« قصیده ی عینیه ی » [1]شیخ الرئیس ابو علی سینا و «نی نامه ی » [2]مولانا جلال الدّین محمد رومی از این جهت که هر دو بیان کننده ی هبوط روح انسانی از عالم ملکوت و مجّردات به کالبد تیره ی انسانی هستند شباهت هایی دارند . امّا از آن جهت که ابن سینا به مسأله نگاهی عقلانی؛ و خشک و فلسفی، امّا مولانا نگاهی دردمندانه و عاشقانه و از سر سوز دارد از هم متفاوتند . ابن سینا روح انسان را واردی ارجمند می داند و به ...

مترجم و شاعر سوری، محمد الفراتی(1880-1978م) «نی‌نامه» مولوی را به زبان شعر ترجمه نموده است. وی با وجود آشنایی با زبان فارسی گاه در فهم، دریافت و انتقال استعاره و کنایه موجود در زبان مولوی موفق نبوده است. لذا این جستار با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، سعی دارد به بررسی و ارزیابی دریافت معنایی استعارات و کنایات موجود در نی‌نامه، توسط محمد الفراتی بپردازد که در پی آن برای مخاطب روشن می‌گردد با وج...

با گسترش مرزهای دانش، نظام مفهومی ما نیز تغییر می کند. دو شیوه برای این تغییر وجود دارد. یکی مواجهه مستقیم با پدیده ها و تجربه کردن و یادگیری این مفاهیم از طریق اکتساب از محیط پیرامون و دیگری ترکیب مفاهیم موجود و خلق مفاهیم جدید. اسامی مرکب جلوه بروز و کارکرد فرایند ترکیب در هر زبان است.در اسامی مرکب، هسته توسط جزء بعدی که توصیفگر است تعدیل و تحدید می شود. در واقع توصیفگر باعث تمایز اسم هسته از...

با در نظر گرفتن معناهایی که اهل لغت و مفسرین از معنای تأویل و تفسیر عرفانی ارائه داده اند و همچنین با نگاه اجمالی به چگونگی روند شکل گیری زبان استعاری در تفسیر آیات قرآن، به معرفی تفسیر کشف الأسرار و عقاید کلامی و فقهی نویسنده آن پرداخته ایم و با توجه به نوبت سوم تفسیر او که تأویلات را در برگرفته و مطابق با بر داشتهای صوفیانه و ذوقی ای وی از آیات مربوط به زندگی پیامبران است، به گزارش تأویلات می...

این مقاله پژوهشی است درباره ی «ساختار استعاری حکمتهای نهج البلاغه» که به منظور شناساندن هرچه بهتر شیوه خاصّ کلام استعاری امام علی(ع) انجام گرفته است. از آنجا که امام از نامداران و سخنوران کم نظیر اندیشه و فرهنگ اسلامی است، به نظر می رسید آن گونه که شایسته جایگاه ومنزلت کلام اوست، اثراو از لحاظ علم زبانشناسی مورد بررسی دقیق قرارنگرفته است، این جانب به عنوان ادای دینی به پیشگاه جامعه ی فرهنگی و...

با توجه به جایگاه ویژه ی استعاره در شعر سپهری، چگونگی عملکرد داریوش شایگان در برگرداندن استعاره ها و انتقال تصاویر نوین شعر سهراب به زبان فرانسه، مورد بررسی قرار گرفته است. در این پایان نامه تلاش بر این بوده است که به سوالات زیر پاسخ داده شود: - داریوش شایگان چه رویکردی را برای ترجمه ی استعاره در شعر سهراب برگزیده است؟ - با توجه به یکسان نبودن گستره ی تعریف استعاره در زبانهای فارسی و فرانسه...

پژوهش بر روی صدق و کذب پذیری و معناداری استعاره ها، که امروزه به پژوهشی کانونی در حوزه ی معناشناسی تبدیل شده است، از پرسش های جدی در قلمرو مطالعات ادبی به حساب می آید. این مسئله، از اصلی ترین و بنیادی ترین مسائل در گفتمان سنتی شعر و ادبیات نیز به شمار می آید و متفکرین اولیه ی مسلمان نیز، هم در گفتمان بلاغی و هم در گفتمان های دینی و سیاسی- اجتماعی از آن سخن گفته اند. از این رو، با توجه به اینکه ...

مقالۀ حاضر بر اقسام «مضاعف‌سازیِ[1]» کامل در زبان فارسی (شامل مضاعف‌سازیِ کاملِ محض[2]، مضاعف‌سازیِ کاملِ میانی[3] و مضاعف‌سازیِ کاملِ پایانی[4]) متمرکز می‌شود و ویژگی‌های نحوی و معناییِ برون‌دادِ این فرایندهای واژه‌سازی را در الگوهای متفاوت و متعدد مورد بررسی قرار می‌دهد. تحلیل الگوهای موردنظر در چارچوبِ نظریۀ جدیدِ «دوگان‌سازیِ ساخت‌واژی[5]»، موسوم به رویکردِ MDT (اینکلاس و زُول[6]، 2005)، انجام گرفته است ...