امروزه گردشگری، جایگاه خاص در اقتصاد کشورها داشته و نقش فعال و مؤثری را در ارتقای ساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها به خصوص کشورهای در حال توسعه دارد. در ایران با وجود فراهم بودن زمینه های مناسب تاریخی- فرهنگی و جاذبه های طبیعی برای جذب گردشگر در شهرها هنوز در طرح های فضایی - کالبدی شهری توجه چندانی به نقش گردشگری و آثار مختلف آن بر توسعۀ شهری لحاظ نشده است. شهرستان کرمانشاه به عنوان بزرگ...

رشدروزافزونشهرهامتأثرازرشدجمعیتو مهاجرت،منجربهساخت و سازهایبدونبرنامهو تغییراتزیادساختارفضایی،به خصوصتوسعهفیزیکی شهرهادرمکان هاینامساعدشده است که هدایت آگاهانه و ساماندهی اساسی را می طلبد. از این رو، پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از مدل anp در رویکری تلفیقی با سیستم اطلاعات جغرافیایی توان اکولوژیکی شهرستان ارومیه را برای توسعۀ شهری در ارتباط با 10 معیار اصلی (منابع آب، مخاطرات طبیعی، شکل ز...

بیش از چهار دهه از تجربه اولین طرح های توسعه شهری در ایران می گذرد و طی این سال ها هر چه به دوران اخیر نزدیکتر می شویم، عدم تحقق و به اجرا نرسیدن این طرح ها و معضلات و مشکلات ناشی از عدم اجرای آنها بیشتر خودنمایی می کند و راه حلها و سازوکارهای اجرای طرح های توسعه شهری چه به لحاظ مفاهیم و روش ها و مبانی در تهیه و چه به لحاظ ابزارها و مکانیزم ها در اجرا، مورد توجه قرار می گیرد. تجارب گذشته جهان ...

در عصرحاضر، نگرش توسعه پایدار در اغلب کشورهای دنیا، حاکم بر برنامه ریزی و مدیریت شهری است. اگر بخواهیم از این دیدگاه به شهر بیاندیشیم ناگزیر باید معیارها و ساختاری را طراحی و برنامه ریزی کنیم که با ملاک های توسعه پایدار هماهنگ تر باشد. توسعۀ اقتصادی، حفظ محیط زیست، حفظ منابع طبیعی و مقولۀ انرژی از ارکان مهم توسعه پایدار هستند که تحت تأثیر زیرساخت های شهری و به خصوص شبکه های تأسیسات شهری قرار دا...

رشد جمعیت و گسترش شهری در دهه های اخیر در شهر مراغه باعث تغییر پوشش/ کاربری زمین در اطراف شهر شده، به طوری که مساحت شهر از 350 هکتار در سال 1353 به حدود 1799 هکتار در سال 1390 رسیده است. شناخت عوامل مؤثر در گسترش شهری و مدل سازیِ تأثیر آنها در مدیریت و برنامه ریزی شهری ضروری است. عوامل تأثیرگذار را می توان به دو دستة متغیرهای بیوفیزیکی و اجتماعی- اقتصادی تقسیم کرد. با توجه به قابلیت های مدل رگرس...

مهم‌ترین رخداد تاریخی، که در پرتو آن رشد شهرنشینی و طبقه‌بندی اجتماعی ایران تحت ‌تأثیر قرار گرفت، انقلاب‌ مشروطه است. طرح مفاهیم جدیدی از جمله دولت ـ ملت، تأسیس مراکز آموزشی جدید با هدف توسعۀ دولتی آموزش نوین، تأسیس نهاد قانون‌گذاری و وارد شدن برخی گروه‌‌های اجتماعی به‌ عرصۀ کنش‌گری مدرن با هدف توسعۀ حوزۀ عمومی، شأن تاریخی پیدا کردن اجتماع، و رشد تاریخ‌نگاری توده‌ها و گروه‌‌های خاموش جامعه بر ا...

در چند دهۀ اخیر، حکمروایی خوب شهری به عنوان یکی از شاخه های استراتژی توسعۀ شهری (cds) در جهان مطرح شده است. در این رویکرد، کمبودهای رویکرد متداول به مدیریت شهری (دستور از بالا، صرفاً تکنوکرات و محافظت از ساختار قدرت موجود) نشانه گرفته می شود؛ بنابراین، در شهر نیز به طور مشخص، برقراری حکمروایی خوب، مورد تأکید قرار می گیرد و معیارهایی برای خوب شدن حکمروایی در نظر گرفته می شود. هدف از انجام این پژو...

یکی از زمینه‌‌‌‌های ناپایداری توسعۀ شهری به‌ویژه در کشورهای در‌حال‌توسعه، گونه‌‌‌‌ای از سکونت خارج از ضوابط و مقررات رایج موسوم‌به اسکان غیر‌‌‌‌رسمی است که همواره به‌مثابۀ یک چالش مدیریت و برنامه‌ریزی شهری مطرح بوده‌است. با مطرح‌شدن توسعۀ پایدار شهری در دهۀ 1980 و لزوم توجه به همۀ ابعاد وجودی شهر (اعم‌از زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی) به‌عنوان پایه‌‌‌‌های توسعۀ پایدار شهری، مطالعات سکونتگاه‌‌‌‌...

امروزه توسعۀ‌ فیزیکی بی‌رویه و ناموزون شهری، آثار و پیامدهای متعددی را برجای گذاشته و شهرها را با مسایل و معضلات خاصی روبرو نموده است. ساخت و سازهای غیرمجاز، همجواری‌های نامناسب در کاربری‌ها، آلودگی‌های زیست محیطی و به هدر رفتن زمین‌های کشاورزی، تخریب اکوسیستم‌های طبیعی و گسترش به سمت پهنه‌های آسیب‌پذیر شهری از نظر مخاطرات محیطی از قبیل دره‌های سیلابی، دامنه‌های ناپایدار، حریم رودخانه‌ها و... ن...

برنامه­ریزی کاربری اراضی شهری به چگونگی اختصاص نواحی به کاربری­های مختلف می­پردازد. در طول چند دهه گذشته توسعۀ اختلاط کاربری، تبدیل به یک الگوی برنامه­ریزی مهم در کشورهای پیشرفته شده است و به عنوان یک جزء کلیدی در توسعۀ هوشمند و شهرسازی نوین مطرح گردیده است. اختلاط کاربری­ها، هنگامی به بهترین نحو کار می­کند که تحت یک برنامۀ اندیشیده شده، توسعه یابد. در این زمینه سامانۀ اطلاعات جغرافیایی به علت ...