در الهیات، ما بیشتر با رویکردهای کلامی و فلسفی و راه‌یابی به عالم ربوبیت از طریق عقل و نقل مواجه هستیم. اما برخی از الهی‌دانان این رویکرد را ناکارامد دانسته، الهیات را با رویکرد عرفانی و اشراقی به پیش می‌برند. این رویکرد در همة ادیان طرفدارانی دارد و بر این باور است که الهیات صرفاً تبیین و توصیف آموزه‌های الهیاتی و در مرحلة بعد اثبات آن از طریق عقل و نقل نیست؛ بلکه مقصد و مقصود، شناخت و نیل به ج...

هدف: هدف از انجام این پژوهش، تقریر، مقایسه و ارزیابی الهیات سلبی در حوزة معرفت‌شناختی صفات الهی در اندیشة موسى بن میمون(متولد 530 ق/ 1135 م)، ‌الهی‌دان برجستة یهودی و آیت‌الله دکتر محمد صادقی تهرانی(۱۳۰۵-۱۳۹۰ ش)، قرآن‌پژوه معاصر بود. روش: پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به تحلیل عقلانی این دو دیدگاه پرداخته است. یافته‌ها: به باور این دو شخصیت، نه تنها صفات ثبوتی ذاتی الهی، بلکه حتی وجود الهی ن...

چکیده اهمیت تبیین مفاهیم الهیاتی در مسیحیت به عنوان یکی از ادیان بزرگ جهان و همچنین لزوم بهره-گیری از آن در عرص? مطالعات تطبیقی در زمین? مفاهیم الهیاتی بر کسی پوشیده نیست. پایان نام? حاضر را شاید بتوان مدخلی دانست برای ورود به قلمرو مضامین الهیاتی. در فصل نخست این اثر یک بررسی اجمالی از تاریخ الهیات مسیحی با رعایت تقدم و تأخر زمانی بعمل آمده است و در هر کجا که با عاملی مواجه شده ام که باعث ا...

بی‌گمان الهیات عهد جدید برخلاف الهیات قرآن کریم (که برتوحید بنا نهاده شده است)، مبتنی بر آموزه تثلیت است. این آموزه بر سه اقنوم مجزا، یعنی پدر، پسر و روح القدس مبتنی است. پدر در الهیات مسیحی همان روح خداوند است که ضرورتاً الهی است و روح‌القدس حقیقتاً خود خداست. پسر، عیسی مسیح است که برای رستگاری و نجات بشریت آفریده شده است. این سه اقنوم در میان متکلمان و متألهان مسیحی مبتنی بر نوعی چندخدایی و یا ...

کارل بارت متأله نوارتدوکسی مسیحی، یکی از تأثیرگذارترین الهی‌دانان مسیحی سدۀ بیستم میلادی است. رهیافت الهیاتی بارت یکی از سه سنت حوزۀ الهیات جدید مسیحی و معیاری برای آن به‌شمار می‌آید. وی را در مسیحیت انحصارگرا دانسته‌اند و الهیات او را میانۀ سنت پلورالیستی جان هیک و شمول‌گرایی کارل رانر قرار داده‌اند. از مباحث الهیات مسیحی، در بحث نجات‌شناسی بر انحصارگرایی بارت تأکید شده است. مقالۀ حاضر با روش ...

دو جنبش اسلام سیاسی و الهیات آزادی بخش به عنوان جنبش هایی هویت طلب مذهبی در واکنش به ظلم، استبداد و فقر کشورهای جهان سوم شکل گرفتند. اندیشمندان این جنبش ها عمدتاً از روحانیونی هستند که معتقدند دین دارای بعد اجتماعی است و منحصر به امور فردی نیست. فرد دین دار دارای مسئولیت اجتماعی است. دین از ما می خواهد در برابر ظلم سکوت نکنیم و باید برای آزادی و رفع ظلم قیام کرد و ساختارهای وابسته به سرمایه داری...

در مقدمه  مقاله پس از بحث واژه شناسی  به ظهورمدرنیته و عوامل دخیل در پیدایش تفکر مدرن مختصرأ اشاره  خواهد شد. در این باره به دیدگاه رایج درباره عامل اصلی پیدایش دوره  مدرن یعنی اندیشه دکارت اشاره می شود. درادامه به چالش های مدرنیته با مسیحیت بویژه آیین کاتولیک اشاره خواهد شد. همچنین به سیر تاریخی واکنش های آیین کاتولیک به مدرنیته پرداخته می شود و گفته خواهد شد که چرا الهیات جدید نتوانست در بستر...

این مقاله به تحلیل رابطة اخلاق و الهیات در تفکر لویناس می‌پردازد. لویناس با مطرح کردن مساله «همان» و «دیگری» در فلسفه خود، اخلاق را پایه فلسفة اولی یا الهیات خویش قرار می‌دهد. او با تفسیری غیر هستی‌شناختی از خدا و تلقی خدا به عنوان «دیگری مطلق»، ذهنیت انسان و تصور نامتناهی  را شالودة اخلاق می‌سازد و الهیات را  وارد عرصه اخلاق می‌کند. به زعم این فیلسوف الهیات باید از بستر رابطة چهره به چهره انسا...

الهیات محیط زیست یک معرفت میان­رشته­ای است که سعی دارد با استفاده از متون دینی راه­حل­های معرفتی و بنیادین را در زمینۀ بحران­های زیست­محیطی ارائه کند. در این مقاله سعی شده است تا با جریان­شناسی الهیات بوم­شناختی مسیحی، مدل­های مختلف موجود در مورد نسبت خداوند و طبیعت نقد و بررسی شود. جریان­های انجیلی بر این نکته تأکید دارند که با رصد دقیق کتاب مقدس می­توان خداباوری مسیحی را نه عاملی برای تخریب م...

این نوشتار در پی توضیح امکان بهره­گیری از روش­شناسی­های پست مدرن در الهیات است. انجام این مهم ضمن سه گامِ توضیح زمینه­های­ نظری حاکم بر دیدگاه­های مخالف با امکان چنین بهره­گیری­‌هایی­، بررسی چندوچون وقوع آن با توجه به ادبیات «الهیات پست مدرن» و، نهایتاً، اقامه استدلال مبنی بر صحت معرفت شناختی امکان بهره­گیری­هایی از این دست تعقیب گردیده است. در واپسین گام، که بخش نهایی هسته نظری نوشتار را عرضه می...