واژۀ «بعل» در قرآن کریم پنج مرتبه به کار رفته است. مفسران مسلمان این واژه را به شوهر، ربوبیت، و نام یک نوع بت معنا کرده‌اند، و همین تعبیر که واژه بعل هم‌زمان هم به معنای شوهر و هم به معنای یک نوع بت بیان شده، ایجاد ابهام کرده است. شواهد حاکی از آن است که سخن مفسران که بعل نام بتی بوده، صحیح می‌باشد و در میان اقوام مختلف سامی پرستش چنین بتی رواج داشته است. حال سؤال این مطالعه آن است که چرا ا...

واژه "زوج" به معنای جفت درمقابل طاق و تک و در وضع اولیه اش به معنای قرین،همراه و همنشین است. در تعاریف لغوی به دو موجودی که در کنار یکدیگر قرار گیرند و بر اساس برنامه ای معین،هدفی مخصوص را دنبال کنند،زوج گفته می شود. به این معنا "زوجیت" نوعی رابطه میان دوچیزاست به گونه ای که وجود یکی بدون دیگری موجب اختلال در کارکرداصلی و موردانتظار است. بر این اساس زوجیّت بر دو نوع است: 1- رابطه زوجیّت عام که می...

توفت (در بیت­المقدس کهن) که در زمان کنعانیان مکانی مقدس به ­شمار می­رفته است، جایگاه قربانی­های انسانی برای نکوداشت بعل بوده است. پیشینۀ قربانی و آیین­های آن نزد قوم یهود به زمانی برمی­گردد که اسباط اسرائیل سرزمین کنعان را در وادی اردن به رهبری یوشع (فو:1426 ق. م) تصرف کردند. در این قربانگاه­ها نخستین­زادۀ انسانی و کودکان نرینه به آتش سپرده     می­شد. ارمیای  نبی نیز در سدۀ 6 ق.م در مخالفت با ا...

الیاس نبی j از شخصیت های مشترک ادیان ابراهیمی و یادشده در قرآن و کتاب مقدس است. تصویر رسالت او در این کتب، بیانگر چیرگی او بر فضای فرهنگی معاصرش، و نیز ترسیم الگویی علمی و عملی در تحقق رسالت دینی است. با اتخاذ نگرشی روشمند به جایگاه کتاب مقدس در تفسیر قرآن، می توان گفت دست کم بخش هایی از این سه کتاب می توانند در فهم متن یاری کنند. رهیافت «بینامتنیت» در موضوع الیاس، ما را به فهم بهتری از آیات قر...

«زوج» و «زوجیت» از مفاهیم مهم قرآنی‌اند که فهم دقیق و صحیح آن‌ها در جهان‌بینی و نوع نگرش انسان به هستی و درک جایگاه خویش در طرح هوشمندانه خلقت بسیار مؤثر است.شناخت عوامل تأثیرگذار در نظام آفرینش، درک فلسفه ازدواج، داشتن دیدگاهی جنسیتی یا غیرجنسیتی درباره آغاز خلقت (آدم و زوجش) و سنجش میزان ضرورت وجود عنصر جنسیت در سرای واپسین (بهشتیان و دوزخیان) به چگونگی فهم این مفهوم بستگی تام دارد. واژه «زو...

با مطالعه «فتوت» و «جوانمردی» چه با تأمل در متون منظوم و منثور فارسی چه با بررسی فتوت نامه ها و متون دیگر، در می یابیم که فتوت دارای یک سلسله باورها و اصول عقاید و مراسم خاص است. این مبانی و مراسم شباهت های زیادی با باورها و مراسم ادیان و سنتها ی ایران باستان، شامل دین های زرتشتی، مانوی، مزدکی، اهل حق و ایزدیه و نیز سنت زورخانه و آداب برخی از گروه های اجتماعی در ایران عهد ساسانی مثل اسباران، آز...

این مقاله سعی دارد با تکیه بر روش تحلیل گفتمان فِرکلاف و تأکید او بر تعامل میان پدیده های زبانی، متن ها و بافت های اجتماعی نشان دهد که چگونه ترجمة آثار نمایشی از فرهنگ مبدأ می تواند تحت تأثیر گفتمان های غالب زبان مقصد قرار گرفته و برداشت های متفاوتی را تولید کند. برگردان فارسی نمایش نامه های برتولت برشت به دلیل وجود تلویحات تاریخی متناسب با وضعیت اجتماعی ایران در فاصلة دو دهة پرآشوب پنجاه و شصت ...

«زوج» و «زوجیت» از مفاهیم مهم قرآنی اند که فهم دقیق و صحیح آن ها در جهان بینی و نوع نگرش انسان به هستی و درک جایگاه خویش در طرح هوشمندانه خلقت بسیار مؤثر است.شناخت عوامل تأثیرگذار در نظام آفرینش، درک فلسفه ازدواج، داشتن دیدگاهی جنسیتی یا غیرجنسیتی درباره آغاز خلقت (آدم و زوجش) و سنجش میزان ضرورت وجود عنصر جنسیت در سرای واپسین (بهشتیان و دوزخیان) به چگونگی فهم این مفهوم بستگی تام دارد. واژه «ز...

داستان حضرت خضر در ادبیات و مفاهیم و فرهنگ این مرز و بوم با دو روایت شناخته شده است، یکی پیشگامی خضر در سپاه ذوالقرنین(اسکندر) در جستجوی آب حیات که خضر با گام نهادن در ظلمات به آب حیات دست می یابد؛ دیگری روایت ملاقات حضرت خضر با حضرت موسی(ع) در مجمع البحرین، که خضر با انجام کارهای شگفت موجب حیرت و تعجّب حضرت موسی می شود. عناصر و نشانه ها و مفاهیم موجود در این دو روایت آب حیات، جاودانگی، قرار گرف...

حسیدیسم، فرقه‎ای عرفانی در دین یهود است که در نیمه دوم قرن 18 میلادی در اروپای شرقی رایج شد و تا عصر حاضر به طول انجامیده است. بنیانگذار این جنبش اسرائیل بن‎الیعذر معروف به "بشت" به معنای استاد نام نیکو است که بعل شم طوو خلاصه لقب وی می‎باشد. بشت در حالیکه خود پذیرای عرفان قباله بود و حتی بسیاری از آموزه‎ها و تعالیم مکتب‎اش نیز متأثر از سنت‎های قباله بود ، اما از یهودیان می‎خواست حتماً آداب و اع...