آیین عزاداری ماه محرم یکی از مهمترین آیین های مهم مذهبی ـ ملی دوره صفویان است. رسمیت یافتن مذهب تشیع اثنی عشری، شدت گرفتن تمایلات ملی ایرانیان در برابر همسایة قدرتمند عثمانی و بالا رفتن نقش جهانی ایران‎زمین زمینه ساز گذار از سنتهای کهن عزاداری محرم به سنتهایی نو در عصر صفوی شد. این تحول به نوبۀ خود آسیبهایی را در قالب و ساختار، محتوا، وجه احساسی، وجه اجتماعی و وجه روحی و روانی عزاداری محرم به د...

هدف: با توجه به جمعیت بسیار زیاد جوانان دانشجو و تأثیر اضطراب بر عملکرد تحصیلی، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر عزاداری دهۀ محرم بر کاهش اضطراب دانشجویان پرداخته است. روش: پژوهش حاضر نیمه‌تجربی و طرح پژوهش پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل می‌باشد. جامعۀ پژوهش شامل کلیۀ دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل دانشگاه پیام نور شهرستان سنقر در سال تحصیلی 91–1390 بودند. کلیۀ دانشجویان به پرسشنامۀ اضطراب بک ...

از مهمترین و اصلی ترین مناسک و آئینهای شیعیان که هر ساله در ماه محرم برگزار میشود، آئینها و مناسک عاشوراست. شیعیان، پیوسته در طول تاریخ توانسته اند از طریق این آئین و مناسک، همبستگی خود را حفظ کنند و در جهت تداوم دین و مذهب خود گام بردارند. بعبارتی تشیع، با انجام مناسک محرم، توانسته است انسجام معنوی مومنان خود را بازتولید کرده و آنرا تا به امروز ادامه داده است. با توجه به وجود اقوام و اقلیتهای ...

سوال اصلی رساله این است که آیا صوفیه اعم از قلندریه و اهل فتوت در برپایی آیین های عزاداری نقش داشته اند؟ در صورت اثبات این موضوع میزان تأثیر گذاری آنها بر آیین های عزاداری محرم به چه اندازه بوده و از میان آیین ها و عناصر عزاداری محرم کدام یک به طور مشخص اصلی صوفیانه دارد؟ فرضیه مطرح شده این است که صوفیه در بسیاری از آیین های عزاداری تأثیر اساسی و تعیین کننده داشته و منشأ بسیاری از آیین های عزاد...

شیعیان در تمام دنیا همه ساله یاد و خاطره شهیدان کربلا را زنده نگه می دارند و در ماه محرم به سوگ می نشینند. شیعیان افغانستان نیز اهتمامی ویژه به برپایی عزاداری های حسینی دارند و این امر، قدمتی به پیشینه حضور تشیع در این کشور دارد. نوشتار زیر در دو بخش به این موضوع پرداخته است: بخش نخست اشاره ای کوتاه به سیر تاریخی عزاداری های حسینی در افغانستان، به ویژه کابل دارد؛ در بخش دوم به چگونگی برگزاری ای...

این پژوهش به بررسی تأثیر شرکت در مراسم سوگواری مذهبی دهه اول ماه محرم بر سطح افسردگی شرکت کنندگان پرداخته است. جامعه‌ی آماری شامل دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز بود که در سال تحصیلی92-91  مشغول به تحصیل بودند. از میان این دانشجویان 27 نفر از افرادی که شرکت آنها در مراسم محرز بود به صورت نمونه اتفاقی در دسترس انتخاب و سپس قبل از آغاز دهه اول محرم و پس از اتمام آن به ترتیب مورد پیش آزمون و پس...

مقدمه: واقعۀ عاشورا نماد تاب‌آوری امام‌حسین(ع) و یارانش در مصیبت بزرگ جهان اسلام است. آیین سوگواری حضرت همواره از دیرباز در شهرهای ایران باشکوه برگزار می­شود. به نظر برگزاری این مراسم با تاب­آوری جامعه در برابر سوانح رابطۀ معناداری داشته باشد. لذا، در مقالۀ حاضر به بررسی نقش مناسک آیینی و کالبدی ماه محرم در تاب­آوری اجتماعی در برابر سوانح در محلۀ بریانک منطقۀ 10 تهران پرداخته می‌شود.   روش: در ...

آداب و رسوم، زیرمجموعه فرهنگ است، و توسعه و رشد یک جامعه به ارتقای سطح فرهنگ و خصوصاً آداب و رسوم آن جامعه بستگی دارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی، و با تکیه بر آموزه های اسلامی، به نقد و بررسی آداب و رسوم هزاره ها در کشور افغانستان پرداخته است. هزاره ها یکی از چهار قوم بزرگ در افغانستان هستند که پیرو مذهب تشیع بوده و به زبان فارسی سخن می گویند. اعتقاد عمیق هزاره ها به آموزه های اسلامی، سب...

تأثیرات اندیشه­‌ی سیاسی مبارزه­‌ای امام خمینی بر مراسم عزاداری محرم کمتر با توجه به خودِ مفهوم عزاداری مورد بررسی قرار گرفته است و بیشتر با نگرشی سیاسی تحلیل شده است. در پژوهش حاضر، ضمن تبیین اندیشه­‌ی سیاسی امام خمینی در شروع حرکت مبارزه­‌ای خود (خرداد ۴۲)، نوع تأثیر این اندیشه در درونمایه و صورت­‌بندی گونه­‌های مختلف عزاداری در محرم سال ۴۲ مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش از گون...

شیعیان در تمام دنیا همه‌ساله یاد و خاطرة شهیدان کربلا را زنده نگه ‌می‌دارند و در ماه محرم به ‌سوگ می‌نشینند. شیعیان افغانستان نیز اهتمامی ویژه به برپایی عزاداری‌های حسینی دارند و این امر، قدمتی به پیشینة حضور تشیع در این کشور دارد. نوشتار زیر در دو بخش به این موضوع پرداخته است: بخش نخست اشاره‌ای کوتاه به سیر تاریخی عزاداری‌های حسینی در افغانستان، به‌ویژه کابل دارد؛ در بخش دوم به چگونگی برگزاری...