چکیده موسیقی شعر، از ارکان مهم شعر محسوب میشود و مهمترین نقش را در زیباسازی شعر ایفا میکند. یکی از مختصات سبکی غزلیات شمس، موسیقایی بودن آن است. در میان شاهکارهای شعر فارسی، غزلیات مولانا جلال- الدین، از حیث موسیقی بینظیر است و این امر از آشنایی او با موسیقی و عروض فارسی و غزلگویی در محافل سماع نشأت میگیرد. غزلهای او آینهای است برای نشان دادن هیجانها و بیقراریهای او. مولانا دچار عواطف و اح...

شاعران عارف برای بیان مفاهیم عمیق عرفانی و عاطفی خود ناگزیر با بالابردن ظرفیت زبانی به هنجارشکنی و استفاده از نماد روی می‌آورند که نماد حیوانی ازجملة آن است. در این پژوهش نشانه‌شناسی نماد حیوانی باز در غزلیات شمس بررسی شده است. نشانه‌شناسی مطالعة نظام‌مند نشانه‌ها برای دریافت پس‌زمینه‌های گوناگون فکری شاعر یا نویسنده است. با بررسی این علم در نماد حیوانی باز، زمینه‌های گوناگون فکری مولوی را می‌...

بازتاب چهره ساقی در کلیات شمس (غزلیات )مولانا چکیده اگرچه معنای اولیه ساقی "شراب ریزی باده گردانی" است،در متون عرفانی اما با حفظ کارکرد اولیه اش، توسع مفهومی یافته،به مقام"جان جانان و ساقی باقی"هم رسیده است. وقتی مرکزی ترین موضوع هستی شناسان مولوی عشق است،وشادی و بی غمی از اصلی ترین مظاهر آن، پیداست ساقی هم چه نقش محوری خواهد داشت،تاآنجاکه مولانا حتی برای رهایی از یگانه غم خود که هم...

ادبیات به عنوان رسانه‌ای کلامی که دارای شخصیتهای انسانی است، سرشار از نشانه‌های غیر‌کلامی از جمله علایم زبان بدن است. کاربرد این زبان دلالی در غزلیات شمس قابل توجه است. مولوی در این اثر اغلب از باب حفظ حریم و قداست شخصیت به ویژه شمس تبریزی حرکات وی را در موقعیتهای مختلف با استفاده از زبان بدن به نحوی رمزگونه به تصویر کشیده که با تأمل در آن می‌توان واکنش گوینده را به مخاطب دریافت و با رویکردی گف...

هدف پژوهش حاضر معرفی کاربرد نظریۀ استعارۀ مفهومی در هنر و به دست دادن روشی کارآمد برای هنرمندان تصویرگر است تا هنگام رویارویی با نمونه غزل عرفانی فارسی (نمونۀ موردی غزلی از کلیات شمس) توانایی لازم برای دستیابی به زیرساخت های غزل را به دست آورند. برای رسیدن به این غایت از روش مطالعۀ استعارۀ مفهومی در شعر و تصویر استفاده شده و ویژگی های کاربردی این نظریه به منظور دست یابی به تصویرگری غزلیات که قا...

چکیده ندارد.

سوررئالیسم مکتبی است که در اوایل قرن بیستم توسط آندره برتون و یارانش به وجود آمد. این مکتب سعی داشت که از نفوذ و حاکمیت عقل و منطق بکاهد و به جای آن با روش های خود از قبیل نگارش خودکار، تداعی معانی و رویا و تکیه بر ضمیر ناخودآگاه، به هدف خود که رسیدن به نقطه ی علیاست، دست یابد. سوررئالیسم و تصوّف بسیار به هم شبیه هستند. هر دو بر ناتوانی عقل و منطق در درک و شناخت هستی آگاه اند و به جای آن با تکیه...

بررسی بینامتنی نقاشی های هنرمندان معاصر از غزلیات مولانا بر اساس آثار موجود در کتاب شمس فرهنگستان که برای اولین بار مصور سازی شده است و چگونگی دریافت و تصویر این چنین مضامین کلاسیک توسط نقاشان معاصر هدف اصلی این پژوهش را تشکیل می دهد. جهت نیل به این هدف از روش ترامتنیت ژنت استفاده شد. همچنین تلاش شد تا کل ساختار پژوهش بر اساس نظریه او قرار گیرد. ژنت بررسی روابط میان متن های مختلف را ترامتنیت می...

تصحیح متون کهن همواره موردِ توجّه ادب دوستانی بوده که دغدغه‌شان فراهم کردن ِمتنی منقّح و نزدیک به گفتارِ مؤلف است. یکی از متونِ بحث برانگیز از لحاظ تصحیح، کلیّاتِ شمس تبریزی از جلال‌الدّین محمّد مولوی است. این اثر سترگ به دلیل حجمِ گسترده‌ی آن و مشوّش بودنِ نسخِ موجود از آن،‌ هنوز متنِ کاملاً قابلِ اعتمادی از جهتِ تصحیح ندارد، در سال 1344ـ1336 توسط مولوی‌شناسِ گرانقدر استاد بدیع‌الزمانِ فروزانفر به شکلِ انتقادی تصح...

در پژوهش حاضر، به بررسی نحوۀ بازتاب ادبیات عاشقانۀ عرب عصر اموی در آثار مولانا (مثنوی، مکتوبات، فیه ما فیه، مجالس سبعه، غزلیات شمس) و مقالات شمس تبریزی، مأخذیابی داستان‌ها و ابیات، و بررسی برخی از تصرفات هنری مولانا و شمس در اشعار و روایات اصلی پرداخته می‌شود. پرسش‌های این پژوهش این است که در آثار مولانا و شمس، چه نمودهایی (اعم از داستان و سروده) از ادبیات عاشقانۀ عصر اموی وجود دارد و این نموده...