نظام های سکونتگاه های شهری در بلند مدت تبعیت از انتظام فضایی سلسله مراتب گونه دارد. روند رو به رشد شهرنشینی در دهه های اخیر، مطالعه را درساختار فضایی شهرها الزامی نموده است. در این راستا، بررسی الگوی نظام شهرنشینی و نحوه توزیع اندازه جمعیت سکونتگاههای شهری یک ضرورت تلقی می شود. هدف از این مقاله بررسی و تحلیل نظام شهری استان فارس با تاکید بر نحوه پراکندگی جمعیت شهرهای این استان با استفاده از مدل...

الگوی رشد و توسعه کالبدی یا شکل شـهر به عنوان الگوی فضایی فـعالیت­های انسان تـعریف می­­شود، در حال حاضر الگوی توسعه شهرها به دو دسته گسترش افقی یا پراکنده (sprawl) و الگوی شهر فشرده (compact) تقسیم می­گردد. شواهد نشان می­دهد که در دهه­های اخیر شهرها به صورتی بی­برنامه رشد کرده و محدوده­های شهری به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده­اند. به همین خاطر برنامه­ریزان و سیاست­گذاران در سراسر جهان تلاش ...

رشد شتابان جمعیت شهری و تمرکز فزایندۀ آن در منطقۀ کلان‌شهری تهران، بارزترین تحول جمعیتی ایران معاصر محسوب می‌شود. تمرکز جمعیت و پویش فضایی - زمانی آن، آثار معناداری بر الگوهای پوشش زمین در منطقۀ کلان‌شهری تهران گذاشته است. این مقاله تحولات فضایی - زمانی جمعیت شهری و الگوهای پوشش زمین ناشی از آن را در چند دهۀ اخیر در منطقۀ کلان‌شهری تهران بررسی می‌کند. برای دستیابی به اهداف تحقیق از داده‌های حاص...

مقدمه و هدف: تعادل به عنوان شاخصی برای تعیین میزان استقلال سالمندان در انجام فعالیت­های روزمره محسوب می­شود. هدف از این تحقیق مقایسه تاثیر تمرینات تعادلی با و بدون لباس فضایی بر تعادل و الگوی راه رفتن سالمندان بود. مواد و روش­ها: تعداد 36 سالمند با میانگین سن 86/6 ± 94/76 سال و وزن 90/45 ± 80/72 کیلوگرم به صورت هدفمند و داوطلبانه انتخاب و سپس به طور تصادفی در سه گروه کنترل، بدون لباس فضایی و با...

مؤسسات مالی و اعتباری از جمله مهمترین کارکردهای اقتصادی شهری است که زمینه‌ی رقابت بین شهری و درون شهری را در بین محلات شهر مهیا می‌سازد. از این رو الگوی توزیع فضایی این تسهیلات و رعایت توزان در مکان‌یابی و استقرار آن امری بسیار مهم است که تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. از این رو مدل‌ها و ابزارهای آمار فضایی موجود در سیستم اطلاعات جغرافیایی می‌تواند در شناسایی پهنه‌های تمرکز مؤسسات مالی و اعت...

بررسیها و مطالعات جغرافیایی جمعیت، به علت پرداختن به موضوع جمعیت با دید جغرافیایی، از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است. جمعیتی که در کالبد فضایی فعالیتهای خود بررسی شده است، انعکاسهای آن در فضا و تاثیر پذیری فضایی، شیوه نگارش ویژه ای را به وجود آورده که در جغرافیای جمعیت مطرح است. با توجه به تنوع محیطی (جغرافیایی) و تاثیر گذاری آن بر توزیع فضایی جمعیت، در جنوبغربی دریای خزر و در بستر جغرافیا...

در اغلب موارد فضای گردشگری شهری بسیار محدودتر و کوچک تر از کل نظام پهنه ی شهر است. برنامه­ریزی گردشگری شهری نیازمند شناخت صحیح از فضاهای گردشگرپذیر در شهر است. این فضاها از سه الگوی خطی، نقطه­ای و سطحی تشکیل شده است که با فرآیند حرکتی گردشگران معنی­دار   می­شوند. تعیین مسیرهای ویژه ی گردشگری رهیافتی جهت تعیین الگوی تراکم حرکتی گردشگران در وضع موجود و بهینه است. هدف از تعیین مسیرهای ویژه ی گردشگ...

ازدواج، یکی از وقایع حیاتی در هر جامعه محسوب می­شود که اثری مستقیم بر ساخت، ترکیب و تحول­های جمعیتی آن سرزمین دارد. شناخت الگوهای فضایی ازدواج، به برنامه­ریزی فضایی و پایش تحول­های آتی سرزمین کمک می­کند. سؤال محوری پژوهش این است که الگوهای فضایی ازدواج در ایران چیست و از چه روندهایی تبعیت می­کند. برای انجام پژوهش از روش اکتشافی داده­های مکانی استفاده شده است. تحلیل اکتشافی داده­های فضایی، بسط ت...

طراحی رانشگرهای فضایی که یکی از زیرسیستم‌های مهم فضاپیماها و مراحل بالایی ماهواره‌برهاست، مراحل گوناگون و پیچیده‌ای را طی‌ می‌کند. در این مقاله، روندنمای جامع طراحی رانشگرهای فضایی کم‌پیشران سوخت مایع ارائه می‌شود. در الگوی ارائه شده، ابتدا با توجه به نیازمندی‌ها و قیود مأموریت، مشخصات اصلی سیستم تعیین شده و سپس به استخراج سایر ویژگی‌های سیستم پرداخته می‌شود. در انتها برای ارزیابی الگوی ارائه ش...

پسیل معمولی پستۀ Agonoscena pistaciae ‎Burckhardt & Lauterer (Hemiptera: Aphalaridae)‎، یکی از مهم­ترین آفات درختان پسته در کشور ایران است. به­منظور بررسی الگوی پراکنش‎ ‎فضایی تخم و پورۀ این آفت، نمونه‎برداری‎های هفتگی و منظم از باغ پسته، رقم کله­قوچی انجام شد. برگچۀ انتهایی درختا­­ن به‌عنوان واحد نمونه‎برداری انتخاب و تراکم جمعیت تخم و پوره‎ در سه ارتفاع بالا، میانی و پایین درخت شمارش شد. الگو...