جزء و کل مفاهیم بسیار آشنایی در زندگی روزمره هستند که فرد از نخستین سال های زندگی قادر به شناسایی و کاربرد آنها است. متافیزیک دانان از دیرباز به بحث هایی چون انواع کل ها، رابطه جزء و کل و ... پرداخته اند. لیکن بحث نظام مند درباب جزء و کل در اواخر قرن نوزدهم در نوشته های فرانتس برنتانو پدیدار شد. تلاش های برنتانو توسط شاگردان وی اشتومپف ، تفاردوفسکی و هوسرل پی گرفته شد. رویکرد منطقی به مباحث جزء...

اصول کلی حقوقی مطابق با اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری یکی از منابع شکلی حقوق      بین الملل را تشکیل می­دهد. از نگاه حقوق بین الملل به دشواری  می توان تصویری واضح از این منبع حقوقی ترسیم کرد. به­راستی مقصود از اصول کلی حقوقی چیست و چه نقشی در ساخت امروزین حقوق بین الملل ایفا می‌کند؟. مقاله حاضر با طرح این پرسش تلاش دارد تا رابطه  این منبع حقوقی را با اصل حاکمیت بررسی کند. فرض مقاله آن است ...

مقاله حاضر به موضوعِ رمضان در سفرنامه‌های حج ابراهیمی می‌پردازد که از طریق آن می‌توان به بررسی تجربیات گذشته و حال سفر‌های حاجیان ایرانی پرداخت. جهت بررسی موضوع فوق، با مطالعه تحلیلی- مقایسه‌ای، سفرنامه‌های حج ابراهیمی ایرانیان، در دو گستره زمانی (با تأکید بر ماه مبارک رمضان) و مکانی (جغرافیای سفر حج) در مسیرهای سنتی و امروزین آن، در دو دوره قبل و بعد از «انقلابِ صنعت حمل‌‌و‌نقل مسافر و کالا» مو...

زبان مجموعه ای از نشانه هاست که برای پیام رسانی به کار می رود. برای آنکه این پیام ها میان فرستنده و گیرنده به راحتی انتقال یابد، گاهی با نشانه هایی همراه می گردد تا گیرنده همان پیامی را دریابد که مورد نظر فرستنده است. یکی از این نشانه ها در زبان عربی و فارسی، «تأکید یا توکید» نامید می شود و بر اساس نقش های ششگانه ای که یاکوبسن (jakobsen) برای ارتباط کلامی بیان می کند، خود را بیشتر در نقش ترغیبی...

مفسران مسلمان بر اساس میزان پایبندی به ظواهر آیات و روایات گوناگون و یا رهیافت اصول گرایان در تفسیر کلام خداوند، در تفسیر عرفانی و تأویل آیات، مواضع مختلفی را برگزیده اند. وجود نسخ، تشابه و صعوبت، در برخی از آیات قرآن، نمایانگر نقش بسزای تأویل در فهم باطن آیات است. در میان تفاسیر قرآنی، محور تفاسیر عرفانی بر تأویل استوار است.     این نوشتار ضمن اشاره به تاریخ تطوّر معنای لغوی تأویل، به بررسی مفه...

تنوع و تکثر الگو های سکونت معاصر و غفلت از الگوهای بومی، بازخوانی زبان الگوی خانه ایرانی و همسازی آن با انگیزه ها و نیازهای ساکنان را ضروری ساخته است. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی تنش های رفتاری-مکانی در گونه های مسکن و رفع آنها از طریق بازنگری در سازمان فضایی و الگوهای مکان-رفتار است. پس از تعریف زبان الگو و عناصر ساختاری-معنایی آن، 20 نمونه از خانه های سنتی دوره قاجار و 20 نمونه از خانه های ویل...

ابن عساکر (د. 571 ق) دانشمند نامدار مسلمان، همانند دیگر دانشمندان مسلمان، برای یافتن علم و گردآوردی مواد مورد نیاز پژوهش‏های خویش، بیش‏تر سرزمین‏های پهناور اسلامی را درنوردید. بهره‏گیری از مکاتب مختلف علمی و حوزه‏های گوناگون در سرزمین‏های متفاوت اسلامی، نه فقط مدیون نبود مرزهای امروزین، بلکه مدیون همت دانشمندانی بود که کسب علم را در چین، و صید دانش را حتی در دل منافق و دشمن، از واجبات دینی خود ...

در دو ده? گذشته، جامعه ما تحولاتی را به خود دیده و از باریکه راه هایی عبور کرده و به همین دلایل، برای ذهن هنرمند موقعیتی فراهم کرده است؛ که می توان آن را فرصتی تکرار نشدنی، از موقعیت های بشری نامید. نظیر چنین موقعیتی را، یک هنرمند اروپایی یا آمریکایی اساساً نمی شناسد. زیستن، در متن این دوران پرالتهاب، می تواند؛ و باید که هنرمند این مکانی را در نوک پیکان پرگشایی های بکر اندیشه و خیال قرار دهد. تح...

با توجه به کاربرد دو اصطلاح «درایه الحدیث» و «فقه الحدیث» در مباحث و علوم مربوط به حوزة حدیث، و مشاهدة خلطهایی که در کاربرد این دو اصطلاح بین دانشمندان این فن واقع شده است، این مقاله درصدد ایضاح این دو اصطلاح با توجه به کاربرد هر یک از آنها در تاریخ حدیث است. این امر با مروری بر تحول کاربرد «درایه الحدیث» در سه مقطع تاریخی از عصر ورود حدیث تاکنون، و مقایسة آن با معنای امروزین «فقه الحدیث» تبیی...

در کلیت رساله ی حاضر در پی آن هستیم مفهوم رضا در اندیشه و آرای جمعی از عرفای اسلامی و قرآن و احادیث مورد تبیین دقیق قرار دهیم. یک از مهم ترین بحران های انسان امروزین گرفتار شدن در اصل رفاه طلبی و نارضایتی مداوم از وضعیت موجود است. با این وجود شاهدیم در فرهنگ ایرانی اسلامی ابعاد فراوانی از دقت نظر در اصل رضایت مشاهده می شود که تا حدود زیادی با بازخوانی و تفسیر دقیق می تواند الگویی برای عصر امروز...