چکیده این پژوهش با هدف بررسی بیشترچهره ی ابلیس در قرآن و معارف اسلامی و چگونگی تحول شخصیت او از منفی به مثبت در آثار برخی عرفای مسلمان ایران انجام شده است.همچنین به بررسی وریشه یابی عوامل این امر ومعرفی آرای نظریه پردازان ابلیس ستایی و دفاع از ابلیس درعرفان می پردازد. بررسی چهره ی ابلیس در متون عرفانی نثر فارسی از قرن سوم تا هفتم هجری می تواند نمایان گر چگونگی تحول اندیشه ی اسلامی –ایرانی و...

اندیشه نجات بخشی در جهان بینی زردشتی جایگاهی ارزشمند دارد. این باور در مـتنهای زردشتی میانه عـموماً با واژه سوشیـانت (-sao?iiant)، مطرح میشود. در گاهان، که اصیل ترین و قدیمی ترین بخش اوستا است، سوشیانت، مفهومی عام و بدون ارتباط با فرجام جهان را در برمیگیرد و به شخصی که صرفاً برای نجات بشر می آید دلالت نمیکند . از میان یشتها، فروردین یشت و زامیاد یشت دو یشتی هستند که این اندیشه در آنها مطرح و تا ح...

دراین رساله ، اندیشه نجات بخشی و پایان کار جهان و مطالب مربوط بدان از دیدگاه آئین زردشتی و با استناد به متون دینی: کتاب اوستا، متون فارسی میانه و متون روایتی زردشتی بررسی شده است. در لابلای متون بررسی شده سعی برآنست که چهره نجات بخشان، ویژگیهای آنان و نشانه های ظهور ، قیام، حرکت ، پایان کار آنها، به انجام رسانیدن رستاخیز و تن پسین و تصویری از جهان آرمانی پایانی که با آمدن آخرین موعود (سوشیانس) ...

در دورۀ محمدرضا شاه باستان‌گرایی شدید حکومت و تبلیغ اندیشة شاهنشاهی دیده می شود. شاه و اطرافیانش تصمیم گرفتند تا از سرمایة نمادین یعنی همان اندیشۀ باستان‌گرایی بیش‌ترین بهره را ببرند. یکی از این اقدامات، تغییر مبدأ تقویم شمسی کشور از هجری به شاهنشاهی با مبدأ سلطنت کوروش بود. هدف پژوهش حاضر بررسی روند تغییر مبدأ تقویم شمسی از هجری به شاهنشاهی در دورۀ پهلوی دوم و در پی رسیدن به پاسخی مناسب به سؤا...

 تقویم های دوره ی اسلامی نمونه های خطی بی نظیری هستند که با توجه به  و یژگی های  صوری و  محتوایی از مجموعه های ارزشمند و قابل توجه  در هنر اسلامی است. این تحقیق در پی پاسخ  به این سوال است که سیر تحول و تغییر صوری و محتوایی تقویم ها ی دوره ی اسلامی چگونه است و چه رابطه ای میان تقویم های عصر حاضر و نمونه ها ی کهن آن در دوره ی  اسلامی وجود دارد. به همین جهت نمونه های تقویمی را از میان اسناد خطی د...

چکیده توجه به گناه و گناهکاری تقریبا در همه ی ادیان اعم از قدیم و تاریخی، شرقی و غربی به چشم می-خورد. دین زردشتی نیز در این زمینه عقاید و تعالیمی را مطرح کرده است. تحقیق حاضر به گناهان مختلف انسان در دین زردشتی اعم از گناهان اخلاقی، گناهان آیینی، گناه در برابر عناصر، گناه در برابر حیوانات و غیره و همچنین مجازات و تاوان آنها می پردازد. علاوه بر این نشان می دهد که در دین مورد بحث گناهکار شدن برا...

شناخت گاهشماری ، مستلزم شناسایی پدیده های نجومی و برخی ارکان و مفاهیم مرتبط با گاهشماری است. در بخش اول این تحقیق ، شب و روز، ساعت و گاهشماری شبانه روز، هفته ، ماه و انواع آن فصول و سال در تقویمهای مختلف تشریح شده و از هریک تعریفی ارائه شده است. بخش دوم تحقیق تحت عنوان گاهشماری های پیش از گاهشماری زرتشتی نام گرفته است. در بخش سوم جشن های مهم در تقویم زرتشتی و گاهشماری عرفی و وهیژکی ، اعمال کبیس...

افسانة مشهور مرگ یزدگرد یکم (399-420 م) آشکارا ساخته و پرداختۀ بزرگان و موبدان زردشتیِ دورۀ ساسانیان بود که با ترجمة خدای نامه و با کمک تاریخ نویسان عرب و ایرانی روزگار اسلامی بر آن آگاهی یافتند. طبق اجزای داستان مزبور مردم مرگ یزدگرد را خواست خداوند و اسب را فرشتة خداوند برای کشتن یزدگرد و برای رهانیدن آن ها از بیدادگری های وی دانستند. پرسش این است که چرا در دورۀ ساسانیان چنین داستانی دربارۀ مر...

تقویم مهریه به نرخ روز از جمله مسائلی است که در گذشته وجود نداشته است. به وجود آمدن پولهای اعتباری و کاهش ارزش آنها ، سبب شد تا مسأله جبران ارزش پول به عنوان راهکار در جهت حفظ ارزش پول در دیون مالی نظیر مهریه مطرح شود. تبصره ماده 1082 قانون مدنی، نمونه ای از این راهکار است. اگرچه عده ای از فقها تقویم مهریه را مشروع نمی دانند، اما در مقابل عده ای دیگر آن را مشروع دانسته و عده ای نیز قائل به مصال...

مقاله حاضر در خصوص یکی از کتیبه های خصوصی به خط و زبان پهلوی ساسانی در هند است. کتیبه های دوره ساسانی به دو گروه قابل تقسیم هستند. یکی کتیبه های سلطنتی و بزرگان به الفبای کتیبه ای یا منفصل که بیشتر مربوط به نیمه نخست شاهنشاهی ساسانی هستند و گروه دیگر کتیبه های خصوصی، مزارنوشته و وقفی و یادگارنوشته، که به خط پهلوی ساسانی متصل نوشته شده اند و مربوط به اواخر دوره ساسانی و سده های نخستین اسلامی در ...