اندیشه وحدت وجود، از اندیشه های اساسی عرفان نظری اسلامی بوده و ابن عربی و مولانا از قلل رفیع آن هستند. موضوع این مقاله ربط و نسبت میان این سه است. این نوشتار از دو بخش تشکیل شده است: در بخش اول که در این شماره عرضه می گردد و قسمت اعظم مقاله را تشکیل می دهد،  چیتیک (نویسنده مقاله) پس از اشاره به معنا و ساختار لغوی وحدت وجود، اجمالی از تاریخچه آن را در میان صوفیه از قرن دوم تا زمان ابن عربی ذکر م...

نیمی از جمعیت هر جامعه را زنان تشکیل می دهند؛ بدین ترتیب در توانمندی و توسعه هر جامعه نقشی تعیین کننده دارند. زنان قرن حاضر در تمام زمینه های جامعه حضور داشته اند؛ به گونه ای که دیگر نمی توان رد پای آن ها را نادیده گرفت. در این میان، نقش زنان در عرصه های هنری نیز روز به روز در حال افزایش است؛ به طوری که شاهد حضور پررنگ زنان هنرمند در نمایشگاه تجلی احساس طی سالیان متمادی بوده ایم. با توجه به اهم...

در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی مفهوم و کاربردهای تعبیر نور سیاه در ادب عرفانی پرداخته می شود. قلمرو این پژوهش شامل ادبیات عرفانی پارسی و نیز متون عرفانی عربی می شود. در این متون به دو کاربرد متفاوت و شاید متضاد از تعبیر «نور سیاه» بر می خوریم: یکی نور ذات الهی و دیگری نور ابلیس. بیشتر موارد کاربرد این تعبیر را در مفاهیمی مرتبط با معنای نخست شاهد هستیم. برای سیاهی یا تاریکی نور ذات د...

با بهره برداری از دستگاه عرفانی ملاصدرا که مبانی نهایی وی نیز هست، می توان به بازبینی و بازتعریف مفاهیم فلسفی و تلطیف آن ها پرداخت. بر اساس این دیدگاه که همان نظریة وحدت شخصی وجود است، تشکیک در وجود جای خود را به تشکیک در مظاهر می دهد و به جای جعل، تجلی مطرح می شود. همچنین، تمایز دوطرفه جای خود را به تمایز احاطی می دهد و با نگاه جدیدی به ماده و صورت، حرکت جوهری در وجود جای خود را به حرکت جوهری ...

نجم الدین رازی یکی از عارفان قرن هفتم هجری است.مهمترین کتاب او مرصادالعباد ، به زبان فارسی و در مورد تصوف و سلوک است. این کتاب از نظر سبکی به آثار قرن ششم ماننده تر است. عرفان نجم الدین رازی مابین دو مکتب تصوف عابدانه و تصوف عاشقانه می باشد.او راه رسیدن به حقیقت را شریعت و طریقت می داند.عقیده او بر این است که شناخت خدا با شناخت نفس حاصل می شود.آفرینش انسان از سایر موجودات و حتی فرشتگان متمایز ا...

با توجه به نظرات ابن سینا و ابن عربی عشق در مراتب گوناگون هستی از ضعیف ترین درجه وجود تا قوی ترین مرتبه آن یعنی واجب الوجود ساری و جاری است. همه موجودات در عشق خداوند سهیم، به عشق غریزی عاشق و به خیر مطلق شایق اند. عشق اقسام متفاوتی دارد که در یک تقسیم بندی کلی عشق آدمی به دو نوع تقسیم می شود، عشق حقیقی یا عشق به خدا و عشق مجازی یا عشق به چیزهای دیگر. همه عشق ها در واقع عشق به خداست و عشق به ما...

این که آثار روحی و جسمی دعا چیست؟ نمادهای ظاهری و باطنی دعا چه گونه در ما و در جهان تجلی می یابد؟ نشانه هایی که دعا و ارتباط با خدا در وجودمان ایجاد م یکند چیست؟ چه نقطه ها و ارتباطاتی در جهان وجود دارد و به ارتباط موجودات با خدای جهان اشاره دارد؟ در کل آن چه به همه عواملی که یاد خدا و خواستن حاجت ها را از او یادآوری می کند، مورد بررسی و تحقیق قرار داده ام تمامی نمادها و نشان ههای ظاهری و ب...

کتاب اصلی تیلیش، که از زمان تدریس در ماربورگ نگارش آنرا آغاز کرده بود، در طی چند سال کامل شد و با عنوان الهیات سیستماتیک در سه جلد (بترتیب 1951- 1957- 1963) به طبع رسید. برجسته ترین مزیت این کتاب روش تضایف ‏‎‎‏‏‎"method of correlation"‎‏ آن است که از الهیات گفتگویی می سازد میان عقل کاوشگر انسان و حقایق وحی که به واسطه ایمان حاصل می شود اولی می پرسد و دومی پاسخ می دهد. گفتگوی موجود در الهیات سیس...

فلسفه موسیقی شاخه ای از فلسفه است که با نگاهی عمیق و بنیادین به مسائل و پرسش های مطرح در هنر موسیقی و تجربه موسیقایی افراد می پردازد. با توجه به این نکته، در این نوشتار، به بررسی چگونگی فرآیند رشد و ظهور احساس در موسیقی با توجه به سه دیدگاه رایج در این موضوع یعنی تجلی، احساس و تحریک پرداختیم. موسیقی یکی از انتزاعی‏ترین و غیر‏تقلیدی‏ترین هنرها محسوب می‏شود که قدرت برانگیختن و القای احساسات مختلف...

آنچه با عنوان مطالعه و تحقیق پیرامون تاریخ و ماهیت هنر دینی و اسلامی انجام شده از جهاتی قابل تامل است. کم رنگ بودن نگاه اثباتی، رویکرد ابژکتیو به هنر اسلامی و عدم توجه به جهش های تاریخی هنر اسلامی در این مطالعات خودنمایی می کند. از این رو پایان نامه حاضر با بررسی موضوع از حیث غایت به دنبال رفع نقایص مذکور بوده است، ضمن آنکه هنر را از دریچه غایت دیدن مزایای خوبی نیز دارد. اول اینکه پرسش از غایت ...