بدون تردید داناترین شخص به قرآن و علوم آن پس از رسول خدا (ص)، حضرت علی (ع) است. بخشی از این علوم در قالب نقل، روایت و خطبه به اصحاب و معاصران ایشان انتقال یافت که در آثار و مجموعه های روایی و تفسیری به دوره های بعد منتقل گردید. یکی از این آثار، کتاب نهج البلاغه است که هر چند مدوِّن آن، سیّد رضی، گلچینی از خطبه ها، نامه ها و حکمت های آن حضرت (ع) را عمدتاً در پنج ساله حکومت ایشان، با رویکرد بلاغی گِرد...

قرآن کریم، معجزه بزرگ حضرت ختمی مرتبت، گنجی بی پایان است که با ظهور اسلام بر ایشان نازل شد. با گذر زمان، سرچشمه های شگفت و تازه ای از این کتاب آسمانی کشف می شود. به نظر می رسد یکی از ابعاد اعجاز قرآن که تا کنون کمتر بدان پرداخته شده است، اعجاز نهفته در موسیقی و نظم آوایی قرآن است. تأثیراتی از پس صوت و کلام که از تلاوت آیات قرآن و موسیقی دلنشین حاصل از آنپدید می آید و نه از پس معانی و محتوای ارز...

قوۀ خیال در نزد حکمای مسلمان جایگاهی ویژه دارد و در تمام عرصه‌‌های زندگی بشری - به‌ویژه در کسب کمالات انسانی - نقشی جدّی ایفا می‌‌کند؛ در عین‌ حال، اصلاح و نگه‌‌داشت حدّ این قوّه، نیازمند مراقبت‌‌های فراوانی است. حکمای مسلمان با شناختی دقیق از این قوّه و طبیعتش، بر مبنای همان مباحث حِکمی، روش‌‌هایی را برای حفظ و تربیت این قوه - در راستای تکامل انسانی - بیان  کرده و برشمرده‌اند؛ هرچند باب مستقلی را ب...

امروزه یکی از ارکان اصلی تغنّی و زیباخوانی قرآن که مورد توجه جدی قاریان و مخاطبان ایشان است، به کارگیری قوانین تجویدی در کنار دیگر مؤلفه­های مؤثر مانند «صوت ‌و ‌لحن» و رعایت «وقف و وصل» در تلاوت قرآن است. قرائنی تاریخی ـ روایی، کاربرد هنرهای صوتی را در قرائت قرآن مورد تایید قرار داد­ه­اند اما در رابطه با جایگاه احکام تجویدی در خوشخوانی قرآن، اختلاف نظر است. عده­ای، به ویژه اهل سنت، با تکیه بر حد...

وقتی سخن از فضایل قرآن به میان می آید منظور بررسی مجموعه برتری ها و فضلیت های قرآن مجید می باشد که در این رساله تلاش بر اینست که این فضایل را از جهات مختلف مورد بررسی قرار دهد. اول از جهت برتری قرآن کریم نسبت به سایر کتب آسمانی به لحاظ اعجاز(بیانی، تشریعی، علمی، ...) و به لحاظ جهانی و جاودانه بودن آن و همچنین به لحاظ آنکه خداوند تنها حفظ و صیانت قرآن کریم را به عهده گرفته است نه کتب آسمانی دیگر...

بی گمان روایات تفسیری پیامبر(ص) در تفاسیر فریقین نیازمند بررسی ، مقایسه و یافتن مشترکات و نکات افتراق است ، گونه شناسی این روایات نیز اهمیت بسیار دارد. منظور از گونه شناسی تقسیم روایت تفسیری از جهت تبیین و توضیح واژه ، جمله ، شرایط تبیین فضای نزول ، بیان مصداق و ... است . از آنجا که بررسی تمام منابع تفسیری فریقین در این پژوهش ممکن نیست ، بررسی های ذکر شده در دو تفسیر نورالثقلین و الدرالمنثور که...

مسئله ای که در این رساله بررسی می شود، شرایط تأثیر قرآن بر انسان است. منظور از شرایط، عوامل موثّر و نبود این شرایط همان موانع تأثیر گذاری قرآن بر انسان است؛ بنابراین عمده ی مباحت رساله، حول محور عوامل و موانع تأثیر قرآن استوار است. در ابتدا اثبات شده است که قرآن با توجّه به آن چه خود می گوید و با توجّه به آن چه در سخنان معصومین علیهم السلام آمده است، موثّر است و در اصل نازل شده است که انسان را در ک...

رساله پیش رو رساله ای است که در موضوع سجده نگاشته شده است،در قرآن مجیدآیات متعددی در این رابطه سخن گفته است. این رساله با استفاده از آیات قرآن و روایات معصومین(ع) سعی در این داشته که به ابعاد مختلف این موضوع مهم بپردازد. این رساله در چهار فصل تدوین شده که در هر فصل به چند موضوع مهم سجده پرداخته شده است. در فصل اول بحث کلیات و مفاهیم سجده و واژگان مرتبط به سجده مثل حمد، رکوع و تسبیح بحث شده ...

یکی از ابعاد إعجاز قرآن کریم إعجاز بیانی، صوتی و موسیقایی است که از دیر باز مورد توجّه دانشمندان قرار گرفته است. موسیقی و ضرب آهنگ بر آمده از الفاظ و عبارتهای قرآن به نحوی است که معانی را در پیش چشم خواننده مجسّم می نماید. اگر چینش و نظم آهنگ حروف و حرکات را جزئی از إعجاز بیانی بدانیم در این صورت نباید از مقوله ای به نام مدّ که در بسیاری از کلمات قرآن کریم نمود یافته غافل گردید. چرا که کشش حروف مدّ...

کمیت گرایی و مشغول شدن به ظاهر، یکی از آسیب های جدی در پرداختن به تعالیم اسلامی محسوب می شود؛ مقوله ای که از دیدگاه قرآن و سنت بارها مورد نقد قرار گرفته است. یکی از این تعالیم قرائت قرآن کریم است. قرآن کریم، سنت پیامبر اکرم و ائمه علیهم السلام بر قرائت قرآن تاکید فراوان دارند. این تاکیدها موجب شده است مسلمانان در این مقوله به تالیف و تحقیق گسترده ای بپردازند. مساله ای که در اینجا وجود دارد میزا...