طی دهه های اخیر وقوع مخاصمات داخلی رو به افزایش است. یکی از طرفین این نوع مخاصمات، گروههای شورشی و مسلح معارض هستند که بعضاً هم ممکن است ماهیت تروریستی داشته باشند. این گروهها در بیشتر موارد خود را پایبند به هیچ گونه مقرراتی ندانسته و به راحتی قواعد و مقررات بشردوستانه را نقض می نمایند.این در حالی است که از منظرحقوق بشردوستانه حاکم بر مخاصمات داخلی، طرفین این نوع مخاصمات، یکسری تکالیف وتعهداتی ر...

مقدمه: «ضرورت نظامی» از جمله مفاهیم به کار رفته در اسناد حقوق بشردوستانه بین¬المللی است. مفهومی پرکاربرد و در عین حال مبهم و غیر شفاف که عدم وضوح معنایی و تبیین نشدن حدود و ثغور آن، موجب بروز و ظهور چالش¬ها و آسیب¬های فراوان در عرصه مخاصمات بین¬المللی و نیز مخاصمات داخلی شده است. این مسئله که «کدام ضرورت» و «با چه کم و کیف» و «با تشخیص کدام متولی»، از جمله مهم¬ترین مسائل چالش برانگیز و مشکل¬ساز...

برچیدن تأسیسات نفت و گاز دریایی یکی از مسائل پیچیده صنعت نفت و گاز عصر حاضر به شمار میرود که دربرگیرنده مسائل حقوقی، اقتصادی، سیاسی و زیستمحیطی گستردهای است. اگرچه این مسائل همواره در صنعت نفت و گاز جهان دارای اهمیت بودهاند، بااینحال، از اواسط دهه 1980 که تولید از میدانهای نفت و گاز دریایی رو به افول گذاشت، ابعاد مختلف آن به چالشی جدی برای دولتهای میزبان و شرکتهای نفتی تبدیل شده است. این نوشتار...

زیرساخت‌های انرژی از منظر اقتصادی و اجتماعی اهمیت بسزایی برای کشورها دارد. وقوع مخاصمات مسلحانۀ بین‌المللی، این زیرساخت‌ها را در معرض تخریب و یا اختلال قرار می‌دهد. با توسعۀ فناوری، این زیرساخت‌ها با تهدیدات نوین سایبری نیز روبه‌رو شده است. بنابراین، حمایت‌های حقوقی بین‌المللی و حقوق بشردوستانه از این تأسیسات ضرورت بیشتری پیدا می‌کند. این حمایت‌های حقوقی به موجب حقوق بین‌الملل بشر و حقوق بشردوس...

مفهوم «مداخله بشردوستانه» حاکی از تفوق یافتن اصلِ مترقی‌«عدالت» بر اصل کلاسیک «حاکمیت» کشورها است. طبق این مفهوم، در صورت وقوع جنایت‌های فاحش حقوق بشر از سوی حاکمان ستمگر، حق حاکمیت آنها مخدوش شده و بنا به شرایطی، «مداخله» در امور داخلی آنها تجویز می‌گردد. بر این اساس، با وقوع جنایت‌های گسترده حقوق بشری در سال‌های پس از جنگ سرد در رواندا، یوگسلاوی، سومالی و...، جامعه بین‏المللی نسبت به «فرهنگ حق...

توسعه و گسترش روزافزون فناوری­های جدید موجب تغییرات عمده­ای در روش­ها و شیوه­های جنگ دریایی و عملکرد متخاصمین شده است. مین دریایی از ابزار و شیوه‌های خاص جنگ دریایی است که از تحولات حقوق بین‌الملل و پیشرفت فناوری­های جدید­تأثیر پذیرفته و طیف وسیعی از حقوق بنیادین و موضوعات اخلاقی را مطرح کرده است که ضروری است، چالش­های به­کارگیری آنها از منظر حقوق جنگ مین دریایی مورد توجه قرار گرفته شود. کنوانس...

ظهور و گسترش سریع شرکت های نظامی و امنیتی خصوصی را می توان به عنوان چالش جدید حقوق بین الملل معاصر تلقی نمود. از آن جا که اغلب این شرکت ها عمده فعالیت های خود را در زمان مخاصمات ارایه می نمایند، حقوق بین الملل بشردوستانه بر آن ها قابل اعمال بوده و این عوامل خصوصی ملزم به رعایت قواعد و تعهدات ناشی از آن می باشند. بر اساس کنوانسیون های ژنو و پروتکل اول الحاقی به آن و سایر اسناد بین المللی، وضعیت ...

در حقوق بین­الملل معاصر یکی از مهمترین و چالشی­ترین موضوعات، «مداخله­ی بشردوستانه» است. نقض فاحش و سیستماتیک حقوق بشر در بسیاری از موارد به نوعی دلیلی برای مداخله تلقی شده است. دو دیدگاه در این عرصه با یکدیگر رویارویی می­کنند که در قضیه­ی مداخله بشردوستانه در «لیبی» نیز همین دو نظر مقابل یکدیگر قرار گرفت. دیدگاه نخست با ابتناء بر اهمیت حاکمیت، مداخله را جز با مجوز شورای امنیت و یا در قالب یک مو...

چکیده به دنبال وقوع حادثه 11 سپتامبر جرج بوش رئیس جمهور آمریکا از عبارت جنگ علیه ترور نام برد. در گذشته واژه جنگ به منازعه ای اطلاق می شد که دو وجه آن را دو دولت تشکیل می دادند؛ در حالی در جنگ علیه ترور، یک طرف منازعه، دولت نیست، بلکه یک بازیگر غیردولتی محسوب می شود. در آغاز، دلیل اطلاق این واژه برای افکار عمومی جهانیان خیلی روشن نبود، اما بعدها با حمله به افغانستان و عراق و همچنین برپا شدن باز...

راهزنی دریایی در سواحل سومالی،  شاخ آفریقا، خلیج عدن و اخیراً خلیج گینه در آفریقای غربی در سال‌های اخیر با توجه به گستردگی بحران وارد بر تجارت جهانی و تهدید امنیت و ایمنی دریانوردی، در صدر توجه جامعه بین‌المللی و به ویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفته است. در این راستا قطعنامه‌های شورا، حوزه قواعد مضیّق حقوق بین‌الملل راجع به راهزنی دریایی را توسعه بخشیده‌اند، به طوری که جامعه بین‌المللی ...