این مقاله در هنگام آغاز پژوهش در سال 1384 به‌عنوان یکی از نخستین گام‌های پژوهشی در تلفیق دو مقوله اینترنت و قومیت در ایران محسوب می شد به همین جهت این مقاله از یک رویکرد انسانشناسانه استفاده می کند تا مسائل هویتی اینترنتی را به طور ترکیبی تحلیل کند. این مقاله به علت انتخاب چند گروه قومی به عنوان جامعه مورد مطالعه ناگزیر با نگاهی کلی به چگونگی عملکرد گروه‌های مزبور در فضای مجازی پرداخته است تا م...

شکاف های اجتماعی در جامعه اسرائیل در مقایسه با شکاف های اجتماعی جوامع دیگر، پدیده بسیار خاص، متفاوت و قابل توجهی است. این خاص و متفاوت بودن که عمدتاً نتیجه شرایط تاریخی است و ماهیت، قدمت، تنوع، پیچیدگی و میزان تاثیرگذاری آنها نمود می یابد، اهمیت مضاعفی به این پدیده می‏بخشد. بی گمان بی توجهی به این موضوع، اعتبار هرگونه پژوهش معطوف به جامعه و سیاست در اسرائیل را مخدوش خواهد کرد. شکاف های اجتماعی د...

فرآیند جهانی‌شدن ابعاد مختلف زندگی بشر امروز را تحت تأثیر قرار داده است. جهانی‌شدن با جریان آزاد اطلاعات، ارتباطات و تغییر در تعاملات و ارتباطات از سطح خرد تا کلان، چالش‌ها و فرصت‌هایی را در مقابل جامعه جهانی ایجاد کرده است. نظریه‌های جهانی‌شدن با یک شیفت پارادایمی به سمت نظریه‌های جهان- محلی شدن حرکت کرده‌اند. در این پارادایم جدید، پذیرش الگوی تکثرگرایی به عنوان محور اصلی درک و تحلیل درهم آمیخ...

خون‌صلح آیینی ویژه در پاسخ به قتل است که هنوز در برخی مناطق کشور و در کنار رسیدگی‌های نظام رسمیِ کیفری اجرا می‌شود؛ مناطقی که هنوز ریشه‌های قومی و طایفه‌ای و ویژگی‌های جوامع سنتی در آنها ملموس است. در این جوامع با توجه به وجود ساختار سنتی، عصبیتِ قومی و اعتقاد به اجرای عدالت خصوصی، وقوع یک قتل می‌تواند شروعی برای ارتکابِ انواع جرایم باشد. با این توضیح که در نظام عشیره‌ای هر فرد علاوه بر ه...

جامعه افغانستان بدلیل ماهیت سنتی و دینی خود همواره ساختار قومی و قبیله ای داشته است. در جامعه سنتی معمولا باورها، آداب و رسوم قومی –قبیله یی ا ز عناصر سازنده هویت به حساب می آید. از این حیث در افغانستان بنا به ماهیت سنتی آن هویت ها همواره مطابق باورهای دینی و سنت های قومی-قبیله ای برساته می شود. اسلام اما به عنوان دین مشترک مردم افغانستان اگر چه از ظرفیت زیادی برای انسجام و اتحاد اجتماعی برخورد...

رشد نوسلفی‌گری و ظهور پدیدۀ داعش در خاورمیانه، نشان‌دهندۀ بروز نوعی از تهدیدهای جدید است که نه‌تنها در درون کشوری خاص، بلکه به‌صورت بی‌سابقه‌ای در خاورمیانه گسترش یافته است. هدف نوشتار حاضر روندپژوهی تهدیدهای امنیت منطقه‌ای ایران در اثر پیدایش تهدیدهای نوین امنیتی در سایۀ ظهور و گسترش نوسلفی‌گرایی است. پرسش اصلی آن است که «پیشران‌های اثرگذار بر حیات نوسلفی‌گری و شکل‌گیری روند تهدیدهای امنیت منط...

درحالی‌که دیدگاه مسلط رابطۀ ضروری میان گسترش دسترسی به رسانه‌های دیجیتال و بسط ظرفیت‌های استقرار و تثبیت دموکراسی قائل است، تجربۀ انقلاب‌های عربی، نتایجی خلاف این دیدگاه خوش‌بینانه پیش روی ما قرار می‌دهد. مقاله نشان می‌دهد که رسانه‌های دیجیتال در مراحل مختلف تحولات کشورهای عربی، تأثیرات مختلفی برجای گذاشته‌اند. در مرحلۀ فروپاشی رژیم‌های اقتدارگرا، این تأثیر بسیار سریع و شدید بوده است؛ در مرحلۀ ...

مسئله دولت‌های غیررسمی و بدون شناسایی که هم‌زمان با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و خلأ قدرت به وجود آمده، براساس منازعات قومی موجود در برخی از جمهوری‌های تازه استقلال یافته شکل گرفتند؛ از جمله مسائل مهم در فضای سیاسی پساشوروی محسوب می‌شوند. اهمیت این امر زمانی بیش‌تر می‌شود که ارتباط این مسئله را با موضوعات مهمی مانند انسجام و همگرایی سرزمینی، حاکمیت ملی، وضعیت حقوقی دولت‌های غیررسمی و در مجموع د...

تاکنون موضوع «امت» و «امت اسلامی» بیشتر با رویکرد علوم اجتماعی مورد توجه بوده و کمتر از منظر فرهنگی و تمدنی به آن پرداخته شده است. این نوشتار خواهد کوشید با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و با استناد به مؤلفه‌های امت از منظر قرآن به تبیین مفهوم و نقش امت در فرایند ساخت تمدن اسلامی پرداخته تا وانماید که این نظریه چه قابلیت‌ها و ظرفیت‌هایی در باروری فرهنگی و نیز تمدن‌سازی دارد. بدیهی است که «مدینه‌النبی...

گفتمان‌های موجود در مورد همگرایی شیعه و سنی، شامل سه گفتمان «تقریب مذاهب»، «وحدت اسلامی»، و «انسجام اجتماعی» هستند، اما‌ فارغ از گفتمان‌ها، مقاله حاضر الگوهای فرهنگی همسازی میان شیعه و سنی در منطقۀ لارستان (جنوب استان فارس) و بستک (غرب استان هرمزگان) را با رویکرد اجتماعی مطالعه می‌کند. هدف این مقاله، بررسی ابعاد مختلف این الگوی فرهنگی است و پرسش‌های پژوهش عبارتند از اینکه: درجه همزیستی و مدارای...