تبیین جایگاه و نقش زنان به عنوان نیمه ی دیگر بشریت، ابزار مناسبی در جهت بسط و گسترش دانش انسانی به شمار می آید. بنابراین، بررسی سیمای زن در پنج رمان اجتماعی 1300 تا 1320 ش. به نام های : تهران مخوف، روزگار سیاه، اسرار شب، شهرناز و نادره. با بهره گیری از دیگر دانش ها نظیر : روان شناسی، جامعه شناسی، تاریخ و حقوق، به عقیده ی نگارنده بستر مناسبی برای زایش حقایقی با ارزش فراهم می آورد، حقایقی دربار...

افسانه یکی از گونه های ادبیات داستانی است. عناصر رمزی که در افسانه های کهن و نو وجود دارند از پدیده های متعددی سرچشمه گرفته اند. اسطوره و جادو، دو سرچشمه اصلی عناصر رمزی افسانه های کهن می باشند، که این تصویرهای تخیلی ماهیت ادبی و هنری ندارند. این عناصر موجوداتی ماورایی محسوب می شوند و کارهایی که انجام می دهند فراتر از توان و نیروی انسانی است. بنابراین باید دید توجه کردن به رمز به عنوان گستره په...

گستردگی مضمون در هزار و یک شب کم نظیر است؛ یکی از این مضامین، عشق است. از آن جا که عشق مضمونی است که تقریباً در سراسر این کتاب ردپایش به چشم می خورد، بررسی در این زمینه ضروری می نماید. منظور از داستان های عاشقانه، داستان هایی است که موضوع اصلی آن ها از آغاز تا فرجام، عشق و ماجرای عاشق و معشوق است. در این پژوهش نخست، هزار و یک شب از لحاظ مضمونی بررسی و سپس، داستان های عاشقانة آن بازشناخته می شود....

چکیده دیر زمانی نیست که افسانه های عامیانه از دیدگاه روش های علمی، ادبی مورد توجه قرار گرفته اند .قصه های عامیانه یکی از اشکال ادب شفاهی هستند، گنجینه ای عظیم و کهنسال از اعتقادات و باور ها و آداب و رسوم گاه فراموش شده ی ملت ها را در دل خود نهان دارند. برای دستیابی به این ذخایر ارزشمند ،بررسی علمی و تجزیه و تحلیل دقیق ساختار و محتوای این قصه ها امری ضروری است . به همین منظور بر آن شدیم تا در ...

هزارویک شب ، سابق? طولانی در ایران و عرب و حتی غرب دارد. داستانهای آن به زبان عربی است و ریشه در نسخ? اصل فارسی دارد که قبل از نهم میلادی وجود داشته ؛ و تاریخ برخی از قصه ها حتی به زمان فرهنگهای بین النهرینی ، هند و مصر باستان برمی گردد. در اصل یک گردآوری است از مجموعه داستانها و حکایتهای مختلف که نویسند? اصل آن هم مشخص نیست. اولین جلد آن تحت عنوان «داستان شهریار و دختر وزیر» توسط انتوان گالان ...

قصه های زنجیره ای جواهر الاسمار که با شگرد قصه درقصه نوشته شده است، یکی از برجسته ترین ویژگی این مجموعه داستان است. این اثر، گرد آوری شده از قصه های به هم پیوسته وگاهی نیز به تمامی جداگانه است که در شب های پیاپی از زبان راوی بازگو می شود. شمار قصه ها برخلاف عنوان فرعی کتاب، به 40 قصه نمی رسد، بلکه « طوطی»، 100 داستان را به مدت 52 شب نقل می کند. غالب این داستان ها و افسانه ها به نوعی در طول همان...

داستان گلریز نخشبی در شرح عشق شاهزاده عجب­ملک، فرزند پادشاه ترکستان به دختر شاه پریان نوشلب و اتفاقات و موانعی است که در راه رسیدن او به معشوقش پیش می آید . درون مایه های داستان «گلریز»، که ضیاءالدین نخشبی آن را به سال 750 هجری قمری در قالب نثری آمیخته به نظم آفریده است، یادآور افسانه های پریانی است که رویای بسیاری از آن ها را در داستان هایی همچون «هزار و یک شب» می توان یافت . بن مایه های عیاری...

شاهنامه به عنوان یک اثر اسطوره‌ای ـ حماسی در ادبیات داستانی معاصر ایران همچنان تأثیر شگرف خود را دارد و داستان‌های آن به شیوه‌های گوناگون در داستان بلند و کوتاه امروز بازتاب یافته است. این بازتاب به گونه‌ای است که به داستان‌ها هویتی ایرانی بخشیده است و نمونة آن را می‌توان در داستان کوتاه شب سهراب‌کشان اثر بیژن نجدی به خوبی مشاهده کرد. اسطورة حماسی «رستم و سهراب» بن‌مایه این داستان واقع شده است ...

این پژوهش ضمن بررسی اجمالی مکتب فرمالیسم و دیدگاه های نظریه پردازان آن درباره اصول تحلیل متن، الگوی ریخت شناسی ولادیمیر پراپ را که هم اکنون زیربنای اصلی بسیاری از الگوهای تحلیل ساختاری، ریخت شناسی و روایت شناسی را تشکیل می دهد، تشریح می نماید. الگوی پراپ بر « کارکرد » یا عمل شخصیتی استوار است واجزای یک داستان با توجه به کارکرد هر شخصیت و حوزه عمل او مشخص می گردد. پس از تبیین الگوی پراپ و تعریف ...

شاهنامه به عنوان یک اثر اسطوره ای ـ حماسی در ادبیات داستانی معاصر ایران همچنان تأثیر شگرف خود را دارد و داستان های آن به شیوه های گوناگون در داستان بلند و کوتاه امروز بازتاب یافته است. این بازتاب به گونه ای است که به داستان ها هویتی ایرانی بخشیده است و نمونة آن را می توان در داستان کوتاه شب سهراب کشان اثر بیژن نجدی به خوبی مشاهده کرد. اسطورة حماسی «رستم و سهراب» بن مایه این داستان واقع شده است ...