در دهه های اخیر توجه به گفتمان ژئواکونومی و نقش برتر اقتصاد در مناسبات جهانی، ژئوپلیتیک انرژی و انتقال وامنیت آن از جایگاه بالا تری در مناسبات بین المللی برخوردار شده است. بندر راهبردی چابهار که تنها بندر اقیانوسیایران در شمال دریای عمان بوده، نزدیک ترین و آسان ترین راه دسترسی کشورهای آسیای مرکزی (که محصور درخشکی اند ) به آبهای آزاد است. مناطق حاشیه ای و مرزی کشور علی رغم ظرفیت ها و توانمندی ها...

بنیان قلمروهای ژئواستراتژیک در دوران جنگ سرد که براساس توان نظامی، فضای جغرافیایی و گسترهایدئولوژیک بنا شده بود به دلایل فراوان از جمله هزینه بسیار بالای تسلیحات نظامی و پشتیبانی از کشورهای اقمار،ظهور انقلاب تکنولوژیک و گسترش ارتباطات، با فروریختن دیوار برلین از هم پاشید . در این بین با کاهش نقشمسائل نظامی و ایدئولوژیک، جناح بندی ها و رقابت هایی که بین دو ابرقدرت و هم پیمانان آن ها برپایه عامل ...

بنابر نتایج این نوشتار، برتری جریان واردات ایران بر مناسبات تجاری، حاکمیت جریان غیرپویا بر ماهیت کلی مناسبات تجاری، نزول جایگاه بیشتر جمهوری‌های سی‌آی‌اس در بخش صادرات ایران و درمقابل تقویت جایگاه آن‌ها در بخش واردات ایران، ویژگی اصلی ژئواکونومیک روابط تجاری (1380 - 1391) ایران با حوزة سی‌آی‌اس[1] است. باوجود تبیین دلایل افزایش مناسبات تجاری متقابل از جهت واقعیت‌های اقتصادی -جغرافیایی (ظرفیت‌ها...

تحولات سال 1991 میلادی در اتحاد جماهیر شوروی سابق که منجر به استقلال جمهوری های آسیای مرکزیCIS[1] گردید،برای جمهوری اسلامی ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است ،زیرا بستر مناسبی برای نزدیکی بیشتر در راستای تعاملات ژئوپلتیکی ایران وآسیای مرکزی فراهم آمده است . بحث رژیم حقوقی دریای خزر وتاثیرات این دریا بر زندگی انسان ها ی ساکن در پنج جمهوری حاشیه خزر نیز از تعاملات ژئو پلتیکی معنا ومفهوم خاصی پی...

با فروپاشی شوروی و پدیدآمدن نظم بین الملل جدید، ماهیت قدرت  از نظامی محض به نظامی، سیاسی و اقتصادی تغییر کرد و دراین دوره گفتمان ژئو اکونومیک در کنار ژئوپلیتیک مطرح شد. به عبارت دیگر پس از این کشورهای مختلف برای حداکثر ساختن قدرت خود در نظام بین الملل  به توسعه اقتصادی و کسب منافع اقتصادی بیشتر روی آوردند. در این راستا نقش انرژی به عنوان مهم ترین عنصر در توسعه بیش از پیش اهمیت یافت و مناطق نفت ...

روابط ایران و ترکیه همواره ترکیبی از رقابت و همکاری، ولی باثبات بوده است. اغلب، دلیل این ماهیت متعارض، وضعیت ژئوپلیتیک متفاوت دو کشور قلمداد شده، ولی هم‌زمان، ژئواکونومی نیز نقش مهمی در این زمینه ایفا کرده است. در طول سال‌های اخیر، با توجه به نیازهای متغیر دو کشور و تلاش برای دستیابی به توسعه اقتصادی، ابعاد جدیدی در روابط دو کشور بروز یافته که برخی منافع همکاری‌های دوجانبه را تقویت کرده و از تش...

یکی از مفاهیم نوینی که بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در عرصۀ روابط بین‎الملل و ژئوپلیتیک، برای تحلیل مسائل راهبردی و بین‎المللی و رقابت قدرت‎ها از آن بهره می‎برند، رویکرد ژئواکونومیک است. این رویکرد از ترکیب سه عامل جغرافیا، قدرت و اقتصاد شکل‎گرفته و روابط جغرافیا، قدرت و اقتصاد و تعامل این سه عنصر را برای کسب قدرت دولت‎ها مطالعه می‎کند. در آغاز قرن بیست‎ویکم، قدرت‎های بزرگ با رویکردی نوین ...

قرار گرفتن جمهوری اسلامی ایران بین دو حوزه بسیار مهم دریای خزر و خلیج‌فارس، اهمیت ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی و استراتژیکی خاصی به آن بخشیده است. ایران با تکیه بر این ویژگی­ها می‌تواند در زمینه‌های مختلفی همانند انتقال انرژی نقش بی­بدیلی داشته باشد و جایگاه  مهمی در نظام بین‌الملل از همکاری تا همگرایی و ایجاد پیوندهای شبکه­ای ایفا کند. در نگاه اول به نظر می­رسد ایران با داشتن این پتانسیل­های بسیار...

حوزه دریای خزر به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی ونیز منابع عظیم انرژی خصوصاً نفت و گاز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.در سال‌های اخیر رقابت بر سر منابع انرژی این حوزه بین‌ بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای افزایش یافته که این امر علاوه بر بروز تنش و رویارویی بین بازیگران، بی‌ثباتی و ناامنی را در منطقه تشدید کرده است.علاوه بر این چگونگی ونحوه انتقال انرژی حوزه دریای خزر وارائه طرح‌ها و مسیرهای پیشنهاد...