کریستوا از مهم‌ترین پژوهش‌‌گران در حوزۀ نشانه‌شناسی به شمار می‌رود. نشانه‌شناسیِ کریستوا ‏تحت عنوان معناکاوی شناخته می‌شود. معناکاوی علاوه بر بررسی شبکه‌های دلالتی، به شبکه‌های ‏غیردلالتیِ رانه‌محور نیز توجه دارد. به همین دلیل، در معناکاوی با دو وجه روبه‌رو هستیم: وجه نمادین ‏و وجه ایمایی. وجه نمادین اساساً متوجهِ زبان، دلالت و قراردادهای اجتماعی است، اما وجه ایمایی متوجهِ رانه‌ها، ‏سائق‌ها و عواطفی...

رابطه مقوله «هویت» با «مکان»، پیچیده، انضمامی و نمادین است. مکان، تنها حضورِ افراد، صرف­نظر از خصوصیات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی نیست، بلکه­ مملو از معانی نمادین، دل‌بستگی‌های عاطفی و احساساتی است که افراد درباره یک مجموعه مشخص دارند. بیانِ نمادین عواطفِ نسبت به پدیده‌های سیاسی در شرایط غیرعادی وجه بارزتری می‌یابد. مسألة اشغال فلسطین و مقاومت مردمی در برابر آن، یکی از اساسی‌ترین موضوعات در شعر فلسطی...

هدف: ابتکار ناصرالدین‌شاه قاجار در تأسیس «صندوق عَدالت» نوعی نوآوری در سنت دیرینۀ شاهان ایرانی مَعدلت‌شعارِ از پیش‌از اسلام تا عصر قاجار بود. میزان عزم شاه در تأسیس این صندوق و تأکید او بر وجه نمادین و ابزاریِ این اقدام ابتکاری برای ارتباط بی‌واسطه با رعایا، و میزان کامیابی او در دادرسی به مظالم، و زمینه‌سازی برای اقتباس نهادهای نوینِ مرتبط در عصر مدرن، از اهداف این پژوهش است....

هدف پژوهش شرحِ چگونگی بهرة پریسا تشکری، به‌عنوان طراح زن، از امکانات بصری پوستر برای القای معانی و پیام‏های خاص است. روشن‏کردن معنا و پیام پوستر متکی به مشاهده، توصیف و تفسیر ویژگی‏ها و کیفیت بصری و تجسمی با اتکا به مؤلفه‏های فرایند معنازایی در نظریة زبان کریستواست. مؤلفه‏های ذکرشده را تبادل امر نمادین، امر نشانه‏ای و بینامتنیت تشکیل می‏دهند. بهره از روش تحلیل محتوای کیفی و رویکرد هرمنوتیکی نشان...

روان ناخودآگاه جمعی انسان‌ها متشکل از کهن‌الگوهایی است که از طریق انتخاب‌ها، آئین‌ها و رفتار آنها در قالبی نمادین بازتاب می‌شود. یکی از رسانه‌هایی که می‌تواند با بازتاب این نمادها عرصۀ تبلور کهن‌الگوهای روان ناخودآگاه باشد، معماری و از مهم‌ترین کهن‌الگوها، کهن‌الگوی مادر است. بیانمسئله: مادر برای جنس مذکر بار نمادین بیشتری دارد. براساس آرای یونگ، مادر برا...

حوزۀ فرهنگی کردستان سرزمین نخستین آیین‏ها و نظام‏های انتزاعی است که در نخستین طلیعه‏های خود با ویژگی زنانه و ارج مقام الهۀ مادر پیوند خورده است. جایگاه زن در کردستان دو وجه متناقض دارد؛ در ادبیات و نظام اجتماعی کنونی تا حدی شاهد نظام و ایدئولوژی مردسالار هستیم، اما زمانی که ریشه‏های آیینی و مذهبی فرهنگ کُرد را مطالعه می‌کنیم، با شواهد مربوط به نظام مادرسالاری و تقدس الهگان و به‌تبع آن جایگاه معن...

آداب و سنن هرمزگان مانند تمامی آیین‏ ها و آداب و رسوم­ ها، سرشار از نمادها و نشانه ‏هایی است که درک و دریافت آن مستلزم شناخت باورها، عقاید و فرهنگ عامیانه‏ ی بومیان این منطقه و در نتیجه آشنایی با هویت ملی است. رنگ در کنار زیبایی‏ ها و ویژگی‏ های روانی خاص خود، از عناصر بصری مهم و تأثیرگذار در آیین ازدواج بومیان هرمزگان است که در آداب و رسوم و آیین‏ های این منطقه نمود ویژه ‏ای دارد. مطالعات کتاب...

در این مقاله، ابتدا ققنوس در اساطیر جهان اجمالاً بررسى مى‏شود و نقش این پرنده در ادبیات فارسى کهن و معاصر مورد بررسى و رمزگشایى قرار مى‏گیرد و نیز وجه نمادین این پرنده اسطوره‏اى مشخص مى‏شود. سپس با تحلیل نمونه‏اى از ظهور این پرنده در ادبیات جهان، در داستان ققنوس نوشته رمان‏نویس انگلیسى، "سیلویا تانزد وارنر" به شباهت‏ها و تفاوت‏هاى این پرنده با آنچه در ادبیات ایران آمده، پرداخته مى‏شود.

   در لایة پنهانی اسطورة زال و رودابه، مانند اساطیر هم­سان مصری و ایرانی آن، بیانی نمادین نهفته است. زال و سیمرغ، معادل خورشیدند و نماد خدا- قهرمان غول­آسا. رودابه مظهر ایزدان مرتبط با آب و ماه و نماد ناخودآگاهی و بی­تمایزی اولیه است. هر سه شخصیت، مانند نمونه­های ازلی­شان جاودانه می­شوند. اسطورة زال و رودابه سرشار از دوگانگی­هایی است که میل به اتحاد و تعالی دارند و برای نمونه، می­توان از استحال...