مولوی در غزلیات خود، بیش از شاعران دیگر به هنجارگریزی و نوآوری، روی آورده است؛ این رویکرد در همه زمینه های شعر او؛ بویژه در ردیف آشکار است. وی از موسیقی ردیف و اهمّیت آن در شعر فارسی کاملاً آگاه بوده و بیشترین بهره را از قبَل ردیف برده است. او از حیث تنوّع و هنجار شکنی ردیف در تأمین ابعاد موسیقایی سخن، ممتاز است. هیچ یک از شاعران پارسی گوی به اندازه او از این امتیاز برخوردار نبوده است؛ غزلهای او اغ...

رهی معیری از شعرا و ترانه سرایان معروف معاصر است که با مطالعۀ غزلهای سعدی، حافظ، مولوی و عراقی خود را از چشمۀ فیاض شعر پیشینیان سیراب کرد و یکی از غزل سرایان مشهور معاصر ایران شناخته شد. روانی، انسجام و خیال انگیزی سخن او آن گونه است که شعر او به سبک سخن سعدی نزدیک می شود؛ از این رو در این پژوهش کوشش شده است عناصر موسیقایی غزلیات این دو شاعر با توجه به موسیقی بیرونی، کناری، درونی و معنوی با ارا...

عشق مولانا محمّد اقبال لاهوری به حضرت مولانا جلال الدّین محمّد بلخی معروف به مولانا روم، بسیار و الهانه و عاشقانه و آشکار است. او مولانا را با نام ها و صفات مختلف که از آنها احترام و ارادت خاص وی نسبت به مولانای روم ظاهر می شود، صدا می کند، مانند: مولانا، مولوی، مولانا روم، مولوی رومی، جلال، ملّا، جلال، رومی، پیر رومی، پیر حق سرشت، پیر یزدانی، پیر عجم، مرشد روم، سالار روم و آخوند روم، حکیم پاک زاد ...

مشفق کاشانی –عباس کی منش– شاعریست که هم پیش از انقلاب اسلامی و هم پس از انقلاب اسلامی به سرودن شعر بخصوص قالب غزل مشغول بوده است. موضوع اکثر غزلیات او پیش از انقلاب عاشقانه است ولی با پیروزی انقلاب اسلامی موضوع غزلیات او بیشتر در زمین? انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است؛ از این رو بررسی غزلهای او در دو دور? قبل از انقلاب و پس از انقلاب دارای اهمیّت است. بررسی و طبقه بندی شاخصه-های بارز و پُر بسامد غزل...

غزلیات شمس تبریزی، اثر مولانا جلال الدین محمد بلخی را می توان در زمره ی عالی ترین نمونه های شعر فارسی به شمار آورد. مهم ترین ویژگی این غزل ها موسیقی بکر و بی تکلفی است که به شیوه های مختلف در تمام شعر منتشر می شود. کلمات چرخ زنان از نهان گاه جان شاعر به ظهور می رسند و در همان هیأتِ ناب بدوی، زمخت و تراش نخورده، در کنار هم نظام موسیقایی اثر را می سازند. در این نظام، موسیقی کناری یکی از چهار جلوه ...

نقد فنی یکی از شاخه های نقد ادبی و مهم ترین گونهء آن به شمار می آید که در آن مسائل بلاغی، اعم از بدیع، بیان و معانی در اثر ادبی مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد و ارزش و اهمیّت آن تعیین می گردد و در نهایت میزان خلاقیّت شاعر یا نویسنده مشخص می شود. سلمان ساوجی یکی از شاعران بزرگ قرن هشتم هجری است که در سرودن قصیده و غزل مقامی ارجمند دارد. قصاید او بیشتر در مدح و رثای خاندان جلایری است و غزلیات او...

چکیده بسیاری از ابیات دیوان شمس، اثر غنایی عظیم مولوی، به سبب سروده شدن در حالت جذبه و ناهوشیاری در هاله ای از ابهام یا بی معنایی است، ازاین رو تفسیرهای متعدد و گاه متناقضی را بر می تابد. مطمئن ترین شیوه برای شرح و رمز گشایی از مبهمات غزلیات مولوی رجوع به دیگر آثار سراینده ی آن، به ویژه کتاب ارجمند مثنوی معنوی است. ازین رو مقایسه این دو اثر بزرگ و یافتن مطالب و مواد مشترک آن ها علاوه بر اینکه ...

چکیده ندارد.

شاید یکی از دلایل غربت دیوان عجیب غزلیات مولانا بین فارسی زبانان غرابت آن باشد که نه شبیه به غزلسرایی پیش از خود است و نه بعد از خود. مصرع هایی از قبیل: «خواب من زهر فراق تو بنوشید و بمرد»، «گوشم شنید قصّه ی ایمان و مست شد «، «آینه ی صبوح را ترجمه ی شبانه کن»، «خون چو می جوشد منش از شعر رنگی می زنم» و بسیاری از ابیات و مصرع های غزل های دیگر او، انسان را به یاد تابلوهای سالوادور دالی (salvador ...

آنچه در دیوان غزلیات مولانا باید به صورت جدّی مورد توجه قرار گیرد، وفور عناصر حماسی است. به طوری که به صراحت می توان گفت حماسه که در عرفان به نبرد انسان با خود تحدید و تعدیل شده بود، در عرصه ی دیوان مولانا دوباره حیاتی تازه یافت. تصاویر دهشت آفرینی از خون و خونریزی و کشتن ها و سربریدن ها و شکستن و بستن ها سراسر دیوان را فرا گرفته است و بدین ترتیب است که برخی از قهرمانان قدیم حماسی مخصوصاً رستم در...