دیوان اشعار منسوب به امام علی، علیه‌السّلام، تاج آثار ادبی جهان عرب، سرشار از آموزه­های اخلاقی، تعلیمی و عرفانی است که بسیاری از شاعران و ادیبان مسلمان سعی داشتند تا با توجه به میزان درک و توانایی خود از این دیوان و آموزه­های آن خوشه‌چینی کنند و در مراحل گوناگون زندگی، آن را به کار بندند. شیخ اجل سعدی شیرازی، شاعر نامدار پارسی زبان، از جمله مریدان تفکر آن حضرت، توانسته­است بهره­مندی شایسته و درخ...

آثار ادبی از دیرباز منعکس کنندة ارتباط و تعاطی فرهنگی جوامع بوده است . میزان این تأثیر متقابل به نوع آثار و دانش و آگاهی صاحبان اثر بستگی دارد. گلستان سعدی که نمونة مثالی هنر کلامی فارسی در حوزة نثر و نظم به شمار میرود به لحاظ محتوا نیز مجموعة بی نظیری از مضامین نغز است که حاصل ذوق ، علم و تجربة صاحب آن است . با تسلّطی که سعدی بر زبان و ادب عربی دارد، بدیهی است که از آثار ادب عربی متأثر شده باشد...

الملخص إنّ للنصوص الإسلامیة تأثیرًا کبیرًا على الأدب الفارسی بحیث تظهر آثارها فی مختلف أنحاء هذا الأدب الفاخر. ومن بین هذه النصوص، للقرآن الکریم والحدیث الشریف ونهج‌البلاغة أکبر الأثر وأروع البصمة. وفی هذا الصدد، حاول العدید من الأدباء والکتاب والشعراء الفرس استخدام تعالیم هذه النصوص الغنیة المثریة ولا سیما نصوص نهج‌البلاغة نظرًا إلی مکانتها البلاغیة المرموقة، واستیعابها للقضایا الدینیة والاجتماعی...

«امر به معروف و نهی از منکر» در ادبیات ما بس از جایگاه ویژه ای برخوردار است و بیشتر شاعران و نویسندگان پارسی زبان به این موضوع توجه داشته اند؛ از جمله شاعر بلند آوازه قرن هفتم مصلح الدین سعدی شیرازی که اوج آثار وی بوستان و گلستان بوده است. اساس این تحقیق بر تحقیقات کتابخانه ای و فردی صورت گرفته است، در فصل اول چند سطر هر چند کوتاه در تعریف از سعدی شاعر عبرت آموز گفته شده است سپس در فصل دوم به ک...

سعدی فرمانروای ملک سخن است، چراکه علاوه بر گلستان و بوستان در غزلسرایی نیز جزء سرآمدان شعر فارسی است. آشنایی سعدی با حکایت‌پردازی سبب شده است که بعضی از غزل‌های او رنگی روایی به خود بگیرند. این مقاله بر آن است که ساختار غزل‌های روایی سعدی را مورد بررسی قرار دهد و الگوهای روایتگری او را نشان دهد. این پژوهش - که با رویکرد روایت‌شناسانه اجرا شده است- نشان می‌دهد که الگوهای غزلیات روایی سعدی شامل ت...

چکیـده خاقانی از بزرگترین شاعران و قصیده سرایان ادب فارسی به شمار می رود. او در کنار قصاید غرّا و مطنطن به تصنیف غزلیات نیز، همت گماشت. عزم خاقانی در غزلسرایی، او را در جرگه پیشگامان غزل عارفانه قرار داد. چندی پس از او، سعدی، شاعر بلند آوازه و نام آور فارسی، علاوه بر نوشتن دو اثر جاودان گلستان و بوستان، غزلسرایی را نیز وارد مرحله نوینی از حیات خود کرد و در واقع، غزل عاشقانه را به کمال رسانید. هد...

راه پیموده مولوی در زندگانی، با آنچه سعدی در حیات، پشتِ سر گذاشته، فرقِ فراوان دارد. سعدی در همه عمر، درویشانه زیست و درویش از دنیا رفت، حتّی مراحلِ مسلّمِ هستیِ او: تولّد، زناشویی، فرزندان، و سرانجام تاریخِ مرگِ او، روشن و مسلّم نیست، همه با شاید و باید و ممکن است چنین باشد، گزارش شده است. امّا در زندگانی مولوی، گوشه تاری نیست. در میانِ خانواده خویش و مریدانِ مطیع و فرمانبرانِ فراوان، چنان که شایسته، شأن و م...

چکیده طنز در شعر و نثر فارسی همواره کاربرد داشته و پیشینه ای دیرینه دارد و شاعران و نویسندگان به ویژه زمانی که نمی توانسته اند آزادانه عقاید و افکار خود را بر زبان آورند در پوشش کنایه و طنز سخن می گفته اند؛ سعدی نیز در روزگار خود که دوره فساد و پریشانی ناشی از حمله مغول است زبان طنزآمیز را وسیله ای برای انتقادات اجتماعی از مفاسد و معایب و ویژگی های ناپسند اخلاقی مردم روزگار خود قرار داده که م...

پوشکین پدیدۀ فوق‌‌العاده‌ای در ادبیات روسیه و حتی جهان است که در آثارش ایده‌‌های جهانی می‌‌درخشند. هیچ‌کس مانند پوشکین توانایی مبدل شدن به انسان دیگر ملل و این‌چنین موثق از زبان او حرف زدن را ندارد. این ویژگی پوشکین در توصیف فرهنگ و نابغۀ بزرگ ایران، سعدی، آن‌قدر زیاد است که در سال 1824 میلادی و پس از چاپ منظومۀ فوارۀ باغچه‌سرای، با سرلوحه‌‌ای از سخنان سعدی، شاهزاده شالیکوف، ناشر مجلۀ دامسکی ژو...