این بررسی در پی بازکاوش علل رخداد موج یخبندان سخت و گستردۀ آذرماه 1382 ایران است. برپایۀ مطالعات پیشین، علت ایجاد و دوام این موج یخبندان شدید، حاکمیت سامانۀ فشار زیاد سیبری معرفی شده است. برای این منظور از داده‌های شبکه‌ای دمای کمینه ایران، داده‌های شبکه‌ای فشار تراز دریا و سری‌های زمانی الگوهای پیوند از دور نیمکره شمالی استفاده شده است. بر پایۀ نمایه‌های آغاز، پایان و دوام موج سرما و با لحاظ گ...

ارتباط زمینی میان ایران و مصر مدت­ها پیش از دورۀ هخامنشی برقرار بود. در زمینۀ برقراری ارتباط دریایی نیز پیش از دورۀ هخامنشی تلاش­هایی توسط فراعنۀ مصر صورت گرفته، ولی به دلایل مختلفی این تلاش­ها ناکام مانده بود. با فتح مصر توسط کمبوجیه (529-522 ق.م)، در سال 525 ق.م این کشور تحت تابعیت شاهنشاهی هخامنشی درآمد. پس از مرگ کمبوجیه، داریوش اول (522-486 ق.م) با شکست­دادن گومات مغ به پادشاهی رسید. داریو...

در خرداد 1389 منطقه خاورمیانه توسط توفند حاره ای موسوم به فت مورد تهاجم قرار گرفت که خساراتزیادی را به سواحل کشور عمان، پاکستان و به مقدار کمتر بر سواحل جنوب شرقایران وارد ساخت[1]. هدف این پژوهش واکاوی چگونگی پیدایش چرخند فت و تعیین مسیر حرکت آن براساس قاعده کشش و رانش، به همراه سنجش اثرات آن بر دو فراسنج بارش و دما است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با استفاده از واکاوی نقشه‌ها...

برای تحلیل شرایط سینوپتیکی بارندگی دور? 21 تا 26 تیر ماه1378 نقشه های هوای روزانة ساعت صفر گرینویچ سطح زمین، 850، 700 و 500 هکتو پاسکال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. روی نقشه های هوا، موقعیت و جابجایی سیستم های هوایی از قبیل سیکلون ها، آنتی سیکلون ها، جبهه ها و امواج بادهای غربی مشخص شدند. نتایج نشان داد که گسترش و نفوذ سیستم کم فشار مونسون از سمت جنوب و جنوبشرق و سیستم های پرفشار مهاجر از...

خلیج فارس داراى موقعیت جغرافیایى برجسته‏ اى است. شرایط طبیعى از جمله کمى عمق، شورى آب و تبخیر زیاد از یک سو و ارتباط محدود با آبادی هاى آزاد جهان از طرف دیگر باعث برقرارى اکوسیستم ویژه‏اى گردیده که مجموعه حیاتى داخل خلیج فارس و سواحل آن را شکل مى‏ دهد. خلیج فارس از گذشته ‏هاى دور تا کنون به عنوان یکى از مهمترین مناطق استراتژیکى جهان محسوب مى‏ شود. منطقه خلیج فارس یک واحد ژئوپلتیکى مى‏ باش...

خلیج فارس داراى موقعیت جغرافیایى برجسته ‏اى است. شرایط طبیعى از جمله کمى عمق، شورى آب و تبخیر زیاد از یک سو و ارتباط محدود با آبادی هاى آزاد جهان از طرف دیگر باعث برقرارى اکوسیستم ویژه‏اى گردیده که مجموعه حیاتى داخل خلیج فارس و سواحل آن را شکل مى ‏دهد. خلیج فارس از گذشته‏ هاى دور تا کنون به عنوان یکى از مهمترین مناطق استراتژیکى جهان محسوب مى‏ شود. منطقه خلیج فارس یک واحد ژئوپلتیکى مى‏ باش...

در این مقاله نقشه­های وزش رطوبتی تراز دریا و 850 هکتوپاسکال و ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال و فشار تراز دریا برای پنج مورد بارش بالای صد میلیمتر استان بوشهر ترسیم و بررسی گردید. بررسی نقشه­های وزش رطوبتی نشان داد که منابع تأمین رطوبت اینگونه بارش­ها مناطق حاره­ای شرق آفریقا، اقیانوس هند، دریای عرب و خلیج عدن، دریای سرخ، دریای عمان و خلیج­فارس می­باشد. مسیرهای ورود رطوبت به منطقه نیز عمد...

مطالعه‌ی تغییرات اقلیمی و شناسایی متغیرهای مختلف آب و هوایی (ازجمله بارش) کمک شایانی به پیش‌بینی این‌گونه متغیرها می‌کند. بیان ارتباط سیگنال‌های بزرگ مقیاس اقلیمی ـ مثل دمای سطح دریا (SST) ـ و متغیرهای مهم هیدرولوژیکی ـ مثل بارندگی ـ ازجمله تحقیقات صورت گرفته در سال‌های اخیر است. در این نوشتار روشی نوین با عنوان K_Meansاصلاح شده برای خوشه‌بندی ارائه شده است. برای بررسی کارایی مدل پیشنهادی از...

در منطقه دهسرد واقع در جنوب غرب استان کرمان و در زون ماگمایی سنندج- سیرجان دایک های متعددی رخنمون یافته اند. این دایک ها به طور عمده استوک گرانیتوئیدی سیاه کوه و سنگ های آهکی بخش جنوبی و فلیش های ژوراسیک بخش شمالی را قطع نموده اند که بر این اساس آنها به دو دسته دایک های شمالی و جنوبی تفکیک می شوند. دایک ها از لحاظ ترکیبی از انواع حدواسط و اسیدی هستند. دایک های حدواسط در منطقه شمالی شامل مونزودی...

تسونامى یک پدیده طبیعى است که نمى‏ توان از وقوع آن جلوگیرى نمود و به عنوان یکى از مهم ترین بلایاى اقیانوسى در جهان مطرح مى‏ باشد. دراین مجموعه ضمن ارائه تعریفى از آن، انواع و علل رخداد آن را مطرح نموده و با توجه به توزیع جغرافیایى‏ اش در اقیانوس‏ها و مکان‏هاى تحت تاثیر سابداکشن سعى شده مکان‏هاى خاص معرفى شوند و با توجه به نتایج تخریبى‏ اش، به وسیله پیشنهاداتى تلاش شده از طریق اطلاع رسانى در شنا...