رساله ای که پیش رو دارید تحت عنوان «مبانی نظری و عملی نهضت های شیعی ـ صوفی در ایران قرن 7 تا 10هـ» بر اساس نظریه گفتمان لاکلا و موف، در صدد دریافت چیستی مبانی نظری و عملی قیام های یاد شده برآمد. بر این اساس مدعای خود را شکل گیری گفتمان شیعی ـ صوفی طی قرون مورد نظر و تلاش آن برای حاشیه رانی رقیب به عنوان عامل اساسی پیدایش این جنبش ها قرار داد. به منظور اثبات یا رد فرضیه فوق ضروری بود پیش از هر ...

چکیده در این پژوهش تلاش می شود تا با بهره گیری از نظریه ابن خلدون ظهور، تحول دولت و سقوط سلسله صفویه مورد بررسی قرار گیرد لذا این پایان نامه در پنج فصل تنظیم شده است که به ترتیب: در فصل اول بیان مشئله، فرضیه ها، مفاهیم، اهداف و روش و سوابق پژوهش مورد بررسی قرار خواهد گرفت که به خواننده کمک می کند تا با روند پژوهش آشنایی پیدا کند. در فصل دوم به بررسی نظریه سیاسی ابن خلدون پیرامون دولت، پرداخت...

کاشان از دیرباز به‌عنوان پناهگاه علویان و یکی از اولین شهرهای شیعه‌ نشین ایران مطرح است. این شهر که سابقه تاریخی آن به هفت هزار سال پیش در تپه‌های سیلک می‌ رسد، پس از گشودن دروازه‌های خود به روی سپاه اسلام در سال 24 ه.ق اسلام را پذیرفت و طولی نکشید تا نشانه‌های مذهب تشیع در آن ظاهر شود. در این میان بزرگانی از صوفیه که نقش پررنگی در گسترش تعالیم ابن عربی و سهروردی داشتند، در کاشان ظهور کردند. کا...

این مقاله به بررسی اجمالی مؤلّفه¬های کلام شیعی در عرفان علی بن عنایت‌الله بسطامی بایزیدی، ملقّب به بایزید ثانی در متن کتاب روضه‌العارفین می¬پردازد. نویسنده یکی از عرفا و محدّثان شیعه قرن 10 و 11 هجری است که رساله روضهالعارفین را در تبیین مسائل توحیدی، اعتقادی، عرفانی و آداب سیر و سلوک تحریر کرده است. هدف این نوشتار تلاش برای پاسخ‌گویی به این سؤالات است: 1. مؤلّف در مقام صوفی وحدت وجودی و محدّث شیعی،...

از سده‌های نخستین تاریخ اسلام، صوفیان به گرایشهای شیعی منتسب و متهم بوده‌اند، چنان‌که ارتباط عین‌القضات و مقتولان دیگر تصوف با روافض، یک دستاویز عمده قتل آنان را پدید آورده است و بیشینه طرائق صوفی، سلسله خود را به علی(ع) می‌‌رسانیده‌اند. هرچند دو جریان عرفان اسلامی و فرقه‌‌های شیعی در مبانی معرفت شناسی، توحید، وحی، نبوت و غیره اختلافاتی دارند، بحث ولایت و تداوم رهبری کاریزماتیک و آسمانی جامعه، ...

با حمله مغول و براندازی خلافت عباسی، فضای جدیدی به وجود آمد و طریقت های مذهبی گوناگونی فرصت ظهور و گسترش یافتند. یکی از این اندیشه ها تصوف بود که توانست از این فرصت استفاده کند و به گسترش خود ادامه داده و به اوج برسد. پس از دوره مغول نیز با حمایتی که تیموریان با ساخت خانقاه های جدید و احترام به مشایخ صوفی از تصوف نمودند این اندیشه گسترش قابل توجهی یافت. در این دوره با گسترش تصوف، طریقت های صوفی...

عمادالدین نسیمی، از شاعران متعهد شیعی، با عاطفه ای صادق و قلمی ساده و روان، اشعاری زیبا و دل انگیز در مدح و رثای پیامبر9 و اهل بیت: ایشان به زبان ترکی سروده است. دیوان ترکی این شاعر نام دار ایرانی، بیان گر بخشی از فرهنگ و ادبیات این مرز و بوم است که تاکنون از لحاظ علمی به آن توجه نشده و غبار فراموشی هم چنان بر صفحات آن سنگینی می کند. این پژوهش که اساس آن توصیف و تحلیل است، به تحلیل بن مایه های ...

عمادالدین نسیمی، از شاعران متعهد شیعی، با عاطفه‌ای صادق و قلمی ساده و روان، اشعاری زیبا و دل‌انگیز در مدح و رثای پیامبر9 و اهل‌بیت: ایشان به زبان ترکی سروده است. دیوان ترکی این شاعر نام‌دار ایرانی، بیان‌گر بخشی از فرهنگ و ادبیات این مرز و بوم است که تاکنون از لحاظ علمی به آن توجه نشده و غبار فراموشی هم‌چنان بر صفحات آن سنگینی می‌کند. این پژوهش که اساس آن توصیف و تحلیل است، به تحلیل بن‌مایه‌های ...

تصوف، با مجموعه‌ای از افکار، آداب و اعمال ویژه خود، که نوعی واکنش مذهبی نسبت به اوضاع سیاسی اجتماعی محسوب می‌شد، در طول تاریخ پر فراز و نشیب اسلام و ایران، از فرهنگ معنوی طبقات جامعۀ اسلامی تأثیر پذیرفت و در قرن دهم هجری، موفق به احراز قدرت دنیوی شد؛ که مصداق بارز آن، ظهور خاندان صوفی مسلک صفوی در سپهر سیاسی ایران بود. دردوره‌ یاد شده، سیاست مبارزه با تسنن، رفتارهای غالیانۀ صوفیان مهاجم قزلباش،...

چکیده کتاب «جامع الاسرار و منبع الانوار» مهمترین کتاب عرفانی سید حیدر آملی، عارف و مفسر شیعی قرن هشتم هجری است. سید حیدر در این کتاب بنیادی ترین موضوع عرفان اسلامی یعنی «توحید و موحّد» را بر اساس منابع اصیل شیعی یعنی وحی و نقل و عقل مورد تطبیق و اثبات قرار می دهد و کشف ابن عربی (560 ـ 638 ق) در مساله «ولایت» را ناتمام و حاصل تعصب مذهبی قلمداد می کند و با اعتقاد به مراتب سه گانه برای شرع، «شریعت ...