«کانون نشر حقایق اسلامی» از گروه‌های مذهبی مؤثر در جریان مبارزات ملی‌شدن صنعت نفت و حوادث پس از آن است که در سال 1323 و توسط محمدتقی شریعتی در مشهد تأسیس شد. با شروع جنبش ملی نفت، فعالیت‌های این کانون از حالت فرهنگی صرف به تلاشی گسترده‌تر و حضور در عرصۀ سیاسی تبدیل شد. در آستانۀ انتخابات مجلس هفدهم، شریعتی در صدر فهرست انجمن‌های اسلامی شهر، که زیر عنوان «جمعیت‌های مؤتلف اسلامی» گرد هم آمده بودن...

حسین مکی، یکی از فعالان سیاسی در تاریخ معاصر ایران می باشد. وی از سال 1320ه.ش همزمان با فضای باز سیاسی در کشور فعالیت سیاسی خود را شروع کرد. مکی در احزابی مانند حزب ایران و حزب دمکرات ایران که بعد از 1320ه.ش شکل گرفته بودند به فعالیت پرداخت. از طریق حزب دموکرات ایران به نمایندگی مجلس پانزدهم انتخاب شد. وی در مجلس پانزدهم به عنوان یک منتقد عمل می کرد و همواره جز نمایندگان اقلیت مجلس بودو توانست ...

انگلستان یکی از دولت های ذی نفوذ و با سابقه در تاریخ معاصر ایران به شمار می رود که در قرون 19 و 20 میلادی در دوران قاجاریه و پهلوی همواره کوشیده است تا بر جریان تحولات داخلی ایران در جهت حفظ و توسعه منافع ملی خود تأثیرگذار باشد. انقلاب اسلامی مردم ایران در سال 1357 و شکل گیری جمهوری اسلامی از مهم ترین تحولات قرن بیستم بود که منافع ملی دولت انگلستان را تحت الشعاع قرار داده و نحوه فعالیت این کنشگ...

کشورهای در حال توسعه علیرغم تفاوت­ های جغرافیایی نژادی و زبانی مشابهت های فراوانی در روند توسعه و تکامل خود به خصوص در مواجهه با مدرنیته داشته اند. توسعه، نوسازی، دموکراسی، حکومت مردمی، ملت-دولت سازی، و به ویژه مواجهه با استبداد و استعمار عرصه های مشترک بسیاری از کشورهای در حال توسعه در قرن گذشته بوده است. ایران و مصر دو کشور مهم و با سابقه تاریخی فرهنگی در منطقه خاورمیانه می­باشند. ایرانیان و ...

چکیده بعد از انقلاب مشروطیت دومین تند باد دگرگونی اجتماعی در ایران نهضت ملی شدن نفت و تحولات مربوط به آن است. جنبش ملی شدن صنعت نفت، مهمترین حرکت ضد استعماری در دهه 1330 ش (1950 م) در منطقه خاورمیانه بود. ملی شدن صنعت نفت برگ زرینی در تاریخ معاصر ایران است. در این پیروزی عوامل متعددی نقش آفرینی کرده اند. چنان که می توان گفت که با ائتلاف همه نیروهای مذهبی و ملی، گروههای سیاسی و متحد در برابر است...

با شعله‏ور شدن زبانه‏های نهضت اسلامی، «بر چیده شدن نظام شاهنشاهی»، «انقراض دودمان پهلوی، در کنار «کوتاه کردن دست ایادی چپ و راست از کشور»،(1) به عنوان اهداف اولیه و سلبی انقلاب مطرح شدند. اگرچه در آستانه پیروزی نهضت، زمزمه «شاه سلطنت کند نه حکومت» بارها و بارها به رهبر نهضت و سایر دست اندرکاران آن توصیه می‏شد، و پاره‏ای از رجال ملی و سیاسی نیز به منظور قبولاندن چنین پیشنهادی در مسیر تهران ـ پار...

چکیده بعد از انقلاب مشروطیت دومین تند باد دگرگونی اجتماعی در ایران نهضت ملی شدن نفت و تحولات مربوط به آن است. جنبش ملی شدن صنعت نفت، مهمترین حرکت ضد استعماری در دهه 1330 ش (1950 م) در منطقة خاورمیانه بود. ملی شدن صنعت نفت برگ زرینی در تاریخ معاصر ایران است. در این پیروزی عوامل متعددی نقش آفرینی کرده اند. چنان که می توان گفت که با ائتلاف همه نیروهای مذهبی و ملی، گروههای سیاسی و متحد در برابر است...

شرح احوال مردان نامی و نقش آفرین در تاریخ مبارزات اجتماعی و سیاسی، موضوعی است که در هر زمان از اهمیت و جذابیت خاصی برخوردار است. خاصه مرور کارکرد فعالان نهضتهای ملی گرایانه ایران که می تواند به درک بهتر از فراز و فرود جنبشهای مذکور بیانجامد. یکی از این رجال نام آفرین ، دکتر سید حسین فاطمی روزنامه نگار و دولتمرد ایرانی است که از شغل روزنامه نگاری به مسند نمایندگی مجلس و سپس مسئولیت وزارت امور خا...

ایدئولوژیک مؤثر در تعاملات فراملی ایران طی قرن اخیر چه بوده‌اند؟ در پاسخ، مقاله دربارة دو مفهوم ناسیونالیسم و اسلام‌گرایی تمرکز دارد. ناسیونالیسم باستان‌گرا در دوران پهلوی اول و دوم، ناسیونالیسم لیبرال در دوران نهضت ملی، و ناسیونالیسم مذهبی در دوران جمهوری اسلامی سه چهرة مهم ناسیونالیسم ایرانی‌اند که هر یک به نحوی در تنظیم مناسبات فراملی ایران نقش داشته‌اند. ناسیونالیسم، با وجود جهت‌گیری‌های مخ...