موضوع این پایان‏نامه به بررسی افعال انعکاسی معلوم در زبان روسی و نحوه بیان معادل‏های آنها در زبان فارسی اختصاص دارد. تقسیم‏بندی افعال به دو دسته گذرا و ناگذر رابطه تنگاتنگی با مقوله جهت دارد. افعال گذرا عملی را می‏نامند که به سمت مفعولی سوق داده شده است که توسط اسم وابسته در حالت مفعولی بدون حرف اضافه بیان شده است. افعال ناگذر نیز عملی را می‏نامند که به سمت مفعول فوق‏الذکر هدایت نشده است. در ...

ساخت‌های شرطی عبارت‌های زبانی متشکل از بندی وابسته و بندی پایه هستند که وقوع پدیده یا وضعیتی را به وقوع پدیده‌ یا وضعیتی دیگر مشروط می‌سازند. در این مقاله با رویکردی کمینه‌گرا بند شرطی در زبان فارسی را مورد بررسی قرار می‌دهیم. در روند این بررسی، با استفاده از اصول نظریۀ مرجع‌گزینی و برخی آزمون‌های حذف نشان می‌دهیم که بند شرطی جمله‌‌آغازین به عنوان افزوده به گروه زمان و در مواردی به فرافکن‌های ب...

عموم مجموعی و عموم استغراقی و عموم بدلی سه ‌نوع از انواع عموم‌اند که اصولیان در مبحث عام و خاص و مبحث مطلق و مقید به ‌آن می‌پردازند و برای آن، چه در فقه و چه در اصول، کاربردهای فراوانی یافته‌اند و مثال‌های گوناگونی ذکر کرده‌اند. در این مقاله، برخی از این کاربردها و مثال‌ها را به زبان منطق جدید صورت‌بندی کرده‌ایم و پیچیدگی‌های بعضی از آن‌ها را نشان داده‌ایم. برای این کار، ترکیب سور با ادات سلب و...

یکی از موضوعات مهم نحوی که همواره مورد بحث و اختلاف نحویان قدیم و جدید بوده، بحث جمله و تقسیمات آن است. جمله از نظر ابن هشام به سه قسم؛ فعلیه، اسمیه و ظرفیه تقسیم می‌شود. جملة ظرفیه از نظر وی، جمله‌ای است که مسندِ آن ظرف یا جار و مجرور مقدّم و مسبوق به نفی و استفهام باشد مثل: «أعندک زید» یا «أفی الدار زید». اما مخزومی این تقسیم‌بندی را قبول ندارد و مثل سایر نحویان معتقد است جمله دو نوع است: اسمیه...

بند واحد معنایی بزرگتر از جمله است که بخشی از افاده معنا در متن را برعهده دارد.  مسألۀ این پژوهش آن است که ساختار بند به عنوان یک واحد معنایی چگونه است؛ بند به تنهایی از چه جملههایی تشکیل شده و هر یک چه نقشی در بند دارند. دیگر آنکه بندهای متفاوت در متن چه نقشی دارند و برای بیان  بهتر معنا، بندها به چندگونه تقسیم میشوند. اجزای تشکیل دهنده هر بند عبارتند از جمله اصلی و جملههای پشتیبان ؛ هر متن...

صورت گرایی و نقش گرایی، دو نظریه مهم در زبان شناسی هستند و دستور نظام مند، یکی از زیرمجموعه های زبان شناسی نقش گرا است که هالیدی این دستور را رشد داد و با هدف کاربردی کردن آن، نظریه« دستور نظام مند نقش گرا» را مطرح کرد؛ وی در نظریه خود، نظام صوری زبان را توأم با نظام نقشی و معنایی در بافت متن مورد بررسی قرار داد. در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری، مطالب مورد نظر جمع آوری ش...

مقالة حاضر به مطالعة ساختاری و صوری بندهای موصولی (توصیفی و توضیحی) زبان فارسی می پردازد. پرسش اصلی این پژوهش، چگونگی حرکت بند موصولی از جایگاه اشتقاق در پایه به انتهای جمله و چگونگی اتصال آن به گروه های بالاتر است. به طور کلی، سه دیدگاه در خصوص حرکت بند موصولی در زبان وجود دارد: دیدگاه حرکت بند به سمت راست (جایگاه پس از فعل و انتهای جمله)، دیدگاه ادغام با تأخیر و دیدگاه حرکت عناصری مانند فعل ب...

باتوجه به هم مرجعی اجباری فاعل تهی بند متمم با مفعول بند اصلی در جمله هایی از نوع جمله زیر ‘ اطلاق ساخت کنترل مفعولی به آن ‘ منطبق با نظریه حاکمیت و مرجع گزینی (چامسکی 1981)است. لیلا مریمi را وادار کرد که [ eiدرس بخواند]. در این مقاله فاعل تهی بند متمم را یک ضمیر مستتر(PRO ) در نظر میگیریم. براساس فرضیه فاعل درون گروه فعلی و به پیروی ار ردفورد (1997 ) ادعا میکنیم که ضمیر مذکور درجایگاه مخصص...

زبان شناسی نقش گرا یکی از سه نگرش مسلّط زبان شناسی نظری است که زیرمجموعه های مختلفی از جمله دستور نظام مند دارد. دستور نقش گرایی هلیدی نظام صوری زبان را توأم با نظام معنایی و نقشی در بافت در نظر می گیرد بنابراین قابلیت مناسبی برای بررسی های ادبی و سبک شناختی دارد. هلیدی در نظریه ی خود سه سطح برای معنا مطرح می کند که عبارتند از: فرانقش تجربی، فرانقش بینافردی و فرانقش متنی. این پایان نامه با رویکر...

بندهای اصلاحی پرهزینه‌ترین عملیات آبخیزداری است. این پژوهش با هدف ارزیابی کارآیی انفرادی بندهای اصلاحی در حوزه‌های مختلف استان چهارمحال و بختیاری انجام شده است. یازده معیار مؤثر در کارآیی  فردی بندها شامل؛ مکان‌یابی بند، پایداری بند، تثبیت طولی آبراهه، ضریب ذخیره رسوبات، عمود بودن تاج بند بر محور آبراهه، ابعاد سرریز، استحکام بند، آنکراژ، رعایت پروفیل عرضی آبراهه، تطابق مرکز سرریز با محور آبراهه...