حس مکان یعنی تجربه و درک خاص از یک قرارگاه ویژه که جهت گیری شخص را نسبت به یک مکان با احساسی از تفاوت، جهت یابی و درک فضایی مشخص می کند. در این مقاله حس مکان به عنوان یک پایگاه نظری در حوزه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. از صاحب نظران در این زمینه می توان رلف (1976)، توان (1977، 2002)، استیل (1981)، شامای (1991) و آلتمن و لاو (1992) را در حوزه های مختلف برشمرد. از اهداف این نوشتار مشخص کر...

مکان تنها مجموعه­ای از اشیا نیست و هر مکان تصویر خاص خود را بر روی ذهن افراد باقی می­گذارد. حس تعلق به مکان، پیوندی محکم بین فرد و مکان ایجاد کرده و افراد خود را با مکانی که به آن تعلق دارند تعریف می­کنند. زمانی که فرد نسبت به مکان حس تعلق کند این امر موجب هماهنگی فرد با محیط و رضایت وی از محیط شده و همچنین انگیزه لازم برای ماندگاری فرد در محیط را فراهم به‌وجود می‌آورد. تاکنون تحقیقات بسیاری در...

در رویکرد داریی مبنا به توسعه شهری، سعی می‌شود که همه دارایی‌های اجتماع محلی(اعم از مادی و غیر مادی) اساس توسعه واقع شود. در بین دارایی‌های یک اجتماع، سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی از اهمیت خاصی برخوردار است و می‌تواند محرک توسعه محله یا شهر باشد زیرا این دو دارایی باعث می‌شود افراد، سایر سرمایه‌ها از جمله سرمایه‌های فکری و مالی خود را جهت ترقی محیط زندگی شان وارد عرصه کنند. از این رو در این تحقی...

سرمایه اجتماعی یکی از موضوعاتی است که ایجاد، حفظ و غنا بخشی به آن از اهداف اصلی توسعه شهری پایدار به شمار می­رود. احساس تعلق به مکان در ساکنین هر محله منجر به شکل­گیری هویت مکانی می‌شود که این حس تعلق بر مشارکت مردمی و سرمایه اجتماعی تأثیر می‌گذارد، که تحلیل این فرآیند هدف این مقاله است. در این تحقیق، بر اساس فرمول کوکران، نمونه­ای 371 نفری از ساکنین سکونتگاه غیر رسمی ترک­محله شهر ساری که درگیر...

احساس تعلق به مکان باعث میشود که افراد با توجه به احساسات و عواطف و بستگی‌هایی که به مکانهای خاص دارند، درجهت بهبود امور آن مشارکت و سرمایه‌گذاری کنند. پژوهش حاضر درصدد مطالعة تعیین‌کننده‌های تعلق به مکان درمیان جوانان روستایی است. در پژوهش حاضر، با روش توصیفیـهم‌بستگی، متغیرهای مرتبط با تعلق به مکان اولویت‌بندی شده و تعیین‌کننده‌های اصلی تعلق به مکان، ازطریق تحلیل عاملی، تعیین شدهاند و سپس، نق...

عدم توجه به ویژگی‌های خاص مکانی و فرهنگی و ارزش‌های بومی و محلی در فرآیندهای توسعه شهری منجر به یکنواختی سیما و ظاهر شهرها شده است و محلات شهری به‌عنوان مکان تبلور فرهنگ جایگاه و هویت خود را ازدست‌داده و همچنین جذابیت‌های ناشی از تمایزات مکانی و فرهنگی در این راستا کم‌رنگ شده است. در این راستا لزوم بازنگری در اقدامات مربوط به بازآفرینی در بافت‌های تاریخی به‌منظور استفاده از امکانات و پتانسیل‌ها...

به طورکلی، آنچه در ادبیات علمی داخل و خارج کشور مغفول مانده است، نقش سازمان های ایمان محور در مدیریت و توسعۀ پایدار محله های شهری است. این سازمان ها که به دو دستۀ قدسی و غیرقدسی تقسیم می شوند، به دلیل ظرفیت ایمانی شان دارای اثربخشی مضاعف نسبت به دیگر سازمان ها هستند. از یک طرف این سازمان ها همواره زمینه ساز و تقویت کنندۀ هویت، خاطره های معنوی و حس تعلق به مکان، مشارکت و تقسیم کار در شهرها و محل...

محله های شهری با ساختارهای کالبدی، اقتصادی و اجتماعی خاص خود به عنوان مکان های متمایز در دل شهرها مطرح بوده و می-توانند باعث شکل گیری احساس تعلّق به مکان برای شهروندان و تقویت هویت شهری شوند. لذا با هدف ارزیابی هویت محله چای-بوئی شهر گنبد کاووس و سنجش حس تعلّق به مکان، تحقیق پیش رو انجام گرفت. بر اساس ماهیت و روش، تحقیق حاضر از سنخ تحقیقات توصیفی- تحلیلی و پیمایشی میباشد. تعداد 384 پرسشنامه در می...

محلات مسکونی به عنوان یکی از واحدهای پایه برنامه ریزی در ساخت فضایی شهر و کوچک ترین واحد سازمان فضایی در پایداری شهری نقشی اساسی ایفا می کنند. این واحدهای خرد به صورت یک واحد فیزیکی با هویت کاملاً مشخص اجتماعی، به عنوان یکی از ابزارهای برنامه ریزی در طول قرن بیستم برای فائق آمدن بر مسائل شهری مطرح بوده است و از دیدگاه های مختلف به آن توجه شده است. به گونه ای که شکل گیری هویت محله ای و تحکیم رواب...

با توجه به رشد سریع جمعیت در شهرها و نیز گسترش بیش ازپیش علم و فناوری و ارتباطات در دهه­های اخیر، بیشتر ارتباطات مردم با یکدیگر در دنیای مجازی رخ می­دهد و مردم کمتر از گذشته با محیط اطراف خود و ساکنین آن تعامل برقرار می کنند؛ این در صورتی است که در راستای تبیین و تدوین شاخص های معماری و شهرسازی بر بنیاد الگوی اسلامی–ایرانی، ضروری می­نماید علاوه بر محاسبه های فنی و مهندسی، ویژگی­های اقلیمی، جمعی...