاتی است که همواره مورد توجه پژوهشگران گذشته و معاصر عرصۀ شعر و ادب فارسی بوده است. در کتاب های المعجم فی معاییر اشعار العجم شمس قیس رازی و لباب الالباب محمد عوفی، نخستین گویندۀ شعر فارسی (پارسی دری) بهرام گور دانسته شده است. از سخنان شمس قیس و محمد عوفی می توان دریافت که اولین کسی که سخن پارسی را منظوم کرده، از ادب عرب برخوردار بوده و شعر تازی می گ...

پس از گزینش نثرهایی از آثار نویسندگان برجسته ی معاصر چون زرین کوب ، یوسفی،اسلامی ندوش ، مسکوب ، نفیسی و شریعتی ، هر یک از این آثار از جهات علوم بدیعی ، بیانی و معانی مورد بررسی قرار گرفت . در گزینش نثرها ملاک نثرهایی است که با رویکرد ادبی نگاشته شده اند . پس از بررسی آثار از سه جنبه ی ذکر شده و یافتن صنایع و شگردهای ادبی در آن ها سعی بر آن شده است دلایل تأثیر گذاری هر یک از این شگردها تا حدی مو...

از سنایی شاعر دوران ساز و پرآوازه قرن ششم علاوه بر اشعار او آثاری به نثر باقی مانده که محدود به چند نامه است و استاد نذیر احمد آنها را جمع آوری کرده و نام مکاتیب سنایی را بر آنها گذاشته است.نگارنده در این مقاله به تحلیل ساختار و سبک این مکاتیب پرداخته و اهمیت آن را در سیر تکاملی نثر فارسی نشان داده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که نثر این کتاب بینابین و در واقع نمونه ای است از نثر منشآت و ترسّل...

پس از شکل گیری زهد تحت تأثیر علل و اسبابی چند، جریان فربه تصوف به دنبال درآمیختن اکسیر عشق با مس زهد پدید آمد و نثر عرفانی نیز از بطن نثر زاهدانه متولد شد و رشد و نمو یافت.این نثر نیز شاخه ای از نثر دینی است که از گونه های پرکاربرد نثر سده های نخست و دوم هجری در شکل های مختلف حدیث، تفسیر، خطابه و نامه بوده است.این نوشتار چگونگی شکل گیری و پدید آمدن نثر عرفانی از درون نثر زاهدانه و رشد و نمو آن ...

در پهنه ی بی پایان شعر و ادب مشرق زمین، بی گمان یکی از اثرگذارترین شاعران، در طول قرون و اعصار، «متنبّی» بوده است. چرا که «ابوطیّب متنبی» - این شاعر کوفیِ قرن چهارم هجری- نه تنها سخنور صاحب سبکِ بسیار اثرگذاری در طول تاریخ ادب عربی بوده است، بلکه در سخنوران بزرگ پارسی همچون مولوی و سعدی نیز تأثیر نموده است. از این رو به نظر نگارنده - به عنوان مترجم دیوان متنبّی- وی را باید «سرسلسله ی شعرای مشرق زمین...

آنندرام (anand ram)، متخلص به «مخلص «، شاعر و نویسنده پارسی گوی قرن دوازدهم هجری، در سودهره (sodhra) در بخش سیالکوت (sialkot) از توابع لاهور(lahore) به دنیا آمد. مخلص در شاعری از استاد خود میرزا عبدالقادر بیدل پیروی می کرد و از بهترین شاگردان او بود، ولی سخنش از پیچیدگی ها و نازک خیالی های معماواری که در شعر بیدل دیده می شود، خالی است . علاوه بر قریحه سرشار آنندرام در شاعری ، ذوق نکته یابی و نق...

موضوع این پژوهش ادبی، بررسی مختصات نثر بینابین و بیان ویژگی های آن با نگاهی به آثار منثورقبل و بعد از آن است. برای حصول این امر مقایسه ی تاریخ باعمی و تاریخ بیهقی (به عنوان نمایندگان روشنی از نثر ساده و نثر بینابین) برگزیده شد. سبک و نحوه ی بیان و گزینش خاصی از واژه ها و تعابیر و عبارات در هر دو اثر به ویژه (تاریخ بیهقی)، توجه خواننده را به خود جلب می کند. در این پژوهش با بیان مقدماتی از نثر، د...

شهرنوش پارسی پور از سال 1349 با نگارش داستان بلند تجربه های آزاد خود را به جامعه هنری ایران معرفی کرد. از این نویسنده ، تاکنون علاوه بر چندین اثر ترجمه ای ، رمانها و داستانهای بلند ، سگ و زمستان بلند(1355) ، طوبا و معنای شب(1367) ، ماجراهای ساده و روح کوچک درخت (1356)، زنان بدون مردان(1352) و آویزه های بلور(1356) در داخل کشور و رمان عقل آبی و آداب صرف چای در حضور گرگ در خارج از کشور چاپ شده است...

دربارۀ زبان پارسی دری ورارود و خراسان و ریشۀ پیدایش آن تاکنون نظرهای گوناگونی بیان شده که در این مقاله به تعدادی از آن ها اشاره می شود. برتلس با تأیید نظر ملک الشعرای بهار و صدرالدین عینی زبان دری را زبان اصلی مردم ایرانی نژاد آسیای میانه از بلخ تا بخارا می داند و نظریۀ مهاجرت همگانی از ایران به آسیای میانه و تبدیل زبان سغدی به دری را رد می کند. اما آلکساندر فریمان به میدان آمدن زبان دری را در ...