با نزول قرآن کریم ، توجه خاصی به زبان عربی معطوف گشت . سبک بیان و واژه گزینی قرآن آن چنان شگفت بود که عرب های فصیح در برابر آن متحیرگشتند. این حیرت ، بسیاری را وا داشت تا هر چه بیشتر پیرامون آن کنجکاوی کنند . لذا قرآن کریم اولین و مهمترین عامل رویکرد ادیبان و زبانشناسان عرب و غیر عرب به زبان عربی بوده است. در این تحقیق با عنوان « التطور الدلالی فی المفردات القرآنیه ( دراسه تطبیقیه فی سوره الب...

تحولات زبانی از قدیمی ترین دوران در زبان فارسی مشهود است که عبارتنداز: تحول واجی، صرفی، نحوی، واژگانی، معنایی، رسم الخطی. از دوره ی قاجار به بعد نیز به دلیل دگرگونی های سریع جامعه، تحولات زبان سرعت یافته است و در برخی زمینه ها، زبان را دچار آشفتگی کرده است. این رساله در صدد است که عوامل و انواع تحول زبان را از دوره ی قاجار تا دوره ی فرهنگستان اول (عهد تدوین ضوابط معین زبان) تشریح کند و بررسی ن...

گرچه سرشت دین، خدایی است اما از آن رو که مخاطبش انسان است،در تفهیم ادراک ها و آرمان های خود ناگزیر از استخدام همان ابزار بشری یعنی واژه هاست.تغییر معنی واژگان بخشی از جوانب تحول زبانی است.به دنبال انقلاب عظیمی که قرآن کریم در صدر اسلام به وجود آورد،تحولی وسیع در معانی واژگان پدیدار شد که این تحول در پی دگرگون شدن مجموعه ی ارزش ها و جایگزینی ارزش های نو است،با تحول ارزش ها در صدر اسلام،در واژه ی...

تحول معنایی یکی از تغییرات زبانی است که در سطح واژه ها رخ می دهد و منظور از آن، حفظ شکل ظاهری واژه و تغییر معنای نخستین و پذیرش معنایی تازه است. وام واژه ها یکی از زمینه های به وجود آمدن تحول معنایی هستند. در این مقاله، به تحول معنایی برخی از وام واژه های عربی کتاب کلیله و دمنة فارسی می پردازیم. ابتدا عوامل و نحوة تحول معنایی را از نظر زبان شناسان مطرح می کنیم و سپس وام واژه های تحول معنایی یاف...

در دستگاه دستوری زبان فارسی مقوله فعل یکی از پیچیده ترین مباحث دستوری است؛ به ویژه برای کسانی که می خواهند زبان فارسی را به عنوان زبان دوم بیاموزند. یکی از انواع فعل در دستور زبان فارسی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار نگرفته و یا کمتر به آن اشاره شده، فعلی است که از نظر معنی در گذر زمان دستخوش تحول شده و هر روز بر بار معنایی آن افزوده گشته است. این گونه افعال اغلب وارد حوزه معنی افعال دیگر شده،...

واژگان عربی در زبان فارسی دستخوش تحولات اساسی در حوزة معنایی شده­اند؛ چنانکه در ترجمة بسیاری از این واژه­ها به زبان عربی باید از واژگان دیگر عربی کمک بگیریم. بسیاری از این کلمات معنی خویش را کم وبیش از دست داده اند، معانی دیگری یافته اند و یا به کلی فارسی شده­اند؛ تا جایی که می توانیم بگوییم که این کلمات اگر با همین معنایی که در زبان فارسی دارند به زبان دیگری راه بیابند، یک واژة فارسی به آن زبا...

ایهام پر رمز و رازترین و زیباترین شگرد شاعرانه ای است که شاعران هنرور با به کارگیری آن، هنری ترین و پرورده ترین سروده های خود را پرداخته اند و از آن برای ساخت و پرداخت سخنانی توی در توی و رازناک و به همین دلیل شگفت انگیز و ذهن انگیز بهره ها برده اند. ایهام در بلاغت فارسی و عربی جایگاهی ویژه دارد و دارای ارزش زیباشناختی قابل توجهی است. بیشتر کتاب های بلاغی فارسی و عربی ایهام را آوردن کلمه ای در ...

واژگان تاریخی همانند تاریخ بشر سرگذشت پرفرازونشیبی را پشت سر می گذارند و سرانجام، در هر حوزه تخصصی معانی و اطلاقات ویژه خود را می یابند. بسیاری از واژگان در حوزه تاریخ سیاسی ـ اجتماعی، بار معنایی و اجتماعی خاص خود را یافته، مجموعه آنها اصطلاحات دیوانی و اداری دوره های مختلف تاریخ ایران را پدید می آورد.   در این مقاله، لزوم گردآوری و شرح اصطلاحات دیوانی و اداری و تغییر معنایی این دسته از اصطلاحا...

روابط بین ملت های مختلف که در طول قرون و هزاره های گذشته شکل گرفته، موجب تبادلات فرهنگی و تمدنی در میان ملت ها گردیده است. چنین روابط تاریخی در میان سرزمین ایران از یک سو و کشور های عربی از سوی دیگر موجب ورود کلمات عربی به زبان فارسی شده است؛ که تا دوران معاصر نیز مورد استفاده قرار می گیرند. در نتیجه ورود واژه های عربی به فارسی تغییراتی در سطح آوایی، در سطح معنایی (گسترش معنایی، تخصیص معنای واژ...