هدف از پژوهش حاضر، تحلیل و ریشه یابی برخی از نقوش آئینی و نمادین موجود در نگارگری دوره ی مورد بحث یعنی از آمدن ایلخانیان مغول تا برآمدن قاجاریان و بررسی معانی و مفاهیم آنها می باشد. این تحقیق بر اساس هدف از نوع تحقیقات بنیادی و بر اساس ماهیت و روش از نوع تحقیقات تاریخی می باشد و گردآوری اطلاعات در این پژوهش نیز به شیوه اسنادی(کتابخانه ای) و ابزار آن نیز به صورت تهیه فیش، عکس و طرح از منابع مکتو...

نامه نگاری از دیرباز از جمله ابزارهای ارتباط انسان ها بوده است و ایرانیان باستان نیز از آن آگاه بودند. از جمله کهن ترین شواهد موجود از نامه نگاری در ایران متعلق به دورۀ هخامنشیان است. از دورﮤ اشکانیان نیز آثاری در دست است، اما دورﮤ ساسانی را می توان اوج شکوفایی نامه نگاری در ایران پیش از اسلام دانست. در میان آثار به جای مانده از دورة میانه نیز، نوشته هایی به زبان سغدی به شیوة نامه نگارش شده که ...

      جیرفتی یکی از گویش­های ایرانی نو است که در شهرستان جیرفتِ استان کرمان رواج دارد. ویژگی­های آوایی و ساخت دستوری این گویش نشان می­دهد که به شاخۀ زبان­های ایرانی جنوب غربی تعلق دارد. در این مقاله، منتخبی از واژگان گویش جیرفتی ریشه­شناسی شده­اند. در مورد هر واژه، با ذکر گونۀ فرضی ایرانی باستان و برابر آن واژه در زبان­های دورۀ میانه و دیگر گویش­های استان کرمان به ریشه­شناسی آن پرداخته شده است. ...

جابه‌جایی واجی ـ فرایندی که در آن ترتیب واج‌ها معکوس می‌شود ـ موضوع مطالعات بسیاری بوده است. جابه‌جایی واجی می‌تواند منظم یا غیرمنظم باشد. این فرایند در حوزۀ واج‌شناسی، مطالعۀ همزمانی را به مطالعۀ در زمانی پیوند می‌دهد. هدف این مقاله، بررسی جابه‌جایی واجی در زبان فارسی معاصر و نیز به طور درزمانی در زبان پهلوی (ایرانی میانه) و فارسی معاصر است. پس از مقدمه، ماهیت فرایند جابه‌جایی واجی از دیدگاه‌ه...

سلسله مراتب نشانداری درجات قراردادی شدن بسامد کنش عناصری را نشان می دهد که حوزه های معنایی و یا دستوری یکسان دارند. به عنوان مثال در حوزه ی شمار، اسامی مفرد بسامد بیشتری نسبت به اسامی جمع و اسامی جمع بسامد بیشتری نسبت به اسامی مثنی دارند، در سلسله مراتب حالت، حالت فاعلی بسامد بیشتری نسبت به حالت رایی و برایی دارد و در سلسله مراتب جنس، بسته به زبان، یا جنس مذکر بی نشان است یا جنس مونث. حال، اگر ...

رساله حاضر برگردانی از کتاب "زبانشناسی تاریخی" اثر وین فرد، پ .له من استاد و محقق زبانشناسی است . این اثر ثمره سالها رنج و تحقیق مداوم در مورد منشاء، نهاد و ریشه زبانهای دنیاست . او و سایر همکارانش جهت طبقه بندی زبان ها، ارائه شواهد و مدارک جهت اثبات خویشاوندی دقیق آنها، مقایسه فرم های زبان های خویشاوند جهت تعیین رابطه دقیق خویشاوندیشان، ارائه روشهای مختلف جهت طبقه بندی زبان ها و اثبات این فرضی...

فعل در زبان­های ایرانی باستان بر مبنای زمان، نمود، شخص، شمار و دو جهتِ اکتیو و میانه بررسی می شود. بنابر دیدگاه رایج، جهت میانه وسیلۀ تبدیل ریشه­های گذرا به ناگذر است. این دیدگاه با مشاهدۀ ریشه­هایی فعلی شکل گرفته است که در جهت اکتیو، گذرا و در جهت میانه ناگذر هستند، در حالی که  بررسی دقیق­تر متون بازمانده از زبان­های باستانی ایران،  ویژگی­های دیگری را آشکار می­کند که اعتبار نظریۀ فوق را به چالش...

فعل اوستایی بر مبنای زمان، نمود، شخص، شمار و دو جهتِ اکتیو و میانه بررسی می‌شود. بنا بر دیدگاه رایج، جهت میانه وسیلۀ تبدیل ریشه­های گذرا به ناگذر است. این دیدگاه با مشاهدۀ ریشه­های فعلی‌ای شکل گرفته است که در جهت اکتیو، گذرا و در جهت میانه ناگذر هستند، درحالی‌که زبان اوستایی ویژگی دیگری را در خود دارد که نظریۀ فوق را به چالش می‌کشد و آن وجود افعال «فقط میانه» و افعال «گذرای میانه» است. بررسی نوی...

ساخت واژگان جدید از طریق ترکیب واژگان موجود در زبان یکی از سه شیوه ساخت واژه در زبانهای هندواروپایی و به تبع آن زبانهای ایرانی است. واژه مرکب واژه ای است که از دو یا چند جز مستقل تشکیل یافته و اجزای آن به طور مجزا در زبان بکار می روند ولی در پیوند با هم معنای جدیدی را می سازند. ترکیب از مهمترین مقولات بررسی زبانی است و در واقع مرز بین صرف و نحو می باشد. این گونه کلمات در زبان پهلوی هم مرسوم و پ...