این مقاله سعی بر آن دارد تا به بازخوانی روند پیدایش وپیشرفت ادبیّات تطبیقی و نیز پژوهش­های تطبیقی بین فارسی وعربی در ایران وجهان عرب بپردازد وبا تمرکز بر روی جریان به حاشیه رانده شده ی اسلامی-شرقی ادبیات تطبیقی این کشورها، فضل وپیشگامی جریان عربی-فرانسوی ادبیات تطبیقی جهان عرب را در بکارگیری واژه ی«الأدب المقارن» (ادبیات تطبیقی)، ونیز در نگارش اولین پژوهش عملی وآکادمیک، به چالش بکشد وآن را به گر...

چکیده: نظام فکری هر انسانی از کودکی بنا می شود و ادبیات کودک در پی ریزی این شالوده ذهنی و رشد و باروری آن نقش مهمی دارد. این نوع ادبیات اگر چه دارای سابقه ای طولانی است. نگاه علمی به آن پس از قرن ها صورت پذیرفت. ادبیات کودکان از نیمه دوم قرن 19 حرکت روبه رشد خود را در سرزمین های عربی آغاز کرده است. درمیان کشورهای عربی مصر از پیشگامان عرصه ادبیات کودکان می باشدکه هم در حوزه نظری و هم در عمل آث...

در بین تمامی اموری که به جامعه، انسان و جنبه های انسانی مربوط می شود مسأله ی زن به عنوان نیمی جامعه، که از لحاظ عواطف زیباترین و لطیف ترین عنصر جامعه است، همواره با پیچیدگی و غموض بیش تر همراه بوده و سرآغاز شعر و گونه های نثر را به انحصار خود آورده و به آثار ادبی جذابیت خاصی بخشیده است. یکی از این انواع ادبی داستان می باشد. یوسف ادریس داستان نویس بزرگ مصری است که دنیای داستانی وی در بیش تر نوشت...

مقاله حاضر، به بررسی مقایسه‏ای انقلاب اسلامی ایران و انقلاب 25 ژانویه مصر می‏پردازد و مفروضه آن این است که بدون این بررسی، فهم و تبیین انقلاب مصر ممکن نیست. پشتوانه نظری مقاله، نظریه فرایند انقلابی و همچنین، نظریه «فرصت سیاسی» در چارچوب جامعه‏شناسی جنبش‏های اجتماعی است. کاربست این نظریه‏ها نشان می‏دهد انقلاب اسلامی ایران فرصت سیاسی مناسبی برای جنبش انقلابی مصر فراهم نمود تا در زمانی کوتاهتر و ب...

داستان کوتاه به عنوان یکی از انواع داستانی در ادبیات، هنری نوظهور است که تا پیش از قرن بیستم به شکل کنونی اش در ادبیات عربی مرسوم نبود. این نوع ادبی درست مانند داستان های کوتاه اروپایی در ادبیات جدید عربی به طور عام و ادبیات مصری به طور خاص، نوشته می شود که آنها را در زبان فرانسه nouvelle می نامند و در ادبیات جدید حتی بر رمان های مفصل نیز ترجیح دارند؛ زیرا که از یک سوی نوشتن آن از رمان بسیار دش...

در میان کشورهای اسلامی، مصر از جایگاه ویژه‌‌ای برخوردار است به دلایل مختلف ازجمله، وجود دانشگاه الازهر، حرکت اخوان المسلمین، مصلحان بزرگ، دین اسلام، تأثیرپذیری از انقلاب اسلامی ایران در ماهیت اسلامی انقلاب مصر با توجه به پیشینه بلندی که در اسلام‌گرایی دارد نمی‌‌توان تشکیک کرد. مصر پیشتاز حرکت‌‌های اسلام‌گرایانه در جهان اسلام است و تبلور آن اخوان المسلمین است. به همین سبب مقابله باجنبش اخوان ال...

هدف: جنبش اسلام‌گرای اخوان­المسلمین بعد از دهه‌ها فعالیت سیاسی و مدنی، موفق شده بود «وسیع‌ترین جنبش اسلامی قرن بیستم» را با چندصدهزار عضو در سراسر مصر ایجاد کند، بااین‌حال، و علی‌رغم موفقیت‌هایی چون پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری 2012، در پایان برهه انقلابی 2013-2011 طی یک کودتا-انقلاب از چرخه قدرت سیاسی کنار گذاشته شد. در مقابل، جنبش اسلام‌گرای روحانیون مبارز توانستند بر جریان انقلاب 57-1356 ...

ادبیات معاصر مصر تا قبل از عصر نهضت بر همان راه ادیبان و شاعران عصر مملوکی و قبل از آن پیش می رفت، اما پس از ارتباط با غرب، نشانه هایی از نهضت ادبی به تدریج جلوه کرد. از این رو مصریان نخستین مردمانی بودند که نظاره گر این جنبش و حرکت در حوزه ادبیات شدند. بدین ترتیب ایشان از طریق آشنایی با ادبیات غرب دارای ذوق ادبی جدیدی شده، گرایش به نوگرایی و تجدد پیدا کرده و مکاتب و جمعیت های مختلف ادبی را تشک...

چکیده خلافت فاطمی اولین حکومت شیعی بود که مستقل از عباسیان در جهان اسلام شکل گرفت و خلفای فاطمی اولین حاکمانی بودند که عنوان خلیفه را پس از عباسیان بر خود نهادند. تشکیل این حکومت در مغرب بود و سپس با فتح مصر به آن جا انتقال یافت. در این زمان بین حاکمان اسلامی و جامعه ی مسلمانان علم از جایگاه والایی برخوردار بود. خلفای فاطمی نیز توجه زیادی به علم آموزی و تعلیم و تربیت نمودند. مراکز تعلیمی خاصی ...