قسمت اعظم رمان های جنگی فارسی که با موضوع جنگ ایران و عراق نگاشته شده اند، به مضامین عقیدتی و سیاسیِ همسان پرداخته و بنابر مصالح اجتماعی، درجهت ترویج گفتمانی واحد عمل کرده اند؛ اما در این میان شاهد ظهور آثاری متفاوت، مانند رمان شطرنج با ماشین قیامت نوشتۀ حبیب احمدزاده نیز هستیم که تاحدودی از آثار تک گویه فاصله گرفته و از عناصر موجد چندآوایی بهره برده اند. درواقع، رمان مذکور از جهاتی چند، با تعری...

در خوانش رمان شطرنج با ماشین قیامت، شاهد دوگانگی ای هستیم که نه تنها در مضمون و تصاویر متن، بلکه در تصورات راوی و شخصیت های داستان نیز نمود یافته است. این داستان از یک سو با موضوع جنگ هشت سالۀ ایران نوشته شده و قاعدتاً باید دنباله رو آثاری باشد که با اندیشه ای دینی، شهادت را مرگی شامخ و قهرمانی و حاصل انتخاب انسان برای سعادت ابدی می پندارند و از سوی دیگر شاهد مفاهیم پوچگرایانه و جبرباوری هستیم ک...

چکیده جنگ از زمان پیدایش انسان بر روی زمین وجود داشته است و تاریخ بشری این تجربه را همواره با خود داشته و باعث تغییرات سیاسی ، اجتماعی، فرهنگی،...در سطح جوامع شده است. این تأثیر بویژه در ادبیّات چشمگیر بوده است، به طوری که در کشورهای مختلف ژانری به نام ادبیّات جنگ پدید آمد و نویسندگان بزرگی با نوع ادبی رمان که ظرفیّت بالایی داشت، توانستند آثار به سزایی خلق کنند. در ایران هم به تبع جنگ تحمیلی، اد...

مطالعه ی حاضر، دو هدف عمده دارد. هدف اول، بررسی محدودیت های ترجمه ی طنز در ادبیات دفاع مقدس است. هدف دوم بررسی میزان تأثیر راهکارهایی که مترجم برای ترجمه ی طنز به کار می گیرد بر شخصیت پردازی، در ترجمه ی انگلیسی آثار دفاع مقدس است. در این راستا، عبارات طنزآمیز سه کتاب دفاع مقدس (داستان های شهر جنگی، شطرنج با ماشین قیامت و سفر به گرای 270 درجه) مشخص شدند ودسته بندی آنها بر اساس انطباق نظریه ی عمو...

اصطلاح «شخصیت» در ادبیات داستانی معادل واژه ی «character» در زبان لاتین و در روان شناسی، معادل واژه ی «persona» است. واژه ی پیرنگ هم معادل واژه ی (plot) است. این چهار رمان از لحاظ شخصیت و شیوه های شخصیت-پردازی و عناصر پیرنگ مورد بررسی قرار گرفته اند. در یک نگاه کلی، می توان گفت همینگوی در پردازش شخصیت های رمان هایش دقیق عمل کرده است. اغلب شخصیت های رمان «وداع با اسلحه» دچار ناامیدی هستند ولی شخ...

«دیگری» در زمرة دغدغه‌های اصلی باختین و آثار اوست. در این پژوهش، با هدف ارتقای کیفی آثار، ضمن واکاوی تلقی فلسفی باختین از دیگربودگی، به جستجوی حضور یا عدم حضور «دیگری» در رمان‌های جنگ پرداخته‌ایم و این آثار را به روش توصیفی‌ـ تحلیلی مطالعه کرده‌ایم. یافته‌ها نشان می‌دهد که رمان‌های جنگ را از این منظر می‌توان به سه دسته تقسیم کرد: 1ـ آثاری که «دیگری» به طور کمرنگ و غیرمستقیم مطرح شده‌است. 2ـ آثا...

سبک شناسی، از جمله علوم جدیدی است که اوّلین بار به شکل کنونی آن، توسط استاد محمّدتقی بهار و با تألیف کتاب سه جلدی «تاریخ تطوّر نثر فارسی» یا «سبک شناسی»،در ایران رایج گردید. رمان های حوزه ی دفاع مقدّس، از جمله گونه های ادبی مهم در روزگار ما هستند که شناخت سبک آنها، می تواند راه گشای مولّفان این گونه آثار و نویسندگان جوان باشد. این پژوهش با سبک شناسی سه رمان مشهور دفاع مقدّس به نام های سفر به گرای 270...

چکیده یکی از عناصر کلیدی و بسیار تعیین کننده در داستان و داستان نویسی، پرداختن به شخصیت و شخصیت پردازی است. پژوهش حاضر، به بررسی شخصیت و شخصیت پردازی در سه رمان دفاع مقدّس: "فال خون" از داوود غفارزادگان، "نخل ها و آدم ها" از نعمت الله سلیمانی و "شطرنج با ماشین قیامت" از حبیب احمدزاده، پرداخته تا چگونگی پردازش شخصیت را در این رمان ها نمایان سازد و خوانندگان را با تکنیک ها و شگردهای شخصیت پردازی ...