تفسیر اجتماعی به عنوان یکی از گرایش‏های تفسیری در سده اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته‏است. یکی از زیرشاخه‏های این گرایش تفسیری که در چند دهه گذشته ظهور و بروز چشمگیری در جهان اسلام داشته، گرایش فمینیستی در تفسیر قرآن کریم است. در این مقاله، در گام نخست پس از معرفی اجمالی جریان فکری فمینیسم اسلامی در جهان اسلام، مهمترین اصول این گرایش تفسیری در مقابل تفاسیر سنتی یعنی پرهیز از تحمیل عقیده مردسالا...

نفوذ گسترده اندیشه‌های سکولار و الحادی به جهان اسلام در قالب ایدئولوژی‌های مختلف، در فهم اندیشه‌های سنتی و دینی تأثیر بسزایی داشته و چالش‌های بزرگی را در برابر آنها ایجاد کرده است. تکثر جریان‌های فکری نیز نشان می‌دهد که مناسبات دو مقوله اسلام و توسعه، تأثیر بسزایی در نوع صورت‌بندی آنها داشته است. جریان‌های تمدن‌گرای سکولار و غرب‌گرای عرب، سلفیت تکفیری، تمدن‌گرای اسلامی و اصول‌گرای اسلامی، از جر...

با نگاهی به خانه های ایرانی امروزی متوجه جای خالی صنایع دستی در فضای زندگی مردم عامه میشویم و از آنجایی که ادامه این خلاء منجر به فاصله گرفتن بیشتر مردم از هنرهای سنتی و رکود این گنجینه به ارث رسیده کشورمان می شود،توجه به عوامل رکود و اقدام جهت رفع آنها از جانب دانشجویان این رشته ضروری می نماید.مسجد جامع نائین یکی از مجموعه های شاخص معماری کشورمان است که در طی ادوار قبل از اسلام به عنوان نیایشگ...

مقاله پیش‌رو در پی آن است تا از رهگذر واکاوی نقش ارتباطی رجزهای یاران امام حسین(ع) در قیام عاشورا، کارکرد «رجز» ـ به مثابه یک رسانه سنتی ـ را در این رویداد مهم تاریخ اسلام از منظر ارتباطی تبیین نماید. به این منظور و با بهره‌گیری از نظریه کارکردگرایی در مطالعه کارکردهای پیام‌های ارتباطی، بر «آگاه‌سازی» پیام‌های ارتباطی ـ‌ به‌عنوان یکی از کارکردهای پیام‌های ارتباطی ـ تمرکز شده و با است...

در این مقاله مشکل تخریب محیط زیست در دو بخش مورد بررسی قرار گرفته است و بخش نخست به جنبه نظری اختصاص دارد. علت اساسی تخریب محیط زیست و از میان رفتن منابع ارزشمند طبیعت که به نابودی محیط زندگی انسان انجامیده است، نگرش و رویکرد جدیدی است که انسان پس از دوران رشد علمی جدید و صنعتی شدن به طبیعت داشته است. علم جدید طبیعت را به مثابه ماده ای بی جان می داند که انسان قدرت و اجزاه هرگونه دخل و تصرف را د...

از جمله مباحث مهم در حوزه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مباحث فقه الکترونیک است. با توجه به نقس اساسی االکترونیک و اینترنت در پیشرفت جامعه، اهمیت فقه الکترونیک و کاربرد آن در حوزه حقوقی و قانونی و حوزه شریعت اسلام بر کسی پوشیده نیست. نگارندکان در این تحقیق پس از بررسی واژه‌ها و مفاهیم کلی و اهمیت فقه الکترونیک و کاربرد آن در حوزه حقوقی و قانونی و شریعت اسلام، به بررسی تطبیق حکم وضعی و تکلیفی فعل ...

محمد ارکون یکی از مهم‌ترین روشنفکران جهان اسلام در سال‌های اخیر است که تلاش می‌کند در پروژه‌ای با عنوان نقد عقل اسلامی، خوانشی نوین از میراث فکری اسلامی و نحوه شکل‌گیری و رشد آن ارائه دهد و با تبیین نقاط چالش‌برانگیز عقل اسلامی، به نقد قرائت‌های سنتی، سلفی و شرق‌شناسانه از اسلام بپردازد. او روشی تلفیقی را در این عرصه پی می‌گیرد اما روش پساساختارگرایی در نقد وی نمود بیشتری دارد. ارکون در پساساخ...

معماری ساختمان ها برای پاسخ به نیازهای فرهنگی و محیطی افراد طراحی شده است، هر بخشی از جامعه در طرح این معماری تاثیر می گذارد. تأکید اسلام بر محرمیت و حجاب سبب شده که این مشخصه بر تمامی ابعاد اجتماعی و فرهنگی که یکی از نمودهای آن معماری است اثر گذارد .محرمیت نه تنها ضوابطی را علاوه بر ضوابط دیگر بر مسکن سنتی اعمال کند، بلکه به عنوان مهمترین معیارهای ساخت قلمداد شود. هدف اصلی این پژوهش شناخت میزا...

هدف این مقاله آن است که با اتکا به نظریات گفتمانی فوکو و استفاده از ظرفیت‌های دیرینه‏شناسانه و برخی از امکانات تبارشناسانۀ وی و نیز با اتخاذ سطح تحلیل گفتمانی در فهم سنت و تجدد و نسبت میان آن‌ها، به مفهوم‌سازی و دوره‏بندی گفتمانی دفتر تحکیم وحدت از آغاز شکل‏گیری تاکنون بپردازد و افزون‌بر مشخص نمودن ویژگی‌های گفتمانی هر دوره از حیث نسبت با گفتمان سنتی و تجددی، نشان دهد که در هر دوره چه نوع صورت‌...

توسعه اسلام ایدئولوژیک که نقش مهمی در بسیج توده‌ها و سیطره اسلام سیاسی بر اسلام سنتی در ایران داشته است و پیامدهای سیاسی و فرهنگی آن را می‌توان در سال‌های پس از انقلاب اسلامی هم مشاهده کرد از سوی برخی از روشنفکران معاصر مورد نقد قرار گرفته است. روش مورداستفاده در این بررسی نیز روش اسنادی تحلیلی است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که داریوش شایگان یکی از مهم‌ترین روشنفکران ایرانی منتقد اسل...