مراسم و مناسک عزاداری عاشورا در دوره‌های مختلف تاریخی، علاوه بر صورت‌بندی‌هایی مختلف، پذیرای تغییرات اجتماعی متنوعی نیز بوده است. این تغییرات، تحت تأثیر اوضاع اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه شکل گرفته، امکان رشد و بازتولید نظام فکری خاص خود و تأثیر آن بر جامعه را می‌یابند. مسأله اصلی مقاله حاضر آن است که با استفاده از مطالعه اسنادی، ضمن توجه به ضرورت کاربرد رویکردهای جامعه‌‌شناختی در تحلیل پدیده‌...

در این مقاله ابژه های مراسم دینی با پی گیری مراسم عزاداری در شهر تهران در قبل و بعد از انقلاب مقایسه شده است پرسش اصلی در این مقاله چنین است آیا در مراسم عزاداری که بخشی که از حوزه فرهنگی است در دوره ی معاصر تغییراتی صورت گرفه است یا خیر؟ چون ابژه های دینی صورت عینی مراسم عزا هستند سوال فوق به صورت دیگری نیز می تواند مطرح شود ایا ابژه های مادی در مراسم عزاداری در شهر تهران تغییر کرده اند؟ برای ...

در برگزاری آئین ها و مراسم جشن های شادمانی مثل جشن عروسی،مراسم بازگشت از حج و عزاداری در جامعه سنتی ایلام نوع خاصی از آداب و رسوم وجود داشته که به مرور تغیراتی در آنها ایجاد شده است. شناخت دقیق مردم با شناخت مناسک مختلفی که توسط آنها در این گونه جشن های شادمانی،آئین ها و مراسم سوگواری اجرا می گردد حاصل می شود.آنچه که در این تحقیق به آن اشاره شده است بررسی،مطالعه و تحلیل جنبه های مردم شناختی برگ...

چکیده نمادهای یک فرهنگ، بستر مناسبی برای شناخت باورها و عقاید آن فرهنگ بوده و تداوم اعتقادات یک قوم درگرو تداوم و حفظ این نمادها می باشد. یکی از مهم ترین عوامل که باعث پیشرفت و دگرگونی ملت ها می شود، شناخت ریشه های فرهنگی و گذشته تاریخی است که پیشینیان آن ملت بنا نهاده اند و نسل های بعدی با تکیه بر آن در جهت پیشرفت و تعالی گام بر می دارند. آیین عزاداری محرم به عنوان مهمترین مناسک شیعه، مجموعه ...

آیین‎های سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیدۀ مذهبی ساده ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار می‎سازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعۀ اردبیل به عنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردم‏شناختیکارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعۀ مورد بررسی است. مقالۀ حاضر می‎کوشد با تکیه به روش مردم‎نگاری، توصیفی جامع، عینی و بدون ...

عزاداری و برپایی مجالس به پاس تعظیم و احترام فرد یا گروهی است، که در قالب مداحی سخنرانی، سینه زنی و غیره انجام می شود. همچنین به دلیل نقش سازنده فردی و اجتماعی و فرهنگی آن، جایگاه ویژه ای در مکتب اسلام و سیره اهل بیت دارد. اما برخی اعمال خارج از توصیه ها و احکام دین در مراسم های عزاداری که به نام دین و به عنوان دستور دینی معرفی و عمل شود بدعت محسوب شده و ضروری است نحوه عزاداری ها اصلاح و بدعت ه...

چکیده : هیچ جامعه بشری وجود ندارد که نیاز به نگاه داری و تثبیت کردن دوباره احساسات و اندیشه های جمعی یی را که سازنده وحدت و شخصیت وی هستند در مراحل منظمی از زمان در خود احساس نکند. . پیداست که این گونه بازسازی اخلاقی جز به مددگردهمایی ها،بر پایی مجامع عمومی و کنگره هایی که افراد در آنها ،با نزدیک شدن هر چه بیشتر به یکدیگر ، احساسات مشترک خویش را به صورت مشترک دوباره تأیید و تثبیت میکنند میسر نی...

یکی از ویژگی هیئت های مذهبی به عنوان مهم ترین کانون برای انجام مناسک عزاداری، آمیختگی آن با حیات اجتماعی ـ فرهنگی و اخلاقی مؤمنان است. از این رو ابزار مهمی در جهت بازنمایی حیات مذهبی ـ فرهنگی و حتی اقتصادی آنان نیز به شمار می آید. وقوع انقلاب اسلامی آغاز تحول نگرشی و سبک زندگی در میان توده مردم بوده که فهم آنان از عناصر اصلی مناسک دینی و عزاداری متحول وخود این مناسک را با تغییرات محتوایی و صوری...

امروزه، مناسک ازدواج با رویکردی فرهنگی به سمت مناسک اقتصادی رفته است و روز‌به‌روز گسترده‌تر و پیچیده‌تر می‌شود. هدف از اجرای این پژوهش تحلیل اجتماعی پیام‌های مرتبط با مراسم نوظهور در مناسک ازدواج یعنی مراسم پیشکاری است. روش اجرا، تحلیل محتوای کیفی پیام‌های منتشرشده در صفحات اینترنتیِ معرفی این مراسم است. در این پیام‌ها مخاطبین که اغلب دختران در شرف ازدواج هستند، ابعاد مختلف این پدیده را بررسی کر...

آیین‎های سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیدۀ مذهبی ساده‌ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار می‎سازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعۀ اردبیل به‌عنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردم‏شناختیکارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعۀ مورد بررسی است. مقالۀ حاضر می‎کوشد با تکیه به روش مردم‎نگاری، توصیفی جامع، عینی و بدون ...