«باهمستان» در محلات شهری عاملی مهم در ایجاد حس اعتماد، منزلت، تعلق و مشارکت ساکنان به شمار می رود که امروزه در حوزه ادبیات شهر شناسی به آن توجهی ویژه می گردد. این مفهوم و خصیصه های آن تاکنون به روشنی در حوزه ادبیات شهر شناسی کشور مورد بررسی قرار نگرفته است. تحلیل و بررسی مفهوم مورد نظر به واسطه موضوعیت، نیاز به روش شناسی به خصوصی دارد. هدف این نوشتار، گذر از تعاریف کلی مفهوم باهمستان و درک خصیص...

مقاله حاضر با طرح این پرسش که چرا رنگ تعلق از چهره خانه­های امروزی برگرفته شده است، آغاز می­گردد. برای پاسخ به این سوال، نمونه­هایی از خانه­های سنتی دارای سکنه و مجتمع­های مسکونی جدید در شهر شیراز انتخاب شدند. با روش بررسی های اسنادی و میدانی، دیدگاه­های مختلف ساکنین خانه­ها طی پرسشنامه­هایی در حیطه عناصر کالبدی حس تعلق مکان جمع آوری گردید و با نرم افزار (spss) تحلیل شد. نتایج نشان داد که حس تع...

امروزه مفاهیمی چون حس مکان و دلبستگی به مکان در ادبیات معماری و شهرسازی به ویژه در حوزه مطالعات محیطی بسیار مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. این در حالی است که سازوکار ارتباط میان این دو مفهوم چندان تبیین نشده است. پژوهش حاضر پس از تعریف مفاهیم حس مکان و دلبستگی به مکان و بررسی عوامل تاثیرگذار بر آنها، به ارائه مدلی چهار وجهی از اجتماع این­ دو مفهوم تحت عنوان مدل نظری پژوهش می­پردازد. سپس مد...

بررسی شهرهای جدید به عنوان آفریده ی اندیشه های معماری مدرن که ساختار آن ها از پیش برنامه ریزی شده اند با «کمرنگ بودن ارتباطات اجتماعی» و «عدم شکل گیری حیات مدنی» در این شهرها را نشان می دهد. نتیجه این دو عامل از بین رفتن بسترهای زندگی جمعی و کاهش حضور گروه های اجتماعی در عرصه های همگانی بوده است. از این رو فرد در شهر جدید بیش از آن که خود را شهروند شهر بداند خود را ساکن در شهر می داند و در این ...

امروزه باکاهش بستر مناسب برای رویداد وقایعشهریو تعاملاتاجتماعی،ازهیجاناتتعلق­زایشهروندانبهمحیطکاستهشدهو شهرهاجزبستریبرای رفت ­وآمدهایمکررنیستند. محله سرچشمه به­عنوان بستر پژوهش، با توجه به موقعیت قرارگیری و پتانسیل­های ویژه درون خود به دلیل بی­ توجهی مدیران شهری و شهروندان، سرزندگی سابق خود را از دست داده و به علت غفلت و ناآگاهی از این میراث گران­بها، دچار ضعف و ناسامانی­های متعددی شده­است. لذا...

انسان­ها در زندگی روزمره­ با هویت­سازی، خود را از دیگران متمایز می ­سازند و بین خود و دیگری تمییز قائل می ­شوند. مکان نیز با حضور انسان و فعالیت ­های وی هویت پیدا می کند. تعلق خاطر و حس مثبت داشتن به مکان و انباشت تجربه ها و خاطرات مبتنی بر مکان نشانه ای از هویت مکان است. در این مقاله تلاش شده است تا با مطالعه­ ­تطبیقی میان دو مجتمع مسکونی واقع در مناطق 15 و 1 تهران و با اتخاذ رویکردی کیفی از ط...

در این مقاله «بی­جهانی و گمشدگی»به عنوان بحرانی برای انسان امروز مطرح است. یکی از نمودهای بارز احساس بی­خانمانی، از بین رفتن احساس هویت و حس تعلق به مکان است. مارتین هایدگر، ریشۀ حل این مشکل را در آشکارگی مفاهیم مکان، جهان و به طور خاص وجود آدمی که در-­­ جهان- بودن از ویژگی­های اگزیستانسیال اوست، می­بیند. اودربخشی از پدیدارشناسی هرمنوتیک خود ارتباط خاص وجود آدمی را با مکان تحلیل          می­کند...

در تحقیق حاضر ارتباط بین ویژگیهای بازدیدکنندگان مجموعه سعدآباد، حس آنها نسبت به آن مکان و تفسیر مورد مطالعه قرار گرفت. برای نیل به هدف تحقیق از ترکیب دو روش کیفی و کمی استفاده شد. هدف از انجام بخش کیفی مطالعه، استخراج مهم ترین و ژرف ترین معناهایی بود که بازدیدکنندگان به مجموعه سعدآباد نسبت میدادند. در این بخش، ابتدا با استفاده از تکنیک عکاسی بازدیدکننده، تعداد 234 عکس از مجموعه سعدآباد گردآوری ...

فراموش کردن حس مکان و هویت بخشی، در محیط هایی با کاربران خاص، چون کودکان یعنی آینده فردای جامعه، موجبات از بین بردن بعد غیر مادی مکان و ایجاد احساسات در ساکنان را فراهم می آورد. اما این سوال مطرح می شود که آیا می توان با القای حس تعلق به مکان و دمیدن روح به محیط، همراه با ایجاد رابطه تنگاتنگ محیط و کاربر، به واسطه معماری داخلی، به دنبال ارتقای سطح کیفی و کمی رشد، حالات و خصوصیات و تسریع در سلام...

سرعت تحولات و شتاب توسعه در شهرها از یکسو و تنزل کیفیت سکونت و کارامدی بافت های شهری در گذر زمان از سوی دیگر، بعنوان یکی از چالش های جدی است که بسیاری از شهرهای جهان به ویژه کلانشهرها را با آن مواجه ساخته است. در این میان، آنچه در حوزه سیاست گذاری های مدیریت شهری کمتر مورد توجه قرار گرفته است، شناخت تجربیات انسانی، روابط اجتماعی و نوع پیوند میان ساکنین و محیط سکونت آن ها است. بنابراین، هدف از ا...