تدوین و توسعه تدریجی حقوق بین¬¬الملل فضای ماورای جو، موجب انتظام بخشی جامعه بین¬¬الملل می¬شود. سازمان¬های بین¬¬المللی بین¬الدولی، در چارچوب اهداف و مقاصد مبتنی بر اسناد بنیادین، رویه¬های دولتی و عرف¬های عام و خاص، به واسطه برقراری همکاری¬های بین¬¬الملل میان اعضاء و تابعان جامعه بین¬¬الملل و از طریق مشارکت در تنظیم مقررات و انجام فعالیت¬های فضایی، در تدوین و توسعه تدریجی حقوق بین¬¬الملل فضای ماو...

هنجارسازی در حقوق بین­الملل فضا در شش دهۀ گذشته دستخوش تحولات شایان توجهی شده است. پس از نهایی شدن موافقتنامۀ ماه، رفته رفته این دیدگاه در بین حقوقدانان بین­المللی قوت ­گرفت که دیگر احتمال تهیه و تنظیم سند الزام­آوری در قالب معاهده در حقوق بین­الملل فضا وجود ندارد. به همین دلیل تمایل دولت­ها برای تدوین دستورالعمل­ها، قواعد رفتاری و قوانین ملی فضایی قوت گرفت. یکی دیگر از مصادیق این تغییر جهت هنج...

حقوق نرم در حقوق بینالملل به عنوان مجموعه قواعد بسیار مورد اختلاف در میان حقوقدانان از نظر اصل اثر حقوقی و میزان آن، ماهیت تبعیت تابعان حقوق بینالملل از قواعد مذکور و دامنهی قابلیت استناد در حقوق بینالملل فضای ماورای جو نیز مورد بحث، ابهام و اختلاف فراوان بوده است. مقالهی حاضر بر آن است ضمن ارایه ی شرحی از روند شکل گیری قواعد نرم در حقوق بین الملل فضا و تحلیل اتکای سنتی این حقوق به منابع سنتی ح...

حقوق بین الملل فضا به عنوان جدیدترین شاخه حقوق بین الملل، مفاهیم جدیدی مرتبط با حاکمیت به لحاظ متفاوت بودن عرصه فضا با هوا و زمین ـ ارائه می دهد. از آغازین روزهای فعالیت بشر در فضای ماورای جو، اصل آزادی کاوش و بهره برداری از فضای ماورای جو در کنار اصل منع تملک اجرام آسمانی بر فعالیت های فضایی دولت ها حاکم بوده است. اما در نبود امکان اعمال حاکمیت در معنای سنتی خود در فضای ماورای جو، دولت ها چگون...

فضانوردان به عنوان فرستادگان بشریت در فضای ماورای جو همواره در معرض تهدیدهای گوناگون قرار دارند. از همین رو تکلیف به امداد و نجات فضانوردان و بازگرداندن آنان از همان ابتدای تلاش برای قاعده مند کردن استفاده انسان از فضای ماورای جو مورد توجه قرار گرفت و در معاهدۀ فضای ماورای جو به طور کلی و در موافقت نامۀ امداد و نجات به طور خاص به آن پرداخته شد. با وجود اینکه تا کنون مجالی عملی برای آزمودن ترتیب...

تاریخ توسعۀ حقوق بین الملل فضا نشان می دهد که در زمان انعقاد پنج معاهده اصلی در زمینه حقوق فضا، مسائلی مانند استفاده صلح آمیز و بهره برداری از فضا و مسئولیت دولت ها در قبال فعالیت های فضایی، مباحث غالب و اساسی در این زمینه بوده و حفظ محیط فضا امری فرعی و ثانوی تلقی شده است. با این حال، اکنون کشورها به این نتیجه رسیده اند که حفظ فضا برای ادامه فعالیت های فضایی امری ضروری است. هر گونه بهره برداری...

حقوق نرم در حقوق بینالملل به عنوان مجموعه قواعد بسیار مورد اختلاف در میان حقوقدانان از نظر اصل اثر حقوقی و میزان آن، ماهیت تبعیت تابعان حقوق بینالملل از قواعد مذکور و دامنهی قابلیت استناد در حقوق بینالملل فضای ماورای جو نیز مورد بحث، ابهام و اختلاف فراوان بوده است. مقالهی حاضر بر آن است ضمن ارایه ی شرحی از روند شکل گیری قواعد نرم در حقوق بین الملل فضا و تحلیل اتکای سنتی این حقوق به منابع سنتی ح...

صلاحیت، یکی از عناصر ذاتی حاکمیت بر سرزمین است. توسعه ی منافع دولت ها به ورای مرزهای سرزمینی به پذیرش معیارهایی برای اعمال صلاحیت به طور فراسرزمینی منجر شده است. صلاحیت های فراسرزمینی در سه سطح قانونی، قضایی و اجرایی قابل شناسایی اند. میزان مشروعیت این صلاحیت ها بر حسب نگرش تاریخی، فلسفی و مفهومی به صلاحیت در حقوق بین الملل عمومی متفاوت خواهد بود. با بررسی متون حقوق بین المللی می توان نظرات موا...

حقوق بین‌ الملل فضا به‌عنوان جدیدترین شاخه حقوق بین‌ الملل، مفاهیم جدیدی مرتبط با حاکمیت به لحاظ متفاوت‌بودن عرصه فضا با هوا و زمین ـ ارائه می‌دهد. از آغازین روزهای فعالیت‌ بشر در فضای ماورای جو، اصل آزادی کاوش و بهره‌برداری از فضای ماورای جو در کنار اصل منع تملک اجرام آسمانی بر فعالیت‌‌های فضایی دولت‌ها حاکم بوده است. اما در نبود امکان اعمال حاکمیت در معنای سنتی خود در فضای ماورای جو، دولت‌ها ...

زباله­های فضایی تهدیدی برای امنیت فعالیت­های فضایی به شمار می­روند. قوانین فعلی حاکم بر اکتشافات بشر در فضای ماورای جو در تبیین راهکارهایی برای جلوگیری از افزایش میزان      زباله­های فضایی کارآیی چندانی نداشته و نیازمند انعطاف پذیری و اعمال تغییراتی هستند که با توجه به فرآیند رو به رشد فعالیت های فضایی در شرایط فعلی مانع از افزایش زباله­های فضایی گردند. از سوی دیگر مفاهیمی ویژه مثل "شیی فضایی" ...