در حوزه اندیشه دینی ادله متعددی برای اثبات ضرورت دین ارائه شده است. این مقاله به بازگفت منطقی و بررسی این ادله از دیدگاه حکیمان شیعه - ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا - می پردازد. این حکیمان پنج برهان بر ضرورت دین اقامه کرده اندکه عبارتند از: مدنیت، سعادت، هدایت، معرفت و عنایت. در میان این برهان ها، برهان مدنیت مورد اتفاق همه است و با باور به مدنی بالطبع بودن انسان، او را نیازمند اجتماع و سپس قانون...

زن از دیدگاه دین مقدس اسلام موجودی مستقل، با اراده، انتخاب گر و دارای شخصیت حقیقی و حقوقی است. و از ارزش و مقام انسانی برابر با مرد برخوردار است. خداوند متعال در آیات قرآن کریم زنان را هم چون مردان مخاطب اوامر و وعده های خود قرار داده است واین نکته را روشن می سازد که هر دو از یک ذات و گوهر آفریده شده اند و برای هر دو پاداش و کیفرهایی در آخرت خواهد بود. زنان می توانند با رعایت دستورات و اوامر ال...

مسایل اخلاقی از جمله مسایل نظری و عملی اند که با انسان در جهت رسیدن به سعادت ارتباط دارند. از این رو به طور عمده در معرض آراء و نظرات مختلف قرار می گیرند. اظهار نظرهای مختلفی در جهان اسلام توسط متفکران پیرامون این مسئله صورت گرفته است. یکی از این متفکران، ابوالحسین القاسم بن محمد بن مفضّل معروف به راغب اصفهانی است. آراء و نظرات ایشان در باب این مسئله در این پایان نامه مورد بحث و بررسی قرار گرفته...

عبودیَت از ریشه عبد و به نظر بسیاری از لغت شناسان به مفهوم خضوع است. و در معانی متعددی چون اطاعت و فرمانبرداری از خداوند و پرستش او استعمال می شود. در این پژوهش عبودیت از منظر امام علی علیه السلام، بررسی شده است.علم و آگاهی، خردورزی، توبه و استغفار، تزکیه و تهذیب نفس و تقوا برخی از عوامل گرایش به عبودیت محسوب می شود. عبودیت، موانع بازدارنده نیرومندی دارد که آدمی را، در صورت غفلت، در دام خود گرفت...

نجات بخشی ادیان اصطلاحی است غالباً ناظر به معنای رستگاری اخروی؛ سخن بر سر آن است که از نظر ادیان آسمانی چه کسانی می توانند از آتش دوزخ رهیده، اجازۀ ورود به بهشت را کسب نمایند. آیا این ادیان تنها پیروان خود را اهل سعادت و بهشت می دانند یا برای پیروان دیگر ادیان نیز سهمی از بهشت قایل اند؟از گذشته های دور رویکرد پیروان هر یک از ادیان در این مسئله عموماً رویکردی منحصرگرایانه بوده است؛ ارباب ادیان، هر...

یکی از مهم ترین شاخصه های سبک زندگی اسلامی که در سعادت و کمال دنیوی و اخروی انسان حائز اهمیّت است،  اخلاق می باشد که در دو حیطه اهتمام به فضایل اخلاقی و اجتناب از رذایل اخلاقی ترسیم شده است. جستار پیش رو با رویکرد تطبیقی بایدها و نبایدهای اخلاقی را در سبک زندگی از منظر قرآن و امام حسین(ع) مورد مداقه قرار داده است و در این باره به مهم ترین شاخصه های اخلاقی در سیره علمی و عملی(ع) امام حسین(ع) اشار...

امید در قرآن و روایات، حالتی نفسانی است که فرد امیدوار را به تلاش جدی وادارد. امید در زندگی دنیوی و اخروی نقش­های شگرفی دارد. در قرآن و روایات نیز فرد با امید به نصرت الهی، به آرامش در زندگی و تربیت خود دست می­یابد. در این نوشتار به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از آیات و روایات، ضمن بیان مفهوم شناسی از امید و شناسایی انواع آن، با توجه به شاخصه­های امید و جایگاه آن در تربیت به تحلیل تربیتی ام...

انتظار مسلمانان از حکومت چیست؟ آیا این انتظار را حکومت‏های غیر دینی نمی‏توانند برآورده کنند؟ به دیگر سخن، حکومت دینی چه اقداماتی انجام می‏دهد که حکومت‏های غیر دینی به آن اهتمام نمی‏ورزند؟ پاسخ به این پرسش درگرو توجّه به برداشت‏های مختلف از «سیاست» است. به طور کلی می‏توان برداشت‏های مختلف از سیاست را در «مکتب قدرت» و «مکتب هدایت» طبقه بندی کرد. در مکتب قدرت، غایت دولت امور دنیوی است، اما در مکتب ...

حیات طیبه، حیات حقیقی انسانی است که حیات دنیوی با همه گسترده­گی­اش بستر آن، و حیات اخروی با جاودانگی و اهمیتش تبلور این حیات حقیقی است. این حیات اصیل و حقیقی، واقعیتی ورای حیات ظاهری است که در همین دنیا حاصل می­شود. حیات طیبه برخاسته از مرتبه بالای روح انسانی است. انسان مؤمن در سیر متعالی و تعالی معنوی خویش که تولدی بعد از تولد می­یابد، به افاضه الهی از دل ایمانش مؤید به روحی می­شود که حیات طیب...

در این پژوهش به بررسی فضایل اخلاق فردی در سوره قصص پرداخته شد. از داستان حضرت موسی (ع) و سایر افراد مطرح در سوره، نکات بسار مهمی در بُعد اخلاق فردی قابل برداشت است. از نکات اخلاقی استنباط شده از اعمال موسی (ع) می­توان به فضایلی همچون اخلاص در نیت، شکرگزاری، شجاعت، امیدواری و دعا را نام برد. از فضایل اخلاقی سایر افراد مطرح در داستان، می­توان به رازداری مادر و خواهر موسی (ع) که سال‌ها راز او را کت...