هدف نگارنده از نگارش این رساله این بوده، که با نگاهی دین باورانه به بررسی و بازتاب سیر تکوین و گونه گونی عقاید دینی در آثار باستان شناختی دوره های تاریخی ایران پیش از اسلام در حوزه جغرافیای ایران کنونی بپردازد. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و جهت گردآوری اطلاعات مورد نیاز از روش کتابخانه ای استفاده شده است. این رساله در شش فصل تنظیم شده که پس از فصول کلیات تحقیق و بررسی اجمالی از دین های دوره...

شهرستان نایین، شرقی ترین شهرستان استان اصفهان است و حد فاصل استان خراسان، یزد، و اصفهان قرار دارد و اقلیم آن از نوع بیابانی است. موقعیت قرارگیری این شهرستان به لحاظ واقع شدن در یکی از شاهراههای ارتباطی غرب به شرق کشور و همجواری آن با مراکز فرهنگی چون فارس، اصفهان و خراسان، این منطقه را از دوره ساسانی تا قرون میانه اسلامی به صورت یک بارانداز تجاری مهم و از طرف دیگر آن را به عنوان یکی از مراکز ...

این مقاله در پی آن است که تعلق دیرینه و تاریخی خلیج فارس به سرزمین ایران و پیوستگی آن ¬را با فرهنگ و تمدن ایرانی با استفاده از مستندات باستان¬شناسی و معرفی آثار تاریخی بیان نماید . در این راستا پنج اثر تاریخی مربوط به دوران ایران باستان که به ترتیب در جزیره خارک به عنوان بزرگترین جزایر شمالی خلیج فارس، بندر تاریخی صیراف، حاشیه شهر برازجان و گوردختر در شمال سواحل خلیج فارس قرار دارند، با ...

فیلم های مستند همواره از مهم ترین ابزارها در آموزش و پژوهش های علمی گوناگون  و از جمله باستا نشناسی اند. متأسفانه در کشور ما این کاربرد فیلم های مستند در رشته باستان شناسی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این در حالی است که در دیگر کشورها، به این امر بسیار توجه شده است، به گونه ای که امروزه به عنوان رشته ای مستقل در دانشگاه ها تدریس می شود. در این مقاله با توجه به کاستی یادشده، کوشش می شود تا...

این پژوهش در نظر دارد به بررسی جایگاه اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی ، سیاسی و محیط شناسی عدد 12 از منظر نماد شناسی ، نشانه شناسی ، آدرس شناسی و تاثیرات گوناگون آن در گاهشماری ایران باستان بپردازد . یافته ها نشان می دهد که نه تنها عدد 12 یکی از اعداد کاربردی در زندگی درباریان و عوام مردم ایران بلکه عددی مهم در تاریخ سراسر دنیا به شمار می آمده است . این عدد علاوه بر عددی بنیادین در گاهشماری ایران در...

تحقیقات و اکتشافاتی که در منطقه ی جیرفت به عنوان کهن ترین تمدن شرق در سال های اخیر صورت گرفته است ، نیاز به ایجاد فضایی برای نگهداری و نمایش آثار و اشیاء بدست آمده را ایجاد کرده است . از آنجا که این اشیاء همگی مربوط به قرن های گذشته هستند، باید بتوانیم از راه ارتباط با اشیاء به درک هستی شان برسیم. این مهم از طریق پدیدار شناسی ممکن خواهد بود . هدف از این تحقیق دستیابی به رویکردی نوین در طراحی مو...

یکی از مشخصه های فرهنگی شرق زاگرس مرکزی در هزاره سوم و دوره مفرغ قدیم گسترش زیستگاههای مربوط به فرهنگ یانیق در این ناحیه است. در بررسی میدانی 1387در دشتهای محدوده شرق زاگرس مرکزی واقع در حوضه الوند ما توانستیم بیش از 90 زیستگاه مربوط به دوره مفرغ قدیم را شناسائی نماییم. بر اساس تجزیه وتحلیل داده های بدست آمده از این بررسی در محیط نرم افزار gis و با استفاده از روش های آماری رابطه بین موقعیت هر ز...

چکیده در دوران قاجاریه روابط سیاسی وفرهنگی ایران و اروپا وارد مرحله نوینی از تحولات بین المللی شد. جهان گردان و تجار و نمایندگان سیاسی کشورهای دیگر که به ایران سفر می کردند،متخصصینی را که در باب آداب و رسوم و فرهنگ و آثار باستانی و تاریخی ایران مطالعاتی داشتند،با خود به همراه می آوردند، که این متخصصان با ورود خود به ایران مطالعات باستان شناسی را رونق بخشیدند. فرانسویان از جمله ملل پیشگام در با...

به نوشته طبری و بنابر تحقیقات تاریخی، مهرنرسی وزیر اعظم بهرام پنجم(439 ـ 421م.) در ولایت اردشیرخره، بناهای زیادی ساخت. او ضمن ساخت بناهای عام‌المنفعه، چهار آتشکده در چهارروستا از منطقه دشت بارین از ولایت اردشیرخُره بنا نهاد. مقال? حاضر مکان‌یابی دقیق آتشکده‌های یادشده براساس آگاهی‌های موجود در منابع تاریخی، مطالعه مسیرهای ارتباطی بین شهر بیشاپور و اردشیرخُره بنابر تحقیقات میدانی و باستان شناسی و ...

کاوش های باستان شناسی و مرمت های انجام شده در معبد اَناهیتای بیشاپور از آن نظر برجسته و با ارزش است که بدانیم تنها معبد اَناهیتای تقریباً سالم و کامل ایران است. سایر بناهایی که منتسب به معبد اَناهیتا هستند یا انتساب آن‌ها محل تردید است  و یا آثار کمی از بنا بجا مانده که شناخت اصل بنا را دشوار می نماید. با توجه به اهمیت تحقیقات باستان شناسی و تلاش های ارزنده دکتر سرفراز در مرمت تنها معبد اَناهیتای شن...