اگرچه ازدواج و بستن پیوند زناشویی را اولین و مهم‌ترین گام در ساختن نهادی می‌دانند که «مقدس»‌اش می‌خوانند، اما به‌نظر می‌رسد که تقدس زندگی خانوادگی از پس هرم نفسهای متبرک و ذهنهای افسانه‌ساز حاصل نمی‌شود. این گزارش، به‌گونه‌ای فریاد تمامی دخترانی است که والدینشان طی قرون متمادی با پنهان شدن در پشت شعار «خانواده مقدس» اولین هم‌آغوشی آنها را یا به گزاف‌ترین قیمت فروخته‌اند و یا طعم بدنهای بکرشان ر...

اسطوره‌ها نیرومند و پایدار هستند، می‌توانند با تغییر شکل در سخت‌ترین شرایط نیز به حیات خود ادامه دهند و در قالبی دیگر زنده و فعال بر جای بمانند. بسیاری از مسائل تصوف نظیر آداب و رسوم، قصّه‌ها و داستان‌های متون ادبی عرفانی، از اسطوره گرفته شده­اند یا اسطوره در آنها به­گونه‌ای تأثیر نهاده است. وجود اساطیر کهن در برخی آداب صوفیه، نشانة سازواری و انسجام این اندیشه‌ها با تعالیم صوفیّه است. به­منظور تب...

تا پیش از عصر مشروطیت، معشوق شعر فارسی، غالباً با سیمایی کلّی، مبهم، فاقد هویت عینی و غرق در هاله‌ای از تقدس و رازناکی در شعر شاعران تجلی می‌یافت. اما از عصر مشروطه با ظهور گفتمان‌ های تازه؛ از جمله توجه به جایگاه زن و فردیت او در عرصه‌ی جامعه و خانواده، ماهیت معشوق دگرگون شد و چهره‌ای ملموس و عینی یافت. آن معشوق رازآمیز، آرمانی و آسمانی، مبدل به معشوقی زمینی و این جهانی شد با جلوه‌های مادی و محس...

چکیده به نظر برخی از محققان و نقادان شبه قاره،‌‌ در میان انواع ادبی منظوم اردو، «مرثیه» یک نوع ادبی به‌شمار می‌‌رود که از مرثیة عربی و حتی فارسی مستقل است. درحقیقت، نوحه‌خواندن در سوگواری کسی که از دنیا رفته، در بین تمام ملت‌‌ها، وجود داشته و دارد؛ و البته بر اساس تفاوت‌‌های فرهنگی ملت‌‌ها ابراز این تأثرات نیز متفاوت است. در ادبیات فارسی و اردو، مرثیة شهدای کربلا به‌دلیل تقدس دینی شکل خاصی به ‌...

طلاق، به­خصوص در جوامعی چون ایران که همچنان قائل به تقدس نهاد خانواده است، نه صرفاً به‌عنوان قبحی اخلاقی بلکه عامل خسران برای زنان انگاشته می‌شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که این تصور در برخی موارد تنها کلیشه‌ای بی­پایه؛ و لذا نیازمند بازنگری اساسی است. تحولات ساختاری جوامع در گذار از وضعیت سنتی به مدرن، به تغییراتی گسترده در سطح ارزش‌های حاکم بر جامعه می‌انجامد. از جمله مهم­ترین این ...

«شمایل‏شناسی» از منظر نشانه‏شناسی یکی از روش‏های مطالعات هنری اســت که در قرن بیستم به آن توجه شده است. این مقاله با تأکید بر آرای اروین پانوفسکی به مطالعة تطبیقی شمایل‏های حضرت مریم با مفهوم آیات قرآنی می‏پردازد. هدف کلی آن خوانش شمایل‏شناسانة نقاشی‏های مریم(س) در دورة رنسانس و رمزگشایی از زبان تصویری قرآن در رابطه با زندگانی آن حضرت است. مقالة حاضر درصدد پاسخ‌گویی به تطبیق ویژگی‏های شمایل‏شنا...

اسطوره حاصل تفکر، اعتقاد و اندیشۀ بشر و یکی از عناصر اصلی سازندۀ فرهنگ و هویت ملل است. جوزف کمپل اسطوره‌ شناس آمریکایی، برای تمام اساطیر جهان الگو و ساختاری یگانه ارایه می‌دهد. پژوهش حاضر، با روش توصیفی،  تحلیلی و مروری و بر مبنای الگوی کمپبل به این نتیجه رسیده است که رمان کلیدر با زیرساخت حماسی ساختاری مشابه با الگوی جهانی اسطورۀ قهرمان دارد. الگویی که بر مبنای آن گل‎محمد قهرمان کلیدر قهرمان ا...

بررسی تاریخ واژه شناسی قرآن، ما را از اهمیت موضوع نزد دانشمندان اسلامی ، آگاه می گرداند. در این بررسی، سیر تطور واژه شناسی قرآن و اسباب آن، معلوم می گردد. تقدس کلام الهی؛ دور شدن از دانش لغت عربی؛ بروز تخصص های لغوی؛ و رقابت بین علمای لغت، از مهم ترین اسباب تطور دانش مفردات قرآن است. فهم صحیح قرآن به فهم دقیق واژگان آن وابسته است. این پژوهش در پی نشان دادن میزان تأثیر واژه شناسی بر فهم و تفسیر...

پرستش و تقدس از زمان های دور تاکنون در بین اقوام و گروه های مختلف وجود داشته و جایگاه ویژه ای بین ادیان گوناگون داراست . یکی از نمونه های کنش دینی که در کیش ها و مذاهب گوناگون جهان درباره ی آن سفارش بسیار شده ، زیارت است . زیارت در ایجاد تمرکز و چشم انداز اجتماعی– فرهنگی بهره و سهم به سزایی دارد . زیارت ، امروزه به سبب ویژگی های ساختاری و کارکردی که دارد ، دامنه ی گسترده ای از کنش های بسیاری از...

امروزه شاهد آنیم که بافت های تاریخی شهرهایمان کارایی و توان خود برای انطباق با نیازهای روز را از دست داده، بهانه ای را در اختیار سودجویان قرار می دهند که تحت عنوان "به روز نمودن" به انجام عملیات سریع و تخریبی در آنها بپردازند. اقداماتی که در زمینه بهسازی و نوسازی آنها شکل می گیرند نیز یا صرفاً کالبدی_فیزیکی و یا با نگاهی تقدس گرایانه و توجه صرف به مسئله حفاظت و عدم مداخله می باشند. بدین ترتیب تن...