سفال به لحاظ گاهنگاری مقایسه ای ( نسبی) یکی از مهمترین داده های باستانی است. توجه به این ماده باستانی در مناطقی که فعالیت های باستان شناسی در حد محدودی صورت گرفته است و به چندین بررسی و تعداد انگشت شماری حفاری محدود می شود بیش از پیش می تواند به اطلاعات باستانشناسی منطقه کمک کند.جهت مطالعه سفال های پیش از تاریخ بلوچستان ایران در ابتدا این منطقه به 2 ناحیه کوچکتر به شرح ذیل تقسیم بندی شد: 1- منط...

این مقاله با هدف مطالعه، بررسی و معرفی سنت سفال منقوش گودین III در درّۀ هُلیلان بر اساس یافته‌های سفالی مکشوفه در جریان مطالعات باستان‌شناسی محوطۀ کزآباد A به نگارش درآمده است. این محوطه، بزرگترین محوطۀ تاریخی درّۀ هُلیلان از توابع شهرستان چرداول است که در شمال استان ایلام قرار دارد. در این تحقیق، نگارنده علاوه بر مطالعه و بررسی نتایج پژوهش‌های پیشین، به بررسی باستان‌شناسی محوطۀ کزآباد A نیز پرداخ...

دوره مفرغ (مرحله گودینIII ) حوزه زاگرس مرکزی یکی از مهم‌ترین دوران‌های باستان‌شناسی غرب ایران است. با شروع مرحله گودین III، در سراسر مناطق غرب و جنوب غرب ایران شاهد نوعی همگــونی فرهنگی هستیم که از طریق رواج و اشاعه سنت سفال منقوش تک‌رنگ گودین III می‌توان آن را تشخیص داد. موضوع مهم و در خور توجه؛ مبحث چگونگی ظهور و گسترش نسبتاً سریع سنت سفال منقوش تک‌رنگ این دوره است که در سراسر منطقه رایج می‌شو...

مقالۀ حاضر در نظر دارد به بررسی و فهم نقوش تزیینی سفال «کلپورگان» از دیدگاه فرهنگ و جامعه آفریننده اش بپردازد. سفال کلپورگان دست ساختۀ فکر و اندیشه زنان بلوچ است و گسترۀ مادی و معنوی بسیاری را از فرهنگ بلوچ در خود جای داده است. این مقاله با رویکرد انسان شناسی هنر یه دنبال پاسخ این پرسش که: معانی فرهنگی نقوش سفال های کلپورگان برای سازندگان آنها چیست؟ در این پژوهش توصیفی-تحلیلی نویسنده با تکیه بر...

روستای چالتاسیان در دو کیلومتری شمال شرقی ورامین و در شمال جاده ورامین به پیشوا واقع شده است، و تپه چالتاسیان در یک کیلومتری شمال روستا در بخش پیشوا از دهستان عسگریه قرار دارد. این تپه در بررسی سیستماتیک در سال 1389 مورد شناسایی قرار گرفت و نتایج حاصل از آن تحت عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد خانم حسین زاده منتشر شد. در پاییز سال 1391 فصل اول عملیات کاوش در این محوطه به سرپرستی دکتر یوسفی زشک ان...

سیمره یکی از مهم ترین شهر های جنوب غرب ایران در صدر اسلام است که در قرن چهارم هجری بر اثر زلزله مهیبی ویران و از آن پس برای همیشه از منابع مکتوب رخت بر بسته است. این شهر به دلیل موقعیت جغرافیای و استراتژیکی ویژه اش، همواره در سرنوشت روابط ایران و بین النهرین در ادوار مختلف تاریخی سهیم بوده است. بررسی و تحلیل چگونگی این تأثیر و تأثرات بر اساس داده های باستان-شناسی از جمله سفال مشخص می گردد و لزو...

فسا و داراب دو شهر مهم و باستانی در شرق استان فارس هستند که متاسفانه مطالعات باستان شناسی بر روی آنها بسیار کم صورت گرفته و تنها به صورت اختصار در تعداد اندکی از کتابهای باستان شناسی، به نام تپه جلیان فسا بر می خوریم. در مورد تپه های پیش از تاریخ داراب وضع به مراتب بدتر می باشد و تاکنون بررسی دقیقی بر روی آنها صورت نگرفته است. میروشیجی مقاله ای را در گزارش های اولین مجمع سالانه کاوشها و پژوهش ه...

آمفورا به خمره های اژدری شکلی اطلاق می گردد که در سرتاسر مدیترانه دیده می شود و دارای پایه ای نوک تیز و دهانه ای نسبتا باز بوده و ظرفی مناسب برای حمل مایعات در تجارت دریایی بوده است. سفال معادل آمفورا در خلیج فارس ، خمره های اژدری شکل است که دارای فرم قابل مقایسه با آمفورا بوده اما از ویژگیهای محلی نیز برخوردار است. این خمره ها که در ابعاد مختلف ساخته شده اند بصورت قیر اندود در داخل ظرف دیده می...

پرندگان همواره جایگاه ویژه ای در بین نقوش تزئینی بر دست ساخته های بشری داشته اند. ویژگی خاص پرندگان و وجوه نمادین آن ها باعث شده است تا سفال گران بسیاری آن ها را دست مایه ی آفرینش آثار هنری خود کنند. در دوران اولیه ی اسلامی؛ به ویژه در زمان سامانیان، پرندگانی به تصویرکشیده شده اندکه از نظر زیبایی شناسی و نمادگرایی از اهمیّت والایی برخوردارند. این پرندگان که از طبیعت فاصله ی بسیاری گرفته و به عال...

با آغاز دوره اسلامی و ترک فرهنگ تجمل پرستی، محدودیت استفاده از ظروف فلزی مانند طلا و نقره توجه سفالگران را به ساخت ظروف سفالی معطوف نمود. باتوجه به این که سفال دوره ساسانی در کمال سادگی ساخته شده بود دردوره اسلامی نیز این سبک ادامه یافت و تا سده نهم م. هنر سفالگری دوره ساسانی فراموش نشد. هنر سفالگری در دوره اسلامی از فلسفه و حکمت و فن شرق تاثیر پذیرفت. در قرون اولیه اسلام شیوه سفالگری کم و بیش...