مباحث مربوط به باستان شناسی و میراث فرهنگی سهم بسیار ناچیزی در نظام آموزشی مدارس کشور دارند. همین سهم اندک نیز به صورت سنتی و شفاهی ارائه گردیده که منجر به کم­رنگ شدن این مضامین و عدم علاقه در بین دانش آموزان گردیده است. هوشمندسازی مدارس و استفاده از تکنولوژی­های فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) که زمینه را برای بصری شدن نظام آموزشی مهیا می­کند، می­تواند تاثیر شگرفی در جایگاه باستان شناسی در نظ...

از وظایف اصلی موسسه جغرافیای دانشگاه تهران بررسی و پژوهش درباره مسائل جغرافیائی مربوط به ایران است. بواسطه ارتباط نزدیک جغرافیا با بسیاری از علوم طبیعی و انسانی و احتیاج مبرم جغرافیا به مواد خام سایر علوم برای بیان کیفیت چونی و چرایی جغرافیائی هنوز معرفت ما درباره جغرافیای ایران ناچیز است. جغرافیای ایران در انتظار پیشرفت علوم زمینی از زمین شناسی تا باستان شناسی مسائل تاریک وناشناخته بسیار دارد....

مخروط افکنه ورامین که شرایط مساعد زیست بوم آن مرهون شعب جاجرود است، بخشی از منطقه گسترده مرکز فلات ایران می باشد که از دیرباز مورد توجه انسانها بوده است. خاک ورامین در اثر رسوبات جاجرود آنچنان حاصلخیز است که پیشه غالب مردمان این ناحیه کشاورزی بوده و بدلیل مرغوبیت این خاک، سفال نیز از اواخر دوره روستانشینی اولیه (نوسنگی) یکی از مصنوعات اصلی و خوش ساخت بومیان بوده است. روستای احمدآباد وسط که به د...

تأثیر عناصر و پدیده های جغرافیایی بر انسان و زندگی او فراوان است. این تأثیرات را می توان حداقل بر جذب و دفع گروههای انسانی، نوع و شکل سکونتگاه، محوطه های استقراری و جابه جایی آن، میزان بهره وری از منابع طبیعی، جمعیت و … مشاهده کرد. در ایـن مقـاله سعی شده است تا بر اساس بررسیهای باستان شناسی ـ که در حوزه زهک سیستان صورت گرفت ـ به نقـش جغرافیا و به خصوص هیدرولوژی در شکل گیری و نابودی تمدنهای مخت...

اندیشه ی سیاسی به هرگونه روایت اندیشمندانه از امر سیاسی قطع نظر از آن که برچه بنیادی استوار باشد، اطلاق می گردد. اندیشه سیاسی با طلیعه زندگی بشر آغاز می شود اما در هر دوره متناسب با سطح پیشرفت فرهنگ به گونه های متفاوت بروز می کند و هدف آن حفظ بقای انسان و جامعه است. اندیشه ی سیاسی به صورت الگوهای رفتاری در جامعه نمودار می شود و در ادبیات سیاسی، کلام سیاسی، فلسفه سیاسی، هنر سیاسی و ... جلوه می ی...

مهروبان از بنادر باستانی سواحل خوزستان است که نقش ویژه ای در تجارت دریایی بین المللی داشته است. گذشته از اشاره های منابع تاریخی، شواهدی چون خرده سفالینه های موجود در سطح شهر مهروبان، از رواج فعالیت های تجاری دست کم از روزگار ساسانیان در این بندر خلیج فارس وجود دارد. در منابع تاریخی اسلامی در حد فاصل قرون 3 تا قمری از مهروبان به عنوان بندری در زیر سایۀ رونق سیراف، و پس از زلزله و سقوط سیراف، به ...

ژئوتوریسم شاخه ایی از اکوتوریسم است که با تکیه بر پدیده های ژئومورفولوژی و زمین شناسی سطح زمین به موضوع توریسم می پردازد. دشت لوت بعنوان یکی از منحصر بفردترین چشم اندازهای بیابانی جهان دارای توانمندیها و جاذبه های ژئوتوریستی و اکوتوریستی زیادی میباشد. لندفرمهایی مانند کلوتها و هرم های عظیم ماسه ایی که در نوع خود در دنیا بی نظیر هستند از قابلیت بسیار بالایی برای جذب جهانگردان مختلف از جمله جهانگ...

جستار این مقاله بازشناسی هویت شاهی در اندیشه سیاسی ایران باستان با استفاده از رهیافتتحلیل گفتمان است. شالوده اندیشه سیاسی ایران باستان بر قائده نظم آسمانی و الگوی سامانسیاسی استوار است که تمشیت امور مردم بر این اساس به عهده شاه آرمانی ب ه عنوان عاملاجرای نیات آرمانی است. شاه در ایران باستان کام لترین مردم و نماینده خدایان در زمین،قوانین آسمانی را اجرا م ینماید. این مقاله به این سؤال م یپردازد ک...

هدف از نگارش این مقاله بررسی مقدماتی منطقه قره­داغ آذربایجان از سه منظر بوم شناختی، باستان شناختی و قوم شناختی است. این منطقه کوهستانی فاقد خاک زراعی غنی بوده و روستاهای کم جمعیت و اوباهای ایلات کوچ­رو، تنها زمین سیمای آن محسوب می شوند. بررسی های باستان شناختی نیز نشان از فقر نسبی شواهد باستانی در دوره های ماقبل عصر آهن دارند. موضوع اصلی این مقاله، بررسی دلایل تداوم زندگی کوچ رو در این منطقه تا...

با ورود باستان شناسی توسط محققین و باستان شناسان خارجی به ایران از اواسط دوران قاجار دیدگاه های باستان گرایانه و ملی گرایانه نیز وارد ایران شد. این تفکرات جدید به علت تنوع بافت قومی، زبانی، مذهبی و فرهنگی ایران و فراهم نبودن زمینه های فکری لازم شکلی تبعیض آمیز یافت. به طوری که حکومت پهلوی با استفاده از این تفکرات و نظریاتی مانند نظریه آریایی و با کمک باستان شناسی سعی به ایجاد هویتی واحد با ...