یلدا نام دیگری است که ایرانیان برای شب چله به کار می‌برند. معنای این واژه، یعنی میلاد، دو نظر متفاوت را دربارة منشأ این مراسم پدید آورده است. گروهی آن را نامی به‌جامانده از رسم بزرگداشت میلاد مسیح توسط ایرانیان دانسته‌اند،و عده‌ای آن را یادمانی کهن از رسم بزرگداشت میلاد خورشید یا ایزد مهر در دینی به نام مهرپرستی که به‌زعم طرفدارانش در گذشتة باستانی ایران رایج بوده است، تصور کرده‌اند. این مقاله ...

پژوهش های کهن درباره موسیقی، آن را متعلق به طبیعت و عناصر دانسته اند و این علم را منشعب از اصوات طبیعت ـ بخصوص آوای پرندگان خوش آهنگ ـ فرض کرده اند. با جستجو در روایات کهن اساطیری، همچنین متون ادبی می توان رابطه پرندگان خوش نوا را با موسیقی بررسی کرد؛ پرندگانی چون قو، قمری و...؛پرندگان اسطوره ای چون ققنوس، سیمرغ، سانگ سانگ و... و پرندگانی مقدس، مانند کرشیپ ته.

بازنمایی هویت‌های جنسی و جنسیتی، مسأله­ای است که می­توان آن را در بسیاری از متون ادبی و فرهنگی به نوعی مشاهده کرد. در همین زمینه، البته مطالعه متون کهن از اهمیت زیادی برخوردار است؛ متون ادبی کهن از اهمیت تاریخی برخوردارند و تحلیل آنها می­تواند تبار اندیشه­های جنسی و جنسیتی امروزین را به ما نشان دهد. یکی از این متون کهن و تاریخی، کتاب «جوامع‌الحکایات و لوامع‌الروایات» اثر سدیدالدین یا نورالدین م...

بهشت گمشده اثر جان میلتون، حکایت خلق آدم و حوا، وسوسه ی شیطان، خوردن میوه ی ممنوعه و هبوط انسان را نقل می کند. با خوانشی بینا-رشته ای (کهن الگو-مطالعات فرهنگی- روانشناسانه- -نشانه شناسانه) از آنچه که میلتون به ما ارائه می دهد، بخش هایی از حقیقت هویدا می شوند که بهشت گمشده ی میلتون تنها یکی از نمودهای آن می باشد. بدین ترتیب "بهشت گمشده" در قالب کهن الگوی یونگ معنای وسیع تری می یابد. تآثیر و اهمی...

اندیشۀ مزدیسنا، بسان دیگر مکاتب دینی و فلسفی، جایگاه بسیار ویژه ای برای موضوع «جبر» و «اختیار» در نظر داشته است. با بررسی متون کهن برای شناخت این آیین که شامل ریگ ودا و اوستا و متون پهلوی است، می توان ردپای سه گونه تفکر را در پدیدآمدن دیدگاه مزدیسنا، درباره نقش اراده انسان درتاریخ و حدود آن تشخیص داد.  نخست نقش بغ دختان و ایزدان در رفتار و کردار انسان که بی شک تأثیرپذیرفته از اندیشه های پیش از ...

بازنویسی و ساده سازی متون کهن ادب‍ی به زبان ساده برای گروه های سن‍ی مختلف از جمله نوجوانان، اهم‍یت زیادی دارد. ضرورت این کار آشنا شدن نوجوانان با فرهنگ، آداب و رسوم، تمدن، مفاخر مل‍ی و گذشته ادب‍ی این مرز و بوم است. مخاطب آثارکهن، بیشتر بزرگسالان و افراد تحصیل کرده هستند. اما کودکان و نوجوانان نیز برای آشنایی با فرهنگ و تمدن گذشته خویش، به برقراری پیوند عمیقی با این متون نیاز دارند. این پژوهش، ...

اعتقادات انسان به نیروی مافوق جهت رفع نیازهای خود او را به سمت توتم پرستی می کشاند و انسان درمی یابد برای رفع نیاز خود به نیروی برتر تکیه کند. از این رو همیشه درصدد است که به نیرویی تکیه کند که نیازهای خود را تأمین کند. از این رو به حیواناتی که بیشترین کاربرد را در زندگی بشر دارند روی آورد و به پرستش حیوان و یا واسطه بین خود و خدای خود قرار می دهد. در این تحقیق به بررسی حیوانات مقدس در ایران با...

ایران کشوری کهن و متمدن بوده است و با کمی ‎دقت در متون حماسی آن که بن مایه‎های فکری کهن دارند و اسطوره‎ها‎ را در خود جای داده‎اند می‎توانیم ردپای بسیاری از پدیده‎های اجتماعی را که در جوامع کهن – نه فقط جوامع مدرن- هم وجود داشته‎اند بیابیم و از این طریق ادعا کنیم که با جامعه روبرو بوده ایم. به ویژه جامعه‎ای که هویت در آن شکل گرفته بوده و احساسات ملی مردمانش از آن حمایت می‎کرده است. ادبیات تولید ...

چکیده ندارد.

بازنویسی و ساده‌سازی متون کهن ادب‍ی به زبان قابل فهم برای گروه‌های سن‍ی مختلف از جمله نوجوانان اهم‍یت زیادی دارد. ضرورت این کار آشنا ‌شدن نوجوانان با فرهنگ، آداب ‌و ‌رسوم، تمدّن، مفاخرمل‍ّی وگذشته‌ی ادب‍ی این مرزوبوم است. یکی از این متون کهن و ارزشمند ادبی، کتاب کلیله‌و‌دمنه است. کتابی سرشار از مفاه‍یم  اخلاقی و اجتماع‍ی، که چگونه زیستن را به خواننده‌ی خویش م‍ی‌آموزد. دراین پژوهش، نخست به اهم‍یّت ...