شبنم یا قطره‌های آبی که شبها بر گل و گیاه می‌نشیند، یکی از سازه‌های زبانی در ساختار غزل به حساب می‌آید که علاوه بر معنای قاموسی و متعارف خود در هزاره تحول و تغییر اندیشه‌ها و سبکها، جای خود را بخوبی یافته و در مفاهیم هنری و مضامین فراقاموسی و مستعار، دستمایه‌ای برای آفرینش جلوه‌های نمادین و خلق درون مایه‌های اخلاقی و عرفانی گشته است؛ به گونه‌ای که در آثار گویندگان‌ایرانی، این موجود خُرد و درخشند...

این مقاله، با عنوان بررسی مقایس های تغزّ لهای غادالسّمان و سیمین بهبهانی، در صدد پاس خگویی به این سؤال اصلی است که چه تفاو تها و شباه تهایی میان تغزلهای غادالسّمان و سیمین بهبهانی وجود دارد؟ غادلسّمان را نمایند هی تمام عیار جریان جدید ادبیات زنانه (الادب النسائی) و نوع خاص آن؛ یعنی ادب تغزّلی زنانه در ادبیات عرب می شناسند. سیمین بهبهانی نیز به عنوان یکی از نمایندگان این جریان نو، همچنین بانوی غزل ای...

چکیده: غزالی مشهدی از شاعران قرن دهم هجری است ولادتش طبق گفته ی خود در سال 933 ه ق در مشهد بوددر بعضی از تذکره ها نامش ذکر شده است. او شاعری عارف و صوفی مشرب بود از شعرش بر می آید که شیعه بوده است. غزالی سرانجام در شب بیست و هفتم رجب سال 980 ق در احمدآباد گجرات به مرگ ناگهانی از دنیا رفت. غزالی در شعر از نظامی، عطار، امیرخسرو دهلوی، حسن دهلوی، کمال الدین اصفهانی، بابافغانی تأثیر پذیرفته است...

فروغی بسطامی از شاعران به نام و توانای عصر قاجار و قرن سیزدهم هجری است. وی مدتی از عمر خود را به مدح شاهان قاجاری به ویژه ناصردین شاه گذراند. در فن غزل سرایی از استادان مطرح این دوره است، و در این شیوه دنباله رو نام آوران غزل فارسی (سعدی و حافظ) است. عشق، عرفان، و مدح مضامین اصلی غزل های فروغی بسطامی را تشکیل می دهد، وی مضامین عاشقانه را از سعدی و مضامین عارفانه را از حافظ وام گرفته است و بسیار...

موضوع انواع ادبی شامل سه نوع حماسه، تمثیلی و غنایی می باشد که در این میان نوع غنایی قدیمی ترین و در عین حال گسترده ترین نوع ادبی به شمار می آید. مهمترین ویژگی های شعر غنایی عبارتند از درونی بودن، احساسی بودن، پرداختن به مَنِ گوینده، و توصیفی بودن. این ویژگی ها باعث شده که از طرفی در شعر غنایی به شعر ناب نزدیک تر شویم و از طرفی مشاهده کنیم که اکثر قریب به اتفاق شاعران ما به نوعی با آن سروکار دارن...

این مقاله، با عنوان بررسی مقایس های تغزّ لهای غادالسّمان و سیمین بهبهانی، در صدد پاس خگویی به این سؤال اصلی است که چه تفاو تها و شباه تهایی میان تغزلهای غادالسّمان و سیمین بهبهانی وجود دارد؟ غادلسّمان را نمایند هی تمام عیار جریان جدید ادبیات زنانه (الادب النسائی) و نوع خاص آن؛ یعنی ادب تغزّلی زنانه در ادبیات عرب می شناسند. سیمین بهبهانی نیز به عنوان یکی از نمایندگان این جریان نو، همچنین بانوی غزل ای...

بازتاب ناز و نیاز در غزلیات سعدی و وحشی بافقی، موضوع اصلی این رساله است. عشق به عنوان محوری ترین موضوع شعر فارسی، بیشتر در قالب غزل و با جلوه های گوناگون نمودار شده است. ذوق زمانه و قریحه ی شاعران، هم جانب جمال را نگاه داشته هم جانب کمال را، گاه به جسم گراییده و گاه راغب روح بوده، اغلب معشوق شخصیت غالب بوده و اندک مواقعی نیز عاشق؛ ولی همواره، ناز و نیاز از احوال پایدار عاشق و معشوق و از بارزتری...

چکیده: در امر نقد و بررسی محتوای غزل پس از انقلاب اسلامی،به منظور فراهم شدن بستری مناسب برای این کار، اشاره ای مختصر به موضوع نقد و نیز ادبیات معاصر شده است . بررسی درونمایه ی غزل فارسی به عنوان معتبرترین قالب شعری در سالهای پس از انقلاب اسلامی، مستلزم شناخت و معرفی چهره های شاخص غزل معاصر است. در این پژوهش با معرفی هفت شاعر غزل سرای مشهور(قیصر امین پور، محمدعلی بهمنی، علیرضا قزوه، حسین منزوی،...

چکیده: شعر غنایی فارسی با تغزل آغاز می شود و پس از آن به صورت قالبی مستقل در بر دارنده ی بسیاری از احساسات شاعران فارسی زبان، روند تکوین را طی می کند. رنگ به عنوان یکی از اساسی ترین عناصر در غزل فارسی نقش بازی می کند. در اوایل سده ی هشتم هجری، خواجو غزل پردازی موفق است که غزل عاشقانه و عارفانه را به صورت بسیار جدی دنبال می کند. در این پژوهش فراوانی و بسامد رنگ ها در غزل های خواجو براساس نظریات...

میرزا محمدطاهر قزوینی شاعر و خوش‏نویس قزوینی است که در اواخر قرن یازده و اوایل قرن دوازده می‏زیسته است. شاعر سبک هندی است که از وی چندین مثنوی و یک دیوان غزل با حدود 30000 بیت به جای مانده است، در سرودن غزلیات علاوه بر بهره‏گیری استادانه از زبان، ساخت ترکیبات تازه، استفاده از صور خیال و زبان مردم کوچه بازار از مضامین اخلاقی، عرفانی، مدحی و عاشقانه نیز بهره یافته است. موضوع این پژوهش تصحیح و ت...