تاریخ نگاری مدرن در ایران همواره در ذیل گفتمان شرق شناسی نگاشته و فهم شده است؛ یعنی بر مبنای نوعی از اندیشه که مبتنی بر تمایزی هستی شناختی و معرفت شناختی بین شرق پیرامونی و غرب مرکزی بوده است. نظام دانش و روابط قدرت نیز با بازتولید گسترده این تقسیم بندی غرب را به مثابه یک ایده در خود درونی ساخته است. هدف از نگارش تاریخ هنر انتقادی در گفتمان مشروطه تا پایان پهلوی اول در حوزه موسیقی نیز دست یابی ...

مطالعه تطبیقی نظریات جامعه شناسی هنر در مکاتب مختلف جامعه شناسی در پی شکل گیری نظریه های اجتماعی، جامعه شناسی به عنوان دانشی مستقل از بستر فلسفی خود جدا شد و به سرعت گستره و عمق بیشتری یافت. تلاقی این دو اتفاق مهم، یعنی گسترش چشم انداز جامعه شناختی به حوزه های جدیدتر همچون هنر از یک سوی و مواجه آن با یک موضوع عمیق هستی شناختی از سوی دیگر؛ مسئله پژوهش حاضر را شکل می دهد. لذا، این جستار کو...

این پژوهش، با تقسیم بندی تحولات فکری نیما بر مبنای آثار منثورش (نامه ها، یادداشت های روزانه، مقالات و سخنان پراکنده اش) و تطبیق آن بر اشعارش، دوره ای را به عنوان دوران پختگی فکری و شعری او معرفی می کند (از 1316 به بعد) و ضمن تدوین نظریه ی منسجم شعری او در این دوره، بر پایه ی همین نظریه اساس و مبنا و عمده ی نوآوری او در شعر را، درآمیختن ذهنیت با عینیت یا دیالکتیک ذهن و عین می داند. در همین راستا...

مقوله تأثیرگذاری موسیقی یکی از مهمترین مباحث کارکردی موسیقی در رابطه با رفتارهای افراد است. گزارشهای پراکنده پژوهشی در حوزه موسیقی نیز بیانگر تأثیرات متفاوت ناشی از مصرف موسیقی های عامه پسند و موسیقی های جدی (کلاسیک/ سنتی) بر الگوهای رفتاری جوانان می باشند. از این رو پژوهش حاضر درصدد آن است که به بررسی مقایسه ای الگوهای رفتاری ناشی از مصرف انواع موسیقی ها (عامه پسند و جدی) در میان جوانان بپرداز...

مارکوزه، آدورنو و هورکهایمر سه تن از مهمترین متفکران نسل اول مکتب فرانکفورت هستند که پایه های نظریه انتقادی را بنا نهاده اند. مکتب فرانکفورت متاثر از مارکس به نقد سرمایه داری پرداخته و دامنه نقد آن را در حوزه های فرهنگی گسترش داده است. نظریه انتقادی رسالت خود را آگاهی دادن به انسان ها جهت رهایی از سلطه خرد ابزاری و آگاهی های کاذب می داند. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی به استخراج مبانی این ن...

موضوع فرهنگ همواره مورد توجه متفکران زیادی بوده و گروهی از این افراد را متوجه نقد اوضاع جامعه کرده است. "صنعت فرهنگ­سازی" اصطلاحی است که از سوی تعدادی از اعضاء مؤسّسة پژوهش اجتماعی فرانکفورت، در خصوص نقد فرهنگ سرمایه­داری آن زمان، وضع شد. این مؤسسه در سال 1923، به­طور رسمی آغاز به کار کرد و از برجسته­ترین اعضای آن می­توان هورکهایمر(M. Horkheimer) (1895 -1973)، آدورنو (T. W. Adorno) (1903 - 1969)...

مردمی که خوشبخت هستند، شاید تاریخ نداشته باشند، اما ادبیات قطعاً نخواهد داشت زیرا نیاز به مطالعه را احساسا نخواهند کرد. روبر اسکاریت جامعه شناسی ادبیات در خانوادۀ بزرگ علوم اجتماعی، از جوانترین آنهاست. این شاخۀ علمی نوپا که نطقۀ آن در تاریخ فرهنگها بسته بود و قرنها در شکم جامعه ها به صورت جنین زندگی می کرد، بالاخره زاییده شد و با همان کندی ای که دوران جنینی خود را پشت سر گذاشت، بعد از تولد به تن...

      مطالعه جامعه­شناسی موسیقی به دلایل مختلفی اهمیت بسیاری دارد. چرا که موسیقی دارای ابعاد زیبا شناختی و معرفت­شناختی­عمیقی است و ازطرفی هر روزکه پیش می­رود چشم­انداز و روندمصرف موسیقی تغییر پیدا می­کند و با توجه به پیشرفت تکنولوژی نحوه دریافت و استفاده از آن متفاوت­تر می­شود و به نوعی اوقات فراغت و لحظات تنهایی انسان­ها را پر می­کند و گاهی حامل جهان ذهنی متعالی می­باشد. همه این مفاهیم نشان م...

مکتب فرانکفورت یا نظریه ی انتقادی یکی از جبهه های اصلی جنبش ضدروشنگری معاصر را تشکیل می دهد. هورکهایمر و آدورنو، دو نظریه پرداز مهم این مکتب، نشان می دهند که روشنگری در فرآیندی دیالکتیکی تیشه به ریشه ی خود می زند و بنیان ارزش های خود را سست می کند. از نظر ایشان، غلبه ی عقل ابزاری، که محصول گسترش دیالکتیکی روشنگری بوده است، هرگونه مبنای عینی برای تعهد به آرمان هایی چون آزادی، برابری، و حقوق بشر ...

چکیده جوامع امروزی برای توسعه پایدار، نیازمند فرهنگ مردم سالاری هستند در حالی که اقتدارطلبی به عنوان یکی از عوامل تاثیر گذار، نهادینه شدن مردم سالاری را به چالش می کشد. اقتدارطلبی با ویژگی هایی چون اطاعت پذیری افراطی، خشک اندیشی، فرافکنی، تصورات قالبی، پرخاشگری و بدبینی شناخته می شود. روانشناسان اجتماعی مکتب فرانکفورت راهی جدید برای مطالعه روانی-اجتماعی اقتدارطلبی فراهم کردند. آدورنو و همکاران...