دهلی مهم ترین شهر هندوستان شمالی است که راجه پریتوی (prithvi) آن را بنا کرد و در میان هفت شهر منسوب به این نام، قدیم ترین آنها محسوب می شود. به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژة این شهر، سلسله های مختلفی در آن حکومت کرده اند که یکی از مهمترین آنها، سلاطین دهلی معروف به «شمسیان هند» نخستین سلسلة اسلامی که بر هندوستان پیش از دوران سلطنت مغول بر این سرزمین است. شمس الدین التتمش نخستین پادشاه این سلسله و ...

سید سند صدر الدین محمد دشتکی از سادات خاندان دشتکی است که با بیست و چند واسطه به زید بن علی بن حسین (ع) می رسد. وی از ذهنی بسیار نقّاد بهره مند بود. دروس حدیث و شرعیات را نزد پدرش غیاث الدین منصور فرا گرفت. سلسلة مسموعات او در علم کلام به امام محمد غزالی، امام فخر رازی و علامه حلی می رسد و در منطق و فلسفه به خواجه نصیر، بهمنیار و ابن سینا. دوران حیات او مصادف با فرمانروایی حسن بیگ و یعقوب میرزا...

یعتبر الکتاب التعلیمی من أهم مقومات عملیة تعلیم اللغة العربیة للناطقین بغیرها، والکتاب التعلیمی هو المحتوى الأکادیمی للمنهج، لذا یرى المؤلفون والخبراء أن نوعیة الکتاب وجودته من الأمور الضروریة لتحقیق سمات الکتاب التعلیمی الجید، ومن الناحیة الأخرى عدم تحقیق کتب تعلیم اللغة العربیة المستوى المطلوب فی التعلیم، دفع الکثیر من الأفراد و الهیئات إلى المطالبة بضرورة إعداد کتب أساسیة فی تعلیم اللغة، وبس...

طریقة شاه نعمت الله ولی براساس آنچه در کرسی نامه ها آمده است به احمدغزالی(د 520 ق)، ازعرفای مکتب خراسان و قطب سلسلة معروفیه، منتهی میشود. این طریقه در مغرب عالم اسلامگسترش یافته و با چند واسطه به ابومدین (د 594 ق) در تلمسان الجزایر رسیده و سپس تا شاهنعمت الله ولی (د 834 ق) امتداد پیدا کرده است. نام ابومدین بهعنوان شیخِ ابنعربی به کرّات درنوشته هایش مشاهده میشود. بنابراین با یافتن مستنداتی دالّ بر ...

حملة آقا محمدخان قاجار به کرمان پیامدهای گستردة امنیتی و سیاسی در بر داشت. افزایشِ تکاپوهای هسته‌های محلی، در جنوب شرقِ ایران، وضعیتِ پرمخاطره‌ای به وجود آورده بود، به گونه‌ای که احتمالِ انتزاعِ سیستان از ایران منتفی نبود. این وضعیت موجب شد تا قدرتِ مرکزی، برای برقراری امنیت در ایالتِ کرمان و بازسازی شهر کرمان که بخش عمده‌ای از زیرساخت‌های شهری‌اش را از دست داده بود، حکمرانانی از شاهزادگانِ عالی‌رتبة ق...

عارفان بزرگ هند، همواره با عارفان ایرانی ارتباط داشته‌اند. مهاجرت عارفان به سرزمین هند و ورود مسلمانان از خراسانِ قدیم به این سرزمین به گسترش این ارتباط‌ها مدد می‌کرد. همواره عارفانِ هند پیران و وابستگانی در خراسان داشته‌اند و این وابستگی‌ها تا دیر زمان ادامه داشته است. یکی از عارفان نام‌دار و سرشناس ایرانی، مولانا جلال‌الدین محمد بلخی است که در زمان خود، سلسلة معنوی و عرفانیش در هند ناشناخته ما...

شاهنشاهی اشکانی، سومین سلسلة ‏‏ایرانی، حدود پنج قرن نقشی به‌سزا در دنیای باستان ایفا کرد، اما به‌سبب کمبود منابع نوشتاری از این دوران سکه‏‏ها عمده‏‏ترین منبعِ باارزش برای بازشناسی اندیشه‏‏ها و دیدگاه‏‏های سیاسی، تاریخی، فرهنگی، هنری، و مذهبی شاهان اشکانی‌اند. اغلب و براساس شباهت‏‏هایی که میان نمادهای به‏کاررفته در سکه‏‏های اشکانیان با فرهنگ یونانی دیده می‏‏شود، اشکانیان را نورسیدگان فاقد فرهنگ م...

در روزگار صفوی، علمای مذهبی ـ به عنوان نایبین امام عصر ـ قدرت و نفوذی فوق عادت یافتند. در میان آنان افرادی، همراه با حکیمان که به طور عادت تألیفاتی در برخی از دانشهای شرعی نیز داشتند، به عرفان گراییدند. در همین دوران، سابقة تاریخی شهر کاشان در مذهب شیعه، باعث توجه خاصّ دولتمردان صفوی به این شهر گردید؛ مجامع علمی و ادبی در آن رواج تام یافت و گویندگان و شاعران را از اطراف مملکت به سوی خود کشاند. ب...

نگارگری مناسک حج، جلوه‌ای است از چیره‌دستی هنرمندان نگارگر مسلمان در بازنمایی مذهب در هنر اسلامی؛ همچنین بیانگر نمودی از حلقه مودت و محبت در میان مسلمانان است. نگاره‌های مورد بحث در این مقاله از دوره‌های تاریخی ایلخانی، تیموری: فوی و ترکان عثمانی، حدفاصل سده‌های هشتم تا هفدهم/یازدهم/ چهاردهم و از میان نسخه‌های خطی جامع‌ التواریخ، لیلی و مجنون، آثار آل مظفر، شاهنامه قوام‌الدین، جنگ اسکندر سلطان...