مرکز باستانشناسی ایران در زمستان 1355 – 1356 ه ش / 1979 م با اعزام هیأتی تصمیم گرفت که گذشته هرمز را تحقیق نماید. تا پیش از آن، بجز قلعه پرتغالی، اثر دیگری از هرمز شهرت چندانی نداشت. لی ن تحقیقات این هیأت آش ار کرد که سال ها پیش از ایجاد قلعه ک ک مزبور در این جزیره بناهای عظیم سنگی به سب بناهای ساسانی وجود داشته است که بعدها در ک معماری قلعه پرتغالیها تأثیری عمیق بر جا نهاده است. مقاله پیش رو ح...

سفالگری یکی از دیرینه ترین هنرهای ایرانی بوده است که تحت حمایت حکومت های مستقل ایرانی چون سامانیان بیش از پیش شکوفا شد. سامانیان خاندانی علاقه مند به هنر وفرهنگ بودند ودر احیای سنن هنری پیش از اسلام کوشیدند. فرهنگ ایران ریشه در تاریخ دارد وسلسله های قدرتمند پیش از اسلام نقش مهمی در اعتلای آن داشته اند. فرهنگ هر جامعه ای در طی زمان در اثر جنگها ،تغییر ادیان وتأثیر پذیری از فرهنگهای دیگر دچار تحو...

در نخستین صده های هزاره ششم قبل از میلاد آبادانی جلگه های خوزستان آغاز گردید که خاک آن هم برای کشاورزی بارور و هم برای ساختن سفال مرغوبیت داشت که سرزمین شوش نیز در این نقطه واقع شده است . شهرستان شوش زمانی پایتخت ایلامبان بوده و تاریخی بس طولانی دارد . گرایش به زیبایی و زیبا پسندی از جمله خصوصیاتی است که خالق بزرگ در روح اشرف مخلوقات دمیده است و همراه الهام بخش روح زیبا ی آدمی بوده و تا جائیکه...

هم زمان با تأسیس سلسله های مستقلی مانند طاهریان و سامانیان در سرزمین های شرقی جهان اسلام، نوآوری ها و تحولات قابل توجهی در هنر این مناطق نیز پدید آمد. مهم ترین سهم هنرمندان سامانی در ساخت سفال های اسلامی ابداع و تکامل سفال های گلابه ای منقوش است. شواهد باستان شناسی مناطق وسیعی شامل؛ آسیای مرکزی، خراسان بزرگ، سیستان، بخشی از سواحل جنوبی دریای خزر و کرمان را به عنوان محدوده ی گسترش سفال گلابه ای ...

در دوران اسلامی شعر و مضامین آن تأثیرگذار و الهام بخش بسیاری از هنرها بوده است. هنرهای همچون نقاشی، خوشنویسی، موسیقی، منسوجات، فلزکاری و... در هنر سفالگری این دوره نیز می توان تأثیر و کاربرد شعر را به کرات مشاهده نمود. در این میان پیوند شعر با هنرهای چون خوشنویسی، نقاشی، تریینات معماری که هر کدام، رابطه ای خاص و ویژه با سفال پیدا می کند اهمیت دارد. زیرا آنچه که مسلم است برای حضور شعر و تأثیر آن...

حوزه فرهنگی جازموریان منطبق و همسان با تعریف حوضه آبریز جازموریان است که منطبق بامکن دوران آکاد در هزاره سوم وگدروزیا- اکوفاجیا- ومکران دوره تاریخی است. شهر قدیم جیرفت، مرکز و کرسی حوزه فرهنگی جازموریان در دوران اسلامی در محوطه باستانی «شهر دقیانوس» جیرفت با بیش از 12 کیلومتر مربع بوده  است. بافت  کلان شهر جیرفت در دوران اسلامی، تمام ویژگی های بافت شهری دوران اسلامی مانند بارو، شارستان؛ محله ...

دین اسلام با بستر فرهنگی ناب و منحصر به فردی که در خود داشت؛ به شکوفایی و بالندگی تمام زمینه های علم و هنر یاری رساند. از برکت اسلام در بین هنرها، سفالسازی نیز قابلیت هایی از خود بروز داد. این سفالینه ها، گاه در بردارنده پیام و مفاهیمی خاص بودند و بر این مبنا اعتقادات و باورها و اندیشه های مسلمانان را در خود جای دادند. زمینه های کسب علم ودانش وترویج آن دراسلام نیزباعث شکوفایی علوم مختلف بویژه ا...

کشف نمونه های متعدّدی از سفالینة نوع موسوم به کوباچه، شامل گونه های قلم سیاه، قلم سبز و رنگارنگ در کاوشهای باستان شناختی مناطق مختلف ایران مانند خراسان، رَبع رشیدی در تبریز، اردبیل، تپة امامزاده بنیس در نزدیکی شبستر، شهر تاریخی گسکر (هفت دغنان) در نزدیکی صومعه سرا، تمیشه در استان گلستان، قلعة الموت، تپة نرگه در تاکستان و تپّه شوره پزخانه در روستای خانلق از توابع شهرری در اطراف تهران و نیز نتایج آز...

سفالگری در دوران معاصر بسیار متحول شده و جایگاه ویژه ای یافته است. هنگامی که این تحولات با پشتوانه ی فرهنگی و بومی همراه می شود، هنری بوجود می آید که ضمن برخورداری از هویت و اصالت، توانایی پاسخ گفتن به نیازها و دغدغه های معاصر را نیز دارد. در این پایان نامه با رویکردی که به یکی از مراکز سنتی سفال ایران یعنی لالجین شده است، سعی در طراحی ظروف با استفاده از نقوش سنتی سفال لالجین، با انگیزه¬ی احی...