حس تعلق به مکان از اصلی ترین عوامل اثرگذار بر روابط فرد با مکان است. این حس دربرگیرنده ی عوامل گوناگونی است که کیفیت زندگی فرد در مکان را متاثر می سازد. وجود حس تعلق و یا عدم وجود آن می تواند بر رفتارهای افراد در مواجه با مکان بسیار اثرگذار باشد. این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه عوامل موثر بر حس تعلق به مکان در میان ساکنین شهر جدید پرند(اسکان رسمی) و نسیم شهر(اسکان غیررسمی) انجام گرفته است.

مکان به ­عنوان کانون علم جغرافیا، مفهومی درآمیخته با فرآیندهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بُن­مایه­های طبیعی است که گوناگونی و درهم­تنیدگی بلندمدت آن­ها در جهت­دهی و معنابخشی به کوشش و منش انسان­های ساکن در آن نقش بنیادی داشته است. برهم­کُنشی مکان و هویت انسان­های ساکن در آن از دیرباز کانون توجه جغرافی­دانان در قالب مفاهیمی مانند جبر جغرافیایی (محیطی)، ادراک محیطی، جغرافیای رفتاری و ... بوده است. ...

تغییر یک فضا به مکان، هدف وجودی معماری است. یکی از گرایشات موجود در مطالعات مکانی، تحقیق بر روی مفهومی وابسته بدان تحت عنوان تعلق خاطر مکانی در زمینه های محیطی مختلف است. در دهه های اخیر علاقه مندی محققان به سوی مکان هایی که کاربری های متفاوت از سکونت گاه های دائمی دارند، سوق یافته است. گونه ای از این گرایشات به سوی فضاهای آموزشی دانشگاهی، مدارس و فضاهای پیرامونی وابسته بدان ها است که قابلیت تب...

انسان­ها در زندگی روزمره­ با هویت­سازی، خود را از دیگران متمایز می ­سازند و بین خود و دیگری تمییز قائل می ­شوند. مکان نیز با حضور انسان و فعالیت ­های وی هویت پیدا می کند. تعلق خاطر و حس مثبت داشتن به مکان و انباشت تجربه ها و خاطرات مبتنی بر مکان نشانه ای از هویت مکان است. در این مقاله تلاش شده است تا با مطالعه­ ­تطبیقی میان دو مجتمع مسکونی واقع در مناطق 15 و 1 تهران و با اتخاذ رویکردی کیفی از ط...

دلبستگی مکانی از دهه 60 و به دنبال طرح مفهوم مکان در مطالعات روانشناسی محیطی مطرح شد. عدم اجماع  بر چیستی و چگونگی فرایند شکل گیری دلبستگی مکانی و کاربست مفاهیم مشابه به جای دلبستگی مکانی، آن را به مفهومی بی ثبات و لغزنده تبدیل کرده است.  هدف این مقاله بازشناسی مفهوم دلبستگی مکانی به عنوان یکی از سطوح روابط مردم-مکان، اصول، معیارها و فرایند شکل گیری آن است به گونه ای که تمیز آن از سایر مفاهیم م...

حس تعلق شهروندان به میدان ایالت ارومیه و میدان حسن آباد تهران با استفاده از بررسی های میدانی مبتنی بر مشاهده و نظرسنجی پرسش نامه ای که براساس معیارهای عوامل اجتماعی، ادراکی - شناختی فردی و محیطی کالبدی و شاخص های ارزش و ترجیج، خاطره انگیزی، احساس امنیت، آشنایی با مکان، تشخص مکان و رضایتمندی از ویژگی های کالبدی آن که به مثابه عناصر اصلی ارتباط دهنده حس تعلق و هویت مکانی منظور شده اند به صورت مقا...

دلبستگی به محل زندگی، حس تعلق به محل را در افراد ایجاد می‌کند و سبب می‌شود سرمایه‌های فکری و مالی آن‌ها به‌منظور ترقی محیط زندگی‌ به‌کار گرفته شود. این امر به تغییر در فضای سکونتگاه‌ها می‌انجامد. هدف پژوهش حاضر، بررسی آثار تعلق مکانی بر بازساخت فضایی-کالبدی سکونتگاه‌های روستایی می­باشد. جامعۀ آماری خانوارهای روستایی دهستان نِه در شهرستان نهبندان به‌عنوان بوده است (12291 N=). با کمک فرمول کوکران ...

حس تعلق شهروندان به میدان ایالت ارومیه و میدان حسن‌آباد تهران با استفاده از بررسی‌های میدانی مبتنی بر مشاهده و نظرسنجی پرسش‌نامه‌ای که براساس معیارهای عوامل اجتماعی، ادراکی - شناختی فردی و محیطی کالبدی و شاخص‌های ارزش و ترجیج، خاطره‌انگیزی، احساس امنیت، آشنایی با مکان، تشخص مکان و رضایتمندی از ویژگی‌های کالبدی آن که به مثابه عناصر اصلی ارتباط‌دهنده حس تعلق و هویت مکانی منظور شده‌اند به صورت مقا...

حس تعلق مکانی، رابطه­ای عاطفی و پر معنا بین شخص و مکان است که آن را قرارگاهی ارزشمند می‌سازد. این حس، شاخص ویژه مکانی برای یک فرد نسبت به دیگر مکان­ها می­باشد که ابعاد روان‌شناسانه، کالبدی و حتی اجتماعی را در بر می­گیرد. بیشتر پژوهش­های مکان داستانی بر جنبه­های توصیفی تکیه دارد، اما مکان داستانی در پرتو این حس توانایی­های گوناگون روانی، احساسی و کالبدی را به خود می­گیرد که موجب تعلق شدید شخصیت­...

طبیعت و فضاهای سبز، عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی با خصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای ساکنان می­شود. این حس، عامل مهم در شکل‌گیری حس تعلق مکانی بوده و نهایتاً منجر به ایجاد محیط‌های با کیفیت می­شود. توجه به فضاهای سبز شهری و بوستان­های محلی، بیشتر با هدف تأمین حداقل فضای سبز مورد نیاز برای شهرها صورت می­پذیرد؛ اما مسئله اصلی اینجاست که با وجود اثرگذاری این فضاها بر حس تعلق مکانی ساکنان، ...