فناوریهای پیچیدة دوران مدرن که تمامی گسترههای حیات انسانی را درنوردیدهاند، به حوزه روابط میان واحدهای نظام بینالمللی، بهویژه در بعد تهدیدها، جنگها و منازعات نیز رسوخ کردهاند و بر پویشهای جاری در درون و میان جوامع تأثیر نهادهاند. در حال حاضر، فناوریهای اطلاعات و ارتباطات نقش تعیینکنندهای در نظام بینالمللی ایفا میکنند. در همین چارچوب، سؤال پژوهش حاضر این است که آیا و تا چه اندازهای سه رویکرد ...

حقوق­دانان، به طور سنتی و با تکیه بر اصل نسبی بودن قراردادها، اعتقاد به عدم گسترش آثار موافقت­نامه­ داوری به اشخاص ثالث دارند. این در حالی است که در بسیاری از داوری­های بین­المللی، نظریات متنوع و گوناگونی جهت پذیرش توسعه­ قلمرو شخصی صلاحیت داوری به اشخاصی که موافقت­نامه­ داوری را امضا ننموده­اند، مشاهده می­شود. قاعده­ استاپل به عنوان عنصر اصلی تشکیل‌دهنده­­ «نظریه­ استاپل در توسعه­ قلمرو داوری»...

petrolea lex را می توان با اجمال و تسامح، نوعی «حقوق نفت» ترجمه کرد. بانیان این نظریه بر این باورند که الگوهای رایج قراردادهای نفتی و رویه های متداول در معاملات نفتی و همچنین آرای داوری های بین المللی مربوط به پرونده های اختلافاتی که موضوع آن ها با قرارداداها و پروژه های نفتی پیوند داشته است، مجموعه ای از اصول حقوقی و رویه های عرفی مشترک به وجود آورده اند که به طور اختصاصی در صنعت نفت کاربرد دا...

مراجع قضایی بین‌المللی – به خصوص دیوان بین‌المللی دادگستری – به عنوان معتبرترین نهادهای رسمی بررسی و تبیین قواعد حقوقی، عملکردشان همواره گنجینه‌ای ارزشمند در قلمرو شناسایی و احراز قواعد حقوق بین‌الملل عرفی بوده است. در این عرصه، به­ویژه چند دهه اخیر، متأثر از تحولات ناشی از رشد و توسعه مفاهیم انسانی و اصول بشردوستی در جامعه بین‌المللی، رویکرد رویه قضایی بین‌المللی نیز – در فرایند شناسایی قواعد ...

: تحولات در روابط بین‌الملل و مناسبات جهانی بر روی حقوق بین‌الملل تأثیر گذارده و مفاهیم متعلق به این حوزه را نیز دچار تحول کرده است. ازجمله «پناهندگی به نمایندگی‌های دیپلماتیک» که در خارج از قلمرو تحت حاکمیت دولت‌ها صورت می‌گیرد، یکی از موضوعات حقوق دیپلماتیک به‌عنوان بخشی از حقوق بین‌الملل است که در شرایط متفاوتی همواره رخ داده و رفتار دولت‌های سرزمینی را در مقابل آن به محک زده است. گرچه اعطای...

در این مقاله جنگ 22 روزه غزه از منظر نظام حقوق بشر تحلیل شده است. حقوق بشر در طول مخاصمات مسلحانه به‌عنـوان مکمـل موازین حقوق بشردوستـانه قـابل اجـرا است. حال از آن‌جا که رژیم صهیونیستی معاهدات حقوق بشری متعددی را تصویب کرده، اقدامات وی در جنگ اخیر غزه مشمول تعهدات آن براساس معاهدات مزبور و قواعد عرفی بین‌المللی است. حقوق بشر، شامل حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مدنی و سیاسی است و بنابر گزارش‌ه...

این مقاله از یک سو در مقام معنایابی و برگشایی مفاهیمی است که در عرصه سیاست خارجی در سند چشمانداز بیست ساله، تصریح شده است و از سوی دیگر در پی ارائه راهبردی بهینهای است که در روابط بینالمللی و محیط پیرامونی ایران بتواند اهداف سند را در این میدان ناهموار و پر از سنگلاخ محقق سازد، به همین دلیل با نگاهی که عمدتاً بر منافع ملی متمرکز بوده است استراتژیهایی نظیر: توسعه محوری و اقناعسازی، یافتن متحدین ر...

در نظام حقوق  بین‌الملل فرد در چارچوب قواعد اولیه صاحب حق بوده و دولت‌ها در برابر فرد تعهدات اولیه‌ای را به‌ویژه در زمینة حقوق بشر و حقوق بشردوستانه پذیرفته‌اند. در صورت نقض این تعهدات، بر اساس قواعد خاص معاهده‌ای و نیز قواعد عام مسئولیت  بین‌المللی، از جمله قاعدة عرفی جبران خسارت، تعهد به جبران خسارت دولت مسئول در برابر فرد نیز استقرار می‌یابد. آرای دیوان بین‌المللی دادگستری و طرح مسئولیت بین‌...

یکی از مباحث مهم حقوق بین‌الملل خصوصی اسلام، بحث تابعیت و نوع رابطه «شخص» و «دولت اسلامی» است؛ رابطه ای که به موجب آن «شخص» عضو «جمعیت» این دولت محسوب شده، حقوق و تکالیفی برای او ایجاد می‌شود. اگرچه مبنای تابعیت در حقوق عرفی را رابطه شخص و دولتی معیّن تشکیل می‌دهد و محدوده آن را مرزهای جغرافیایی و قراردادی تعیین می‌کنند؛ ولی در قوانین و مقررات اسلامی، تابعیت معنا و مفهوم گسترده‌تری دارد و مبنای ...

از شروع دوران فعالیت و پرتاب اشیای فضایی در تاریخ، معمولاً در زمان رفت و برگشت شی ء فضایی، این شیء علاوه بر  قلمرو دولت پرتابگر، از  قلمرو هوایی دولت های دیگر نیز عبور می کرده است. این پدیده هم اکنون نیز وجود دارد، مخصوصاً زمانی که پرتاب شی ء فضایی در نزدیکی مرزهای کشورهای همسایه اتفاق می افتد. حقوق بین الملل با موضوع عبور شی ء فضایی از قلمرو دولت های غیرپرتابگر چگونه برخورد کرده است؟ آیا دولت ها...